367
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

۶۷۲.شرح نهج البلاغة، ابن ابى الحديدـ به نقل از ابن عبّاس ـ: هنگامى كه ابو ذر به ربذه تبعيد شد ، عثمان فرمان داد كه ميان مردم ندا دهند : «كسى با ابو ذر سخن نگويد و او را بدرقه نكند» و به مروان بن حَكَم، فرمان داد كه او را بيرون كند .
مروان با ابو ذر بيرون آمد و مردم از او كناره گرفتند ، جز على بن ابى طالب عليه السلام و برادرش عقيل و حسن و حسين عليهما السلام و عمّار كه آنان نيز همراه على عليه السلام بيرون آمدند و ابو ذر را بدرقه كردند .
حسن عليه السلام به سخن با ابو ذر آغاز كرد . مروان به او گفت : دست بدار ، اى حسن! آيا نمى دانى كه امير مؤمنان [عثمان] ، از سخن گفتن با اين مرد ، نهى كرده است؟! اگر نمى دانى ، بدان .
على عليه السلام بر مروان هجوم برد و ميان دو گوش مركب مروان را شلّاق زد و فرمود : «كنار بكش ـ خدا رسوايت كند ـ و به سوى آتش رو» .
مروان ، خشمگين به سوى عثمان باز گشت و ماجرا را گفت . عثمان ، به شدّت از على عليه السلام خشمگين شد . . . .
سپس حسين عليه السلام به سخن پرداخت و فرمود : «اى عمو ! خداوند متعال ، قادر است آنچه را مى بينى ، دگرگون كند و خداوند ، «هر روز ، به كارى است» و مردم دنيايشان را از تو باز داشتند و تو دينت را از آنان دريغ داشتى ، و چه قدر تو از آنچه تو را باز داشتند ، بى نيازى و آنان به آنچه تو از ايشان دريغ داشتى ، نيازمندند! از خدا شكيب و يارى بخواه و از آزمندى و بى تابى ، [به خدا] پناه ببر ، كه شكيبايى و بزرگوارى ، از دين است و آزمندى ، روزى را پيش نمى اندازد و بى تابى ، اجل را پس نمى اندازد» .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
366

۶۷۲.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد عن ابن عبّاس :لَمّا اُخرِجَ أبو ذَرٍّ إلَى الرَّبَذَةِ ، أمَرَ عُثمانُ فَنودِيَ فِي النّاسِ : ألّا يُكَلِّمَ أحَدٌ أبا ذَرٍّ ولا يُشَيِّعَهُ . وأمَرَ مَروانَ بنَ الحَكَمِ أن يَخرُجَ بِهِ ، فَخَرَجَ بِهِ ، وتَحاماهُ النّاسُ إلّا عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ عليه السلام وعَقيلاً أخاهُ ، وحَسَنا وحُسَينا عليهماالسلام ، وعَمّارا ، فَإِنَّهُم خَرَجَوا مَعَهُ يُشَيِّعونَهُ .
فَجَعَلَ الحَسَنُ عليه السلام يُكَلِّمُ أبا ذَرٍّ ، فَقالَ لَهُ مَروانُ : إيها يا حَسَنُ ! ألا تَعلَمُ أنَّ أميرَ المُؤمِنينَ قَد نَهى عَن كَلامِ هذَا الرَّجُلِ ؟ ! فَإِن كُنتَ لا تَعلَمُ فَاعلَم ذلِكَ .
فَحَمَلَ عَلِيٌّ عليه السلام عَلى مَروانَ ، فَضَرَبَ بِالسَّوطِ بَينَ اُذُنَي راحِلَتِهِ ، وقالَ : تَنَحَّ ـ لَحاكَ اللّهُ ! ـ إلَى النّارِ ، فَرَجَعَ مَروانُ مُغضَبا إلى عُثمانَ ؛ فَأَخبَرَهُ الخَبَرَ ، فَتَلَظّى عَلى عَلِيٍّ عليه السلام ... .
ثُمَّ تَكَلَّمَ الحُسَينُ عليه السلام ، فَقالَ : يا عَمّاه ، إنَّ اللّهَ تَعالى قادِرٌ أن يُغَيِّرَ ما قَد تَرى ، وَاللّهُ «كُلَّ يَومٍ هُوَ في شَأنٍ» ۱ ، وقَد مَنَعَكَ القَومُ دُنياهُم ومَنَعتَهُم دينَكَ ؛ فَما أغناكَ عَمّا مَنَعوكَ وأحوَجَهُم إلى ما مَنَعتَهُم ! فَاسأَلِ اللّهَ الصَّبرَ وَالنَّصرَ ، وَاستَعِذ بِهِ مِنَ الجَشَعَ وَالجَزَعِ ؛ فَإِنَّ الصَّبرَ مِنَ الدّينِ وَالكَرَمِ ، وإنَّ الجَشَعَ لا يُقَدِّمُ رِزقا ، وَالجَزَعَ لا يُؤَخِّرُ أجَلاً . ۲

1.الرحمن: ۲۹.

2.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۸ ص ۲۵۲ ؛ الكافي : ج ۸ ص ۲۰۶ ح ۲۵۱ عن أبي جعفر الخثعمي نحوه ، بحار الأنوار : ج ۲۲ ص ۴۱۲ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4499
صفحه از 469
پرینت  ارسال به