۴۶۹.تاريخ الطبرىـ به نقل از حميد بن مسلم ، در يادكرد وقايع روز عاشورا ـ: حسين عليه السلام ، پياده ، مانند سواران شجاع مى جنگيد ، از تيرها مى گريخت ، شكاف ها [ى صُفوف دشمن] را مى جُست و بر سواران مى خروشيد . ^۱

۴۷۰.أنساب الأشراف :حسين عليه السلام ، كنيه اش ابو عبد اللّه ، شجاع ، سخاوتمند و شبيه پيامبر صلى الله عليه و آله بود .

۴۷۱.شرح نهج البلاغة، ابن ابى الحديد :چه كسى مانند حسين بن على عليه السلام است؟! روز واقعه عاشورا گفتند : هيچ مغلوبِ ميان سيل دشمن گرفتار آمده اى را نديديم كه همه برادران و خاندان و يارانش كشته شده و از گِرد او پراكنده باشند ، امّا به شجاعت حسين بجنگد . مانند شير به خشم آمده ، سواران را در هم مى شكست . چنين گمانى نيز به جان غيرتمند عزّتمندى كه به خوارى تن در نداد ، مى رود . كسى كه دست تسليم به بيعت نگشود و جنگيد تا خود ، پسران ، برادران و پسر عموهايش ، همگى به شهادت رسيدند با آن كه [ دشمنْ] امان را به آنان پيشكش نموده و پيمان نامه اش را با سوگندهايى غليظ و شديد ، محكم كرده بودند . حسين بود كه تسليم زور نشدن را براى عرب ، پايه گذارى كرد .

۴۷۲.كشف الغمّة :شجاعت امام حسين عليه السلام مَثَل زدنى است و پايدارى اش در تنگناى جنگ ، پسينيان و پيشينيان را [از همسانى و هماوردى] عاجز ساخته است و استوارى اش به گاه دعوت به مبارزه ، به استوارى كوه مى مانَد و گام پيش نهادنش در تنگناهاى جنگ ، همچون جلو آمدن مرگ است و ايستادگى اش در برابر اين نابه كاران ، با ايستادگى نيايَش صلى الله عليه و آله در جنگ بدر به سنجش در آمد و هم سنگ شد .

۴۶۹.تاريخ الطبري عن حميد بن مسلمـ في ذِكرِ وَقائِعِ يَومِ عاشوراءَ ـ: ... وهُوَ [أيِ الإِمامُ الحُسَينُ عليه السلام ]يُقاتِلُ عَلى رِجلَيهِ قِتالَ الفارِسِ الشُّجاعِ ، يَتَّقِي الرَّميَةَ ، ويَفتَرِصُ ^۱ العَورَةَ ، ويَشُدُّ عَلَى الخَيلِ . ^۲

۴۷۰.أنساب الأشراف :كانَ الحُسَينُ يُكَنّى أبا عَبدِ اللّهِ ، وكانَ شُجاعا سَخِيّا ، وكانَ يُشَبَّهُ بِالنَّبِيِّ صلى الله عليه و آله . ^۳

۴۷۱.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد :ومَن مِثلُ الحُسَينِ بنِ عَلِيٍّ عليهماالسلام ! قالوا يَومَ الطَّفِّ : ما رَأَينا مَكثورا قَد اُفرِدَ مِن إخوَتِهِ وأهلِهِ وأنصارِهِ أشجَعَ مِنهُ ، كانَ كَاللَّيثِ المُحَرَّبِ ^۴ ، يَحطِمُ الفُرسانَ حَطما ، وما ظَنُّكَ بِرَجُلٍ أبَت نَفسُهُ الدَّنِيَّةَ وأن يُعطِيَ بِيَدِهِ ، فَقاتَلَ حَتّى قُتِلَ هُوَ وبَنوهُ وإخوَتُهُ وبَنو عَمِّهِ بَعدَ بَذلِ الأَمانِ لَهُم ، وَالتَّوثِقَةِ بِالأَيمانِ المُغَلَّظَةِ ، وهُوَ الَّذي سَنَّ لِلعَرَبِ الإِباءَ . ^۵

۴۷۲.كشف الغمّة :شَجاعَةُ الحُسَينِ عليه السلام يُضرَبُ بِهَا المَثَلُ ، وصَبرُهُ في مَأقِطِ ^۶ الحَربِ أعجَزَ الأَواخِرَ وَالاُوَلَ ، وثَباتُهُ ـ إذا دُعِيَت نَزالِ ^۷ ـ ثَباتُ الجَبَلِ ، وإقدامُهُ إذا ضاقَ المَجالُ إقدامُ الأَجَلِ ، ومُقامُهُ في مُقابَلَةِ هؤُلاءِ الفَجَرَةِ عادَلَ مُقامَ جَدِّهِ صلى الله عليه و آله بِبَدرٍ فَاعتَدَلَ . ^۸