277
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم

فصل چهاردهم : زيارتى كه سيّدِ مرتضى با آن ، امام عليه السلام را زيارت كرد

۳۳۳۲.مصباح الزائر :زيارت دوم ، با واژه هاى شفابخش كه برخى مصيبت هاى واقعه كربلا در آن ، ياد مى شود و حسين ـ كه درودها و سلام خدا بر او باد ـ ، با آن ، زيارت مى شود . سيّدِ مرتضى عَلَم الهدى رحمه الله با آن ، امام حسين عليه السلام را زيارت كرده است و من ، آن را همان گونه كه او خوانده ، مى آورم .
سيّد مرتضى مى گويد : هنگامى كه خواستى از خانه ات بيرون بيايى ، بگو :
خدايا ! به سوى تو ، رو آورده ام و بر تو ، توكّل كرده ام و از تو ، يارى جسته ام و آهنگ روى تو را دارم و زيارت فرزند پيامبرت را قصد كرده ام و به رضايتت ، چنگ زده ام . خدايا ! مرا در سفر و حَضَر ، و از پيش رو و از پشت سر و راست و چپ و بالا و پايين من ، حفظ كن و از شرّ هر شَرورى به عظمتت پناه مى برم .
خدايا! با آنچه كتاب فرو فرستاده ات بر پيامبر فرستاده ات را حفظ كردى ، مرا حفظ كن ، اى كسى كه گفت ـ و راستگوترينِ گويندگان است ـ كه : « بى ترديد ، ما ذكر را فرو فرستاديم ، و ما ، حافظ آن هستيم » .
و هنگامى كه به منزل رسيدى ، مى گويى :
« خداى من ! مرا در منزلى مبارك ، فرود آور كه تو بهترينِ فرود آورندگانى » . « خدايا ! مرا [ در اين محل ] با صداقت ، داخل كن و با صداقت ، خارج ساز و برايم از جانب خودت ، حجّتى يارى كننده قرار ده » . خداوند ، بزرگ تر است . خداوند ، بزرگ تر است . خداوند بزرگ تر است . خدايا! خير اين بُقعه مبارك و خير اهل آن را از تو مى خواهم ، و از شرّ آن و شرّ اهلش ، به تو پناه مى برم . خدايا ! مرا محبوب خلقت بگردان و از روزىِ گسترده ات ، بر من سرازير كن و مرا بر قيام به اداى حقّت ، موفّق بدار ، به رحمت و رضوان و كَرَم و احسانت ، اى كريم !
و چون گنبد را ديدى ، بگو :
« ستايش ، ويژه خداست ، و سلام ، بر بندگان برگزيده خدا ! آيا خدا بهتر است يا آنچه را شريكِ خدا مى گيرند ؟ » . « و سلام بر فرستادگان ! و ستايش ، ويژه خداى جهانيان است » . « و سلام بر اِلياسين (آل ياسين) ! ما نيكوكاران را اين گونه پاداش مى دهيم » . و سلام بر پاكيزگان پاك ، وصيّان راستين ، قيام كنندگان به فرمان خدا و حجّت هاى او ، فراخوانان به راه خدا ، مجاهدان در راه خدا ، آن گونه كه بايد ، خيرخواهانِ همه بندگانش ، جانشينان در سرزمين هايش ، و راهبران به راه هدايت و درست ، كه او ستوده و بزرگ است !
و هنگامى كه به مرقدْ نزديك شدى ، بگو :
خدايا ! قصد كنندگان ، آهنگ تو كرده اند ، و راغبان ، به فضل تو طمع نموده اند ، و پناهجويان ، به تو چنگ زده اند ، و توكّل كنندگان ، به تو توكّل كرده اند ، و من ، به آهنگ [ زيارت ] تو به اين جا آمده ام و بر نواده پيامبرت ، وارد شده ام و به رحمتت ، طمع ورزيده ام و در برابر عزّتت ، خاضعم و سرپرستان كارت را مطيعم و فرمانشان را دنباله روم ، و به تو و فضلت ، پناه آورنده و به قبر وليّت ، چنگ زننده ، و به ريسمانت ، درآويزنده ام .
خدايا ! مرا بر محبّت دوستانت ، ثابت بدار و ردّ پايم را از زيارتشان ، مگُسَل و مرا در زمره ايشان ، محشور بگردان و به شفاعتشان ، مرا به بهشت ، در آور .
و هنگامى كه به قتلگاه رسيدى ، بگو :
« به آنان كه جنگ برايشان تحميل مى شود ، اجازه جهاد داده شد ؛ زيرا به آنها ستم شده است ؛ و خدا بر يارى آنها ، كاملاً تواناست » . « و كشته شدگان در راه خدا را مُرده مپندار ؛ بلكه آنان ، زنده اند و نزد خدايشان ، روزى مى خورند . به آنچه خداوند ، از فضلش به ايشان داده ، شادمان اند و به كسانى كه در پى آنان ، هنوز به ايشان نپيوسته اند ، بشارت مى دهند ، كه ترسى ندارند و اندوهگين نمى شوند . به نعمت و فضل خدا ، بشارت مى دهند و اين كه خداوند ، پاداش مؤمنان را تباه نمى كند » . « بگو : خدايا ! آفريدگار آسمان ها و زمين ، داناى غيب و حضور ! تو ميان بندگانت در آنچه اختلاف مى كردند ، حكم مى رانى » . « و هرگز ، خدا را از آنچه ستمكاران مى كنند ، غافل مشمار ! او به آنها مهلت مى دهد براى روزى كه چشم ها در آن ، خيره مى شوند . با گردن هاى كشيده ، سر به بالا نموده ، بى آن كه پلك بزنند ، دل هايشان [ از وحشت ] خالى شده است . و مردم را بيم ده از روزى كه عذاب ، به آنها مى رسد و ستمكاران مى گويند : خدايا ! [ عذاب ]ما را اندكى به تأخير بينداز تا دعوتت را پاسخ گوييم و از فرستادگانت ، پيروى كنيم . [ گفته مى شود : ] آيا شما نبوديد كه پيش تر سوگند مى خورديد كه ما را فنايى نيست ؟ و در خانه هاى ستمكاران بر خود ، جاى گرفتيد و برايتان روشن شد كه با آنان ، چه كرديم و مثال ها برايتان زديم [ ؛ امّا سودى نبخشيد ] . و بى ترديد ، آنها حيله هاى خود را به كار بستند و مكرشان ، نزد خدا هست و مكرشان ، كوه ها را از جا مى كَنْد [ ؛ امّا خداوند ، مانع شد ] . پس هيچ گاه خدا را تخلّف كننده از وعده اش به فرستادگانش مپندار كه خداوند ، هميشه پيروز و انتقام گيرنده است » . « و به زودى ، ظالمان مى دانند كه به كجا باز مى گردند » . « از ميان مؤمنان ، مردانى اند كه بر پيمان خود با خدا ، راست ماندند . پس برخى از آنها ، پيمان خويش را به پايان آوردند [ و شهيد شدند ] و برخى از آنان ، انتظار مى كشند ، بى آن كه تغييرى در [ پيمان ]خود بدهند » .
ما مصيبت خود را به پاى خدا مى گذاريم ؛ مصيبت درگذشت نواده پيامبرمان ، سَرورمان و پيشوايمان را . چه قدر بر ما گران است ـ اى ابا عبد اللّه ـ كه در اين جا ، تنها و بى كس ، غريبانه و دور از وطن ، كشته شده و فتاده باشى ، دور از خاندان و برادران ، برهنه ، بر خاك غلتيده و با گلوى بُريده ، و با سينه اى چاكْ چاك و حريمى مباح گشته ! شيرخواره ات را ذبح كردند ، و خانواده ات را به اسيرى بردند ، و كاروانت را غارت كردند . به راست و چپ مى رفتى و جرعه هاى هراس را مى نوشيدى . دريغ و صد دريغ بر تو كه تشنه ، بر زمين سوزان [ كربلا ] افتادى ، بى آن كه بتوانى سخنى بگويى و يا پاسخى بدهى و زنان و فرزندانت ، به دردِ از دست دادنت ، گرفتار شدند و سرت از پيكرت ، جدا گشت .
با به خاك افتادن تو ، اسلام ، به خاك افتاد و حدود و احكام [ الهى ] ، تعطيل گشت و روزگار سياهى ، فرا رسيد و خورشيد ، گرفت و ماه ، تيره شد و ابر و باران ، محبوس گشتند و عرش و آسمان ، به لرزه در آمد و زمين و صحرا ، بر خود لرزيدند و بلا ، فراگير شد و هوس ها ، گونه گون شد و پيامبر ، به فقدانت ، دردمند شد و [ زهراى ]بتول ، ناآرام گشت و خِردها ، سرگردان شدند . لعنت خدا بر كسى كه بر تو ظلم و بيداد كرد و آب را از تو ، باز داشت و تو را خُرد نمود و به تو ، خيانت كرد و تو را وا نهاد و بر تو شورانْد و تو را كُشت و عهد و پيمان با تو را شكست و وعده اش را زير پا نهاد و به ميثاقش عمل نكرد و دشمنِ تو را يارى داد و با كردارش ، جدّت را به خشم آورد !
سلام و رضوان و بركات و درودهاى خدا ، بر تو و بر پاكان از نسلت ، و نجيبان از خاندانت باد كه همانا او ستوده و بزرگ است !


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم
276

الفصل الرابع عشر : زِيارَةٌ زارَ بِها عَلَمُ الهُدى

۳۳۳۲.مصباح الزائر :زِيارَةٌ ثانِيَةٌ بِأَلفاظٍ شافِيَةٍ ، يُذكَرُ فيها ۱ بَعضُ مَصائِبِ يَومِ الطَّفِّ ، يُزارُ بِهَا الحُسَينُ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ وسَلامُهُ ، زارَ بِهَا المُرتَضى عَلَمُ الهُدى رِضوانُ اللّهِ عَلَيهِ ، وسَأَذكُرُها عَلَى الوَصفِ الَّذي أشارَ هُوَ إلَيهِ .
قالَ : إذا أرَدتَ الخُروجَ مِن بَيتِكَ فَقُل :
اللّهُمَّ إلَيكَ تَوَجَّهتُ ، وعَلَيكَ تَوَكَّلتُ ، وبِكَ استَعَنتُ ، ووَجهَكَ طَلَبتُ ، ولِزِيارَةِ ابنِ نَبِيِّكَ أرَدتُ ، ولِرِضوانِكَ تَعَرَّضتُ ، اللّهُمَّ احفَظني في سَفَري وحَضَري ، ومِن بَينِ يَدَيَّ ومِن خَلفي ، وعَن يَميني وعَن شِمالي ، ومِن فَوقي ومِن تَحتي ، وأعوذُ بِعَظَمَتِكَ مِن شَرِّ كُلِّ ذي شَرٍّ .
اللّهُمَّ احفَظني بِما حَفِظتَ بِهِ كِتابَكَ المُنزَلَ عَلى نَبِيِّكَ المُرسَلِ ، يا مَن قالَ وهُوَ أصدَقُ القائِلينَ : «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَـفِظُونَ» ۲ .
وإذا بَلَغتَ المَنزِلَ تَقولُ :
«رَّبِّ أَنزِلْنِى مُنزَلًا مُّبَارَكًا وَأَنتَ خَيْرُ الْمُنزِلِينَ» ۳ ، «رَّبِّ أَدْخِلْنِى مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِى مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَل لِّى مِن لَّدُنكَ سُلْطَـنًا نَّصِيرًا» ۴ ، اللّهُ أكبَرُ اللّهُ أكبَرُ اللّهُ أكبَرُ ، اللّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ خَيرَ هذِهِ البُقعَةِ المُبارَكَةِ وخَيرَ أهلِها ، وأعوذُ بِكَ مِن شَرِّها وشَرِّ أهلِها ، اللّهُمَّ حَبِّبني إلى خَلقِكَ ، وأفِض عَلَيَّ مِن سَعَةِ رِزقِكَ ، ووَفِّقني لِلقِيامِ بِأَداءِ حَقِّكَ ، بِرَحمَتِكَ ورِضوانِكَ ومَنِّكَ وإحسانِكَ يا كَريمُ .
فَإِذا رَأَيتَ القُبَّةَ فَقُل :
«الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ سَلَامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى ءَآللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ» ۵ ، «وَ سَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ * وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَــلَمِينَ» ۶ ، و «سَلَامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ * إِنَّا كَذَ لِكَ نَجْزِى الْمُحْسِنِينَ» ۷ ، وَالسَّلامُ عَلَى الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ الأَوصِياءِ الصّادِقينَ ، القائِمينَ بِأَمرِ اللّهِ وحُجَجِهِ ، الدّاعينَ إلى سَبيلِ اللّهِ ، المُجاهِدينَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ ، النّاصِحينَ لِجَميعِ عِبادِهِ ، المُستَخلَفينَ في بِلادِهِ ، المُرشِدينَ إلى هِدايَتِهِ ورَشادِهِ ، إنَّهُ حَميدٌ مَجيدٌ .
فَإِذا قَرُبتَ مِنَ المَشهَدِ فَقُل :
اللّهُمَّ إلَيكَ قَصَدَ القاصِدونَ ، وفي فَضلِكَ طَمِعَ الرّاغِبونَ ، وبِكَ اعتَصَمَ المُعتَصِمونَ ، وعَلَيكَ تَوَكَّلَ المُتَوَكِّلونَ ، وقَد قَصَدتُكَ وافِدا ، وإلى سِبطِ نَبِيِّكَ وارِدا ، وبِرَحمَتِكَ طامِعا ، ولِعِزَّتِكَ خاضِعا ، ولِوُلاةِ أمرِكَ طائِعا ، ولِأَمرِهِم مُتابِعا ، وبِكَ وبِمَنِّكَ عائِذا ، وبِقَبرِ وَلِيِّكَ مُتَمَسِّكا ، وبِحَبلِكَ مُعتَصِما ، اللّهُمَّ ثَبِّتني عَلى مَحَبَّةِ أولِيائِكَ ، ولا تَقطَع أثَري عَن زِيارَتِهِم ، وَاحشُرني في زُمرَتِهِم ، وأدخِلنِي الجَنَّةَ بِشَفاعَتِهِم .
فَإِذا بَلَغتَ مَوضِعَ القَتلِ فَقُل :
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَـتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُـلِمُواْ وَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ» ۸ ، «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَ تَا بَلْ أَحْيَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ * فَرِحِينَ بِمَا ءَاتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُواْ بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ * يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ» ۹ «قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَ الشَّهَـدَةِ أَنتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِى مَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ» ۱۰ «وَ لَا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غَافِلاً عَمَّا يَعْمَلُ الظَّــلِمُونَ إِنَّمَا يُؤَخِّرُهُمْ لِيَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصَـرُ * مُهْطِعِينَ مُقْنِعِى رُءُوسِهِمْ لَا يَرْتَدُّ إِلَيْهِمْ طَرْفُهُمْ وَ أَفْـئدَتُهُمْ هَوَاءٌ * وَ أَنذِرِ النَّاسَ يَوْمَ يَأْتِيهِمُ الْعَذَابُ فَيَقُولُ الَّذِينَ ظَـلَمُواْ رَبَّنَا أَخِّرْنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ نُّجِبْ دَعْوَتَكَ وَ نَتَّبِعِ الرُّسُلَ أَوَ لَمْ تَكُونُواْ أَقْسَمْتُم مِّن قَبْلُ مَا لَكُم مِّن زَوَالٍ * وَ سَكَنتُمْ فِى مَسَـكِنِ الَّذِينَ ظَـلَمُواْ أَنفُسَهُمْ وَ تَبَيَّنَ لَكُمْ كَيْفَ فَعَلْنَا بِهِمْ وَضَرَبْنَا لَكُمُ الْأَمْثَالَ * وَ قَدْ مَكَرُواْ مَكْرَهُمْ وَ عِندَ اللَّهِ مَكْرُهُمْ وَ إِن كَانَ مَكْرُهُمْ لِتَزُولَ مِنْهُ الْجِبَالُ * فَلَا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ مُخْلِفَ وَعْدِهِ رُسُلَهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ ذُو انتِقَامٍ» ۱۱ ، «وَ سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَـلَمُواْ أَىَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ» ۱۲ ، «مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَـهَدُواْ اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَى نَحْبَهُ وَ مِنْهُم مَّن يَنتَظِرُ وَ مَا بَدَّلُواْ تَبْدِيلاً» ۱۳ .
عِندَ اللّهِ نَحتَسِبُ مُصيبَتَنا في سِبطِ نَبِيِّنا وسَيِّدِنا وإمامِنا ، أعزِز عَلَينا يا أبا عَبدِ اللّهِ بِمَصرَعِكَ هذا فَريدا وَحيدا قَتيلاً غَريبا عَنِ الأَوطانِ ، بَعيدا عَنِ الأَهلِ وَالإِخوانِ ، مَسلوبَ الثِّيابِ ، مُعَفَّرا فِي التُّرابِ ، قَد نُحِرَ نَحرُكَ ، وخُسِفَ صَدرُكَ ، وَاستُبيحَ حَريمُكَ ، وذُبِحَ فَطيمُكَ ، وسُبِيَ أهلُكَ ، وَانتُهِبَ رَحلُكَ ، تَقَلَّبُ يَمينا وشِمالاً ، وتَتَجَرَّعُ مِنَ الغُصَصِ أهوالاً . لَهفي عَلَيكَ لَهفانُ ۱۴ ، وأنتَ مُجَدَّلٌ عَلَى الرَّمضاءِ ضَمآنُ ، لا تَستَطيعُ خِطابا ، ولا تَرُدُّ جَوابا ، قَد فُجِعَت بِكَ نِسوانُكَ ووُلدُكَ ، وَاحتُزَّ رَأسُكَ مِن جَسَدِكَ .
لَقَد صُرِعَ بِمَصرَعِكَ الإِسلامُ ، وتَعَطَّلَتِ الحُدودُ وَالأَحكامُ ، وأظلَمَتِ الأَيّامُ ، وَانكَسَفَتِ الشَّمسُ ، وأظلَمَ القَمَرُ ، وَاحتُبِسَ الغَيثُ وَالمَطَرُ ، وَاهتَزَّ العَرشُ وَالسَّماءُ ، وَاقشَعَرَّتِ الأَرضُ وَالبَطحاءُ ۱۵ ، وشَمَلَ البَلاءُ ، وَاختَلَفَتِ الأَهواءُ ، وفُجِعَ بِكَ الرَّسولُ ، واُزعِجَتِ البَتولُ ، وطاشَتِ العُقولُ . فَلَعنَةُ اللّهِ عَلى مَن جارَ عَلَيكَ وظَلَمَكَ ، ومَنَعَكَ الماءَ وَاهتَضَمَكَ ، وغَدَرَ بِكَ وخَذَلَكَ ، وألَّبَ عَلَيكَ وقَتَلَكَ ، ونَكَثَ بَيعَتَكَ وعَهدَكَ ووَعدَكَ ، وأخلَفَ ميثاقَكَ ، وأعانَ عَلَيكَ ضِدَّكَ ، وأغضَبَ بِفِعالِهِ جَدَّكَ ، وسَلامُ اللّهِ ورِضوانُهُ وبَرَكاتُهُ وتَحِيّاتُهُ عَلَيكَ ، وعَلَى الأَزكِياءِ مِن ذُرِّيَّتِكَ وَالنُّجَباءِ مِن عِترَتِكَ ، إنَّهُ حَميدٌ مَجيدٌ .

1.في المصدر : «نذكر منها» ، وما في المتن أثبتناه من بحار الأنوار .

2.الحِجر : ۹ .

3.المؤمنون : ۲۹ .

4.الإسراء : ۸۰ .

5.النمل : ۵۹ .

6.الصافّات : ۱۸۱ و ۱۸۲ .

7.الصافّات : ۱۳۰ و ۱۳۱ .

8.الحجّ : ۳۹ .

9.آل عمران : ۱۶۹ ـ ۱۷۱ .

10.الزمر : ۴۶ .

11.إبراهيم : ۴۲ ـ ۴۷ .

12.الشعراء : ۲۲۷ .

13.الأحزاب : ۲۳ .

14.قوله: «لَهفانُ»: أي يا لَهفانُ (بحار الأنوار: ج ۱۰۱ ص ۲۴۹). و اللَّهفانُ : المكروب (النهاية : ج ۴ ص ۲۸۲ «لهف») .

15.الأَبْطَحُ : مسيل واسع فيه دقاق الحصى ، والبطحاء مثل الأبطح (الصحاح : ج ۱ ص ۳۵۶ «بطح») .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد دوازدهم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4695
صفحه از 467
پرینت  ارسال به