به نام خودش است.^۱ این مزار، در سال ۱۳۴۸ق بازسازى شده و داراى حرم و صحن وسیعى است و زائران بسیارى دارد.

۲. محمّد بن عثمان عَمرى

ابو جعفر محمّد بن عثمان بن سعید عَمرى، بعد از پدرش، وکیل امام زمان علیه السلام و در خدمت ایشان بود. وى نزد شیعیان، منزلتى والا داشت. او حدود پنجاه سال، عهده‌دار کار وکالت بود. امام مهدی علیه السلام در مرگ پدر وى، نامه تسلیت نوشت و در آن مرقوم داشت:

خداوند، تو را پاداش بسیار دهد! تسلیتت باد! ما هم چون تو داغدار شدیم.^۲

محمّد بن عثمان در پایان جمادى الاُولى سال ۳۰۵ یا ۳۰۴ق در گذشت و در کنار مادرش به خاک سپرده شد. مزار وى در قسمت رصافه (شرق دجله) وسط شهر بغداد در محلّه‌ای به نام «شیخ خلّانى» در خیابان «جمهورى» قرار دارد^۳ و داراى ضریح و گنبد باشکوهى است.

۳. حسین بن روح نوبختى

ابو القاسم حسین بن روح نوبختى، سومین نایب خاصّ امام مهدى علیه السلام است که در حدود سال ۳۰۵ ق، به این سِمَت منصوب گردید. او فردى دانشمند و متّقى از خاندان بزرگ و دانشور نوبختیان بود و با بزرگان آن طایفه، آمد و شد داشت.

عبارت امام مهدى علیه السلام در خصوص حسین بن روح، برترین ستایش در باره او شمرده می‌شود:

۹. شماری از مشاهیر

برخى از مشاهیری که در حرم کاظمین مدفون اند، عبارت‌اند از: محمّد امین فرزند هارون الرشید و مادرش زبیده همسر هارون، معزّ الدوله آل بویه (م ۳۵۶ق)، جلال الدوله آل بویه (م ۴۳۶ق)، حسن بن محمّد مهلبى وزیر (م ۳۵۲ق)، ابن حمدون نویسنده (م ۵۶۲ق)، فرهاد میرزا.^۱

باب هفتم

زیارت چهار نائب خاص امام زمان علیه السلام

۱. عثمان بن سعید عَمرى

عثمان بن سعید عَمرى، نخستین وکیل امام هادى علیه السلام و سپس وکیل امام حسن عسکرى علیه السلام بود که در زمان حیات آن دو امام، به انجام دادن امور آنان پرداخت. پس از آن نیز او به امور امام زمان علیه السلام رسیدگى می‌کرد و توقیعات و پاسخ امام علیه السلام به مسائل، به واسطه او انجام می‌گرفت. وى جلیل القدر، مورد وثوق و امین بود. در توقیعى از امام عسکرى علیه السلام در باره او آمده است:

عَمرى و پسرش، مورد وثوق اند. پس هر چه از جانب من به تو برسانند، از جانب من رسانده‌اند و آنچه به تو بگویند، از جانب من مىگویند. بنا بر این، از آن دو، حرف بشنو و اطاعت کن؛ چرا که هر دو، موثّق و امین اند.^۲

وفات وى در سال ۲۶۵ یا ۲۶۶ق بوده است. مزار وى، در غرب بغداد سمت رصافه، نزدیک دجله، غرب بازار «میدان» در مسجدى