فصل چهارم: بغداد (کاظمین)
بَغداد، بزرگ‌ترین شهر عراق، مرکز استان بغداد و پایتخت این کشور است که در مرکز آن قرار دارد. این شهر را پس از تهران، دومین شهر بزرگ جنوب غرب آسیا دانسته‌اند. شهر تیسفون، پایتخت ساسانیان، در نزدیکى بغداد امروزى قرار داشته است.
رود دجله، بغداد را به دو نیم تقسیم می‌کند که نیمه شرقى به نام «رَصافه» و نیمه غربى به نام «کرخ» معروف اند.
منطقه‌های شهر بغداد، عبارت اند از: اعظمیّه، کرخ، کرّاده، کاظمین، منصور، شهرک صدر، رشید، رصافه و بغداد جدید. منصور دوانیقى، این شهر را در سال ۱۴۵ق (۷۶۵ ـــ ۷۶۶ م)، بنا نهاد و نامش را «مدینة السلام» گذاشت و پایتخت حکومتىِ خویش را به آن جا منتقل کرد.
بغداد، نام‌های دیگرى از جمله: مدینة المنصور، مدینة الخلفاء و الزوراء داشته است. این شهر تا سال ۲۶۲ ق، پایتخت چندین خلیفه عبّاسى (منصور، مهدى، هارون، امین و مأمون) بود، تا این که معتصم، پایتخت خود را به سامرّا منتقل کرد.
در سال ۲۷۱ ق، بغداد مجدّداً پایتخت شد و پس از آن، در سال‌های ۶۳۷ق (به دست هلاکو خان)، ۹۷۹ق (به دست تیمور لنگ)
