327
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

هر يك ، پنج هزار درهم مقرّر نمود . ۱
و از شهر بن حوشب نقل شده:
عمر ، زمانى كه ديوان را راه انداخت ، با حسن و حسين عليهماالسلام آغاز كرد . او حسن را خواست و مقرّرى اش را داد و او را بر دامنش ـ يا بر روى پايش ـ نشاند و پيشانى اش را بوسيد و دامنش را پر كرد . آن گاه حسين را خواست و مقرّرى او را هم داد و او را بر دامنش ـ يا روى پايش ـ نشاند و پيشانى اش را بوسيد و دامنش را پر كرد .
عبد اللّه بن عمر گفت : آن دو را بر من مقدّم داشتى ، در حالى كه من صحابى هستم و آن دو نيستند ، و من از مهاجرانم و آن دو نيستند ؟ عمر گفت : خاموش ، بى مادر! پدر آن دو ، از پدر تو و مادرشان از مادر تو بهتر است ؟ ۲

دوران خليفه سوم (۲۴ ـ ۳۵ ق) ۳

امام حسين عليه السلام ، بخشى از روزگار جوانى خود ، يعنى سنين ۱۹ تا ۳۱ سالگى را دردوران خليفه سوم ، سپرى كرد. حوادثى در اين دوران از زندگى ايشان، در برخى منابع به ثبت رسيده كه به اجمال ، عبارت اند از :

۱ . مشايعت ابو ذر ، هنگام تبعيد

از قضاياى به ثبت رسيده در اين دوران ، اقدام امام عليه السلام در مشايعت كردن ابو ذر به هنگام تبعيدش به ربذه است ، با آن كه عثمان، از اين كار، منع كرده بود.
از ابن عبّاس نقل شده :
وقتى ابو ذر به ربذه ۴ تبعيد شد ، عثمان دستور داد كه در ميان مردم ، جار بزنند كه :

1.ر. ك: ص ۳۵۵ ح ۶۶۱ .

2.ر . ك : ص ۳۵۷ ح ۶۶۴ .

3.ر . ك : المعجم الكبير : ج۱ ص۷۸ ش۱۰۷ ، تاريخ الطبرى : ج۴ ص۱۹۳ و ۴۱۵ ، اُسد الغابة : ج۳ ص۵۸۵ .

4.ربذه از روستاهاى مدينه با فاصله سه روز راه تا مدينه است . قبر ابو ذر غفارى ، در اين روستاست (معجم البلدان : ج ۳ ص ۲۴) . نيز ، ر . ك : نقشه شماره ۳ در پايان جلد ۵ .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
326

اين مطلب ، به امام حسن عليه السلام نيز نسبت داده شده است .
در اين دوران ، امام على عليه السلام از شخصيت امام حسن عليه السلام و امام حسين عليه السلام براى احقاق حق ، استفاده نمود . ۱
ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغة ، نامه اى را از معاويه خطاب به امام على عليه السلام مى آورد كه در آن به اين مطلب اشاره شده است:
ديروز را به خاطرت مى آورم كه خانه نشينت (همسرت) را شبانه ، سوار بر الاغ ، [اين سو و آن سو] مى بردى و دستانت در دست هاى پسرانت حسن و حسين بود ، در روزى كه با ابو بكر صدّيق ، بيعت شد و هيچ يك از بدريان و پيش گامان نمانْد ، مگر اين كه آنان را به خود فرا خواندى و با همسرت نزد آنها رفتى و دو پسرت را واسطه آنها قرار دادى . ۲
همين مضمون در كتاب سليم بن قيس ، از سلمان ، نقل شده است. ۳

دوران خليفه دوم (۱۳ ـ ۲۳ق) ۴

امام حسين عليه السلام در دوران خليفه دوم ، نُه سالگى تا نوزده سالگى را مى گذراند. اعتراض امام حسين عليه السلام بر خليفه به جهت نشستن بر منبر پدرش (پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ) ، از مطالبى است كه در مصادر متعدّدى نقل شده است و شواهد، نشان مى دهند كه اين اعتراض، در آغاز خلافت خليفه دوم بوده است . ۵
و در نقلى آمده است :
هنگامى كه عمر بن خطّاب ، ديوان را راه انداخت و مقرّرى وضع كرد ، براى حسن و حسين عليهماالسلام ، مقرّرى اى همانند مقرّرى پدرشان و مجاهدان بدر قرار داد و براى

1.ر . ك : ص ۳۳۹ (مناقشه با ابوبكر كه بر منبر پيامبر صلى الله عليه و آله بود) .

2.ر. ك: ص ۳۳۷ ح ۶۴۵.

3.ر. ك: ص ۳۳۷ ح ۶۴۶.

4.ر . ك : المعجم الكبير : ج ۱ ص ۷۰ ش ۷۳ ، الطبقات الكبرى : ج ۳ ص ۲۷۴، تاريخ الطبرى: ج ۴ ص ۱۹۴ .

5.ر .ك : ص ۳۴۹ (مناقشه با عمر كه بر منبر پيامبر صلى الله عليه و آله بود) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4182
صفحه از 469
پرینت  ارسال به