يا قيسُ! إنَّهُ إمامى ـ يعنى الحَسنَ ـ . ^۱
اى قيس! او ـ يعنى حسن عليه السلام ـ امام من است .
ايشان حتّى پس از شهادت امام حسن عليه السلام نيز ، بيعت خود را با معاويه نقض نكرد . با اين حال ، به گمان برخى از نويسندگان ، امام حسين عليه السلام با معاويه بيعت نكرد ، يا از مصالحه برادر خود ناخرسند بود ، ^۲ چنان كه طه حسين چنين پنداشته است . ^۳ بى ترديد ، اين گمان خلاف واقع است ؛ زيرا :
اوّلاً ، اين گزارش ها با آنچه در منابع معتبر آمده ، معارض است .
ثانيا ، حتى با صرف نظر از موضوع عصمت اهل بيت عليهم السلام ، مصالح سياسى و اجتماعىِ خاندان رسالت ، بر نمى تافت كه آن دو بزرگوار در چنين مسئله مهمّى ، با هم اختلاف داشته باشند .
ثالثا ، امام حسين عليه السلام پس از شهادت برادر نيز ، تا معاويه زنده بود ـ يعنى تا ده سال بعد ـ همان راه مصالحه برادر را ادامه داد .
بنا بر اين، گزارشى كه ابن شهرآشوب و ابن اعثم نقل كرده اند ، پذيرفتنى نيست . آن گزارش چنين است :
طَلَبَ مُعاوية البِيْعَة مِن الحسين عليه السلام ، فَقَالَ الحسن عليه السلام : «يا معاوية! لا تكرهه؛ فإنّه لن يبايع أبدا اَوْ يُقتل، ولن يُقتل حتى يُقتل أهل بيته، ولن يقتل أهل بيته حتّى يُقتل أهل الشام؟» ^۴
معاويه از امام حسين عليه السلام خواست كه بيعت كند ، امام حسن عليه السلام به معاويه فرمود : «او را وادار به بيعت نكن ؛ زيرا او هرگز بيعت نخواهد كرد تا كشته شود ، و او كشته نخواهد شد مگر اين كه اهل بيتش كشته شوند ، و

نكاتى درباره زندگى امام حسين عليه السلام پس از شهادت پدر

در زندگى امام حسين عليه السلام پس از شهادت پدرش امير مؤمنان عليه السلام (۴۰ ق) تا هنگام قيام عليه حكومت يزيد (۶۰ ق) ، از نظر سياسى ـ اجتماعى ، چند نكته شايسته بررسى به چشم مى خورد :

۱ . پيروىِ همراه با تكريم ، از امام عصر خود

نخستين نكته مهم و آموزنده در زندگى امام حسين عليه السلام پس از شهادت امير مؤمنان عليه السلام و در دوران امامت برادرش ، اين است كه ايشان برادر بزرگ تر خود امام حسن عليه السلام را امام زمان خود مى دانست . از اين رو ، از او پيروى مى كرد ؛ بلكه تسليم محض او بود .
افزون بر اين، امام حسين عليه السلام احترام ويژه اى براى برادر و امام خود ، قائل بود و بدين جهت ، در محضر او سخن نمى گفت و اظهار نظر نمى كرد و جلوتر از وى راه نمى رفت و در يك جمله ، پيروى و تكريم از امام حسن عليه السلام را به سرانجام رسانده بود .

۲ . حمايت از صلح برادرش با معاويه

نكته دوم ، اين است كه بر اساس گزارش هاى معتبر ، هنگام صلح امام حسن عليه السلام با معاويه، جمعى از علاقه مندان به اهل بيت عليهم السلام ، از امام حسين عليه السلام خواستند كه با اين مصالحه سياسى ، مخالفت كند و در مقابل معاويه بايستد ؛ولى ايشان با قاطعيت ، از صلح برادر خود با معاويه حمايت كرد ؛ ^۱ بلكه خود نيز با معاويه بيعت نمود و هنگامى كه قيس بن سعد نظر او را در اين باره جويا شد ، بر اساس گزارش كشّى ، با صراحت اعلام فرمود :