159
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهاردهم

۳ / ۲

آزاد كردن كنيز در برابر قرائت قرآن

۳۹۴۸.تاريخ دمشقـ به نقل از اَصمَعى ـ: كنيزى بر معاويه عرضه شد . خوشش آمد و از قيمتش پرسيد. او را به صد هزار درهم خريد . سپس، رو به عمرو عاص كرد و پرسيد: اين كنيز ، شايسته كيست ؟
گفت : فرمان رواىِ مؤمنان (معاويه) .
معاويه به كس ديگرى نگريست و او نيز چنين گفت ؛ امّا معاويه گفت : نه .
گفتند : پس براى چه كسى [شايسته است] ؟
گفت : براى حسين بن على بن ابى طالب ، كه او بدان ، سزاوارتر است ؛ زيرا هم شرافت خانوادگى دارد ، و هم ميان ما و پدرش چيزهايى (كدورت هايى) بود .
پس به او هديه اش كرد و كسى را سرپرست كنيز نمود . چون چهل روز گذشت ، او را سوار كرد و اموال فراوان و لباس و غير آن، همراهش كرد و [به امام حسين عليه السلام ]نوشت : فرمان رواى مؤمنان ، كنيزى خريد و از او خوشش آمد ؛ امّا تو را بر خود ، مقدّم داشت .
چون كنيز به حسين بن على عليه السلام رسيد ، بر ايشان وارد شد . حسين عليه السلام از زيبايى اش به شگفت آمد و به او گفت : «نامت چيست ؟» .
گفت : هَوا (خواستنى) .
فرمود : «تو واقعا خواستنى هستى ، همان گونه كه نام نهاده شده اى . آيا چيزى بلدى ؟» .
كنيز گفت : آرى . قرآن مى خوانم و شعر مى سرايم .
فرمود : «بخوان» .
كنيز خواند : «و كليدهاى غيب ، تنها نزد اوست و كسى جز او، آنها را نمى داند» .
حسين عليه السلام فرمود : «برايم بسُراى» .
گفت : در امانم ؟
فرمود : «آرى».
كنيز سرود :


تو بهترين متاعى ، اگر ماندگار بودىامّا انسان را ماندگارى نيست .
پس حسين عليه السلام گريست و سپس فرمود : «تو آزادى و آنچه معاويه با تو فرستاده ، هم براى تو باشد» .
سپس به او فرمود : «آيا براى معاويه هم چيزى گفته اى ؟» .
كنيز گفت : آرى . گفته ام :


جوان را ديدم كه مى رود و همه توانش را به كار مى گيردتا توانگر شود ، امّا وارثان ، آسوده نشسته اند .
امّا جوان ، چيزى برايش نمى ماند ، جز پرهيزگارىكه به گاهِ جدايى از دنيا، به او باز مى گردد .
حسين عليه السلام فرمان داد تا هزار دينار به او ببخشند و روانه اش كرد . سپس فرمود : «فراوان ديدم كه پدرم مى خوانَد :


هر كس دنيا را براى خوشى بجويدبه جانم سوگند كه به زودى به نكوهش آن مى پردازد .
دنيا ، چون به انسان پشت كند ، آزمون استو چون روى بياورد ، ديرى نمى پايد » .
سپس گريست و به نماز ايستاد .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهاردهم
158

۳ / ۲

عِتقُ جارِيَةٍ بِقِراءَتِهَا القُرآنَ

۳۹۴۸.تاريخ دمشق عن الأصمعي :عُرِضَت عَلى مُعاوِيَةَ جارِيَةٌ فَأَعجَبَتهُ ، فَسَأَلَ عَن ثَمَنِها ، فَإِذا ثَمَنُها مِئَةُ ألفِ دِرهَمٍ ، فَابتاعَها ، ونَظَرَ إلى عَمرِو بنِ العاصِ ، فَقالَ : لِمَن تَصلُحُ هذِهِ الجارِيَةُ ؟ فَقالَ : لِأَميرِ المُؤمِنينَ . قالَ : ثُمَّ نَظَرَ إلى غَيرِهِ ، فَقالَ لَهُ كَذلِكَ . فَقالَ : لا . فَقيلَ : لِمَن ؟ قالَ : لِلحُسَينِ بنِ عَلِيِّ بنِ أبي طالِبٍ ، فَإِنَّهُ أحَقُّ بِها لِما لَهُ مِنَ الشَّرَفِ ، ولِما كانَ بَينَنا وبَينَ أبيهِ .
فَأَهداها لَهُ ، فَأَمَرَ مَن يَقومُ عَلَيها .
فَلَمّا مَضَت أربَعونَ يَوما ، حَمَلَها ، وحَمَلَ مَعَها أموالاً عَظيمَةً وكِسوَةً وغَيرَ ذلِكَ ، وكَتَبَ : إنَّ أميرَ المُؤمِنينَ اشتَرى جارِيَةً فَأَعجَبَتهُ ، فَآثَرَكَ بِها .
فَلَمّا قَدِمَت عَلَى الحُسَينِ بنِ عَلِيٍّ عليه السلام اُدخِلَت عَلَيهِ ، فاُعجِبَ بِجَمالِها ، فَقالَ لَها : مَا اسمُكِ ؟
فَقالَت : هَوىً .
قالَ : أنتَ هَوىً كَما سُمِّيتِ . هَل تُحسِنينَ شَيئا ؟
قالَت : نَعَم ، أقرَأُ القُرآنَ ، واُنشِدُ الأَشعارَ .
قالَ : اِقرَئي .
فَقَرَأَت : «وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَآ إِلَا هُوَ» ۱ .
قالَ : أنشِديني .
قالَت : ولِيَ الأَمانُ ؟
قالَ : نَعَم . فَأَنشَأَت تَقولُ :


أنتَ نِعمَ المَتاعُ لَو كُنتَ تَبقىغَيرَ أن لا بَقاءَ لِلإِنسانِ
فَبَكَى الحُسَينُ عليه السلام ، ثُمَّ قالَ : أنتِ حُرَّةٌ ، وما بَعَثَ بِهِ مُعاوِيَةُ مَعَكِ فَهُوَ لَكِ . ثُمَّ قالَ لَها : هَل قُلتِ في مُعاوِيَةَ شَيئا ؟ فَقالَت :


رَأَيتُ الفَتى يَمضي ويَجمَعُ جُهدَهُرَجاءَ الغِنى وَالوارِثونَ قُعودُ
وما لِلفَتى إلّا نَصيبٌ مِنَ التُّقىإذا فارَقَ الدُّنيا عَلَيهِ يَعودُ
فَأَمَرَ لَها بِأَلفِ دينارٍ وأخرَجَها . ثُمَّ قالَ : رَأَيتُ أبي كَثيرا ما يُنشِدُ :


ومَن يَطلُبُ الدُّنيا لِحالٍ تَسُرُّهُفَسَوفَ لَعَمري عَن قَليلٍ يَلومُها
إذا أدبَرَت كانَ عَلَى المَرءِ فِتنَةًوإن أقبَلَت كانَت قَليلٌ دَوامُها
ثُمَّ بَكى وقامَ إلى صَلاتِهِ . ۲

1.الأنعام : ۵۹ .

2.تاريخ دمشق : ج ۷۰ ص ۱۹۶ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهاردهم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7534
صفحه از 523
پرینت  ارسال به