367
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم

دو اقدام مهم براى حفظ آبادىِ عتبات ، يكى فراهم كردن آب اين شهرها و ديگرى ، كشيدن ديوار در اطراف آنها بود كه معمولاً بانيان خير ، از ميان حاكمان و دولت مردان ، دست به اين اقدامات مى زدند .

مزار امام عليه السلام در قرن پنجم هجرى

در آغاز قرن پنجم هجرى ، برخى از باديه نشينان ـ كه زندگى سختى داشتند ـ ، به كربلا يورش آوردند. اين امر ، سبب شد تا در سال ۴۰۰ ق ، با حمايت حسن بن فضل بن سهلان رامهرمزى ، وزير بهاء الدوله بويه ، ديوارى دور شهر كربلا كشيده شود. ۱ اخبارى حكايت از آن دارد كه كشيدن اين ديوار تا سال ۴۰۳ ق ، ادامه يافته است. ۲
در چهاردهم ربيع اوّل سال ۴۰۷ ق ، به دليل بى احتياطى ، حرم مطهّر امام حسين عليه السلام آتش گرفت ۳ كه على القاعده ، بايد به سرعت ، بازسازى شده باشد. در اين زمان ، خاندان بويه ، گرچه ضعيف شده بودند ، امّا هنوز در بغداد ، حكمرانى مى كردند. جلال الدوله ابو طاهر ، فرزند بهاء الدوله ، در سال ۴۳۱ ق ، با تواضع تمام ، به زيارت عتبات مقدّس عراق رفت. وى از يك فرسنگ پيش از رسيدن به حرم امام حسين عليه السلام ، پياده شد و پا برهنه به زيارت رفت. ۴ سال ۴۷۹ ق ، سلطان ابو الفتح ملك شاه سلجوقى ، مرقد مطهّر امام عليه السلام را زيارت كرد و دستور تعمير ديوارهاى آن را صادر نمود . ۵

1.المنتظم: ج ۱۵ ص ۷۰.

2.المنتظم: ج ۱۵ ص ۱۵۹ ـ ۱۶۰.

3.المنتظم: ج ۱۵ ص ۱۲۰،الكامل فى التاريخ: ج ۵ ص ۶۳۵.

4.. المنتظم: ج ۱۵ ص ۲۷۴.

5.المنتظم: ج ۱۶ ص۲۵۹.


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم
366

ـ كه آل بويه در عراق بودند (۴۴۷ ق) ـ ، پشتيبانى مستحكم در عراق و ايران داشتند . يكى از مظاهر حمايت آل بويِه از شيعيان ، رسيدگى به عتبات مقدّس عراق و عمارت حرم ائمّه عليهم السلام در شهرهاى مختلف آن و نيز رسيدگى به سادات مقيم اين شهرها بود.
در دوره سلطنت آل بويه، اميران محلّىِ ديگرى هم در عراق بودند كه شيعه و علاقه مند به بازسازى حرم امام حسين عليه السلام بودند. در سال ۳۶۸ ق ، به فرمان عمران بن شاهين (مؤسّس سلسله شاهينيه در منطقه بَطيحه) ، رواق هايى در حرم هاى امام على عليه السلام و امام حسين عليه السلام ، ساخته شد. ۱ وى اميرى محلّى بود كه كسى از خاندان بويه ، قادر به آرام ساختن وى نبود و در سال ۳۶۹ ق ، در گذشت. ۲
عضد الدوله ، بزرگ ترين سلطان بويه اى ، در سال ۳۷۱ ق ، به زيارت نجف و كربلا رفت و كمك هاى بسيارى به فقراى اين دو شهر كرد . ۳ نيز زمانى كه ضَبة بن محمّد اسدى ، به كربلا يورش برد و حرم راغارت كرد، توسّط نيروهاى عضد الدوله ، تعقيب ، دستگير و مجازات شد. ۴
ساكنان شهرهاى كربلا و نجف، در تمام ادوار ، همگى از شيعيان بوده اند و اين دو شهر ، از اساس، به عنوان دو شهر شيعه بنيان گذارى شده بود . طبيعى است كه مردم عرب و قبايل اطراف، نهايت توجّه را نسبت به مرقدهاى آن بزرگواران داشتند. اين ، بزرگ ترين حمايت از برقرارى و پايدارى بناهاى ساخته شده بود.

1.فرحة الغرى: ص ۱۴۸، إرشاد القلوب: ص ۴۳۸.

2.البداية والنهاية: ج ۱۱ ص ۲۹۵.

3.فرحة الغرى: ص ۱۳۲.

4.الكامل فى التاريخ: ج ۵ ص ۴۴۰.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4692
صفحه از 467
پرینت  ارسال به