بنا بر این، حکمت قرار دادن آن همه فضیلت و برکت براى زیارت امام حسین علیه السلام، این است که زیارت آن امام (همراه با آدابى که بدان‌ها اشاره خواهیم کرد)، همانند عزادارى هدفمند براى ایشان، نقشى بی‌بدیل در زنده نگه داشتن مکتب شهادت و فرهنگ اصیل عاشورا ایفا می‌کند و زمینه‌ساز حکومت جهانى اسلام به رهبرى خاندان رسالت است؛ امّا زیارت دیگر اهل بیت علیهم السلام، نمی‌تواند چنین نقشى را در جامعه ایفا نماید.^۱

احادیث بسیارى از پیامبر صلّی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام در باره فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام و تأکید بر استمرار آن و نهى از ترک آن و بیان آثار و برکات آن رسیده است که در این جا به چند نمونه اشاره می‌کنیم:^۲

از پیامبر صلّی الله علیه و آله نقل شده که خطاب به امام على علیه السلام می‌فرماید:

خداوند، قبر تو و قبر فرزندانت را مکان‌هایی از بهشت، قرار داده است.... هر کس قبور شما را زیارت کند، برابر با هفتاد حج پس از حَجّة الإسلام (حجّ تمتّع)، پاداش دارد و از گناهانش بیرون می‌رود تا آن که چون از زیارت شما باز گردد، مانند روزى می‌شود که از مادر، زاده شده است. پس اولیا و دوستدارانت را به نعمت جاودان [بهشت] و چشم روشنی‌ای که نه چشمى آن را دیده و نه گوشى آن را شنیده و نه بر دل کسى گذشته است، مژده و بشارت ده.^۳

امام صادق علیه السلام نیز در احادیث زیر، چنین می‌فرماید:

همانا زیارت حسین علیه السلام، برترینِ اعمال است.^۴

برکات زیارت سیّد الشهدا علیه السلام، به حدّى است که نه تنها اهل زمین، بلکه آسمانیان و فرشتگان مقرّب الهى و ارواح پاک پیامبران و صدّیقان، پیوسته به زیارت او می‌آیند و از برکات مزارش بهره می‌برند.^۱

حکمتِ این همه فضیلت و برکت

مسئله مهم در این جا، آن است که: حکمت این همه فضیلت (ثواب) و برکتى که براى زیارت امام حسین علیه السلام گزارش شده، چیست؟ و چرا به زیارت دیگر اهل بیت علیهم السلام، حتّى زیارت جدّش پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و پدرش امیر مؤمنان علیه السلام ـــ که از جایگاه والاترى برخوردارند ـ، تا این حد، توصیه و تأکید، نشده است؟

باید دانست که در احادیث اهل بیت علیهم السلام، ملاکِ توصیه و تشویق به زیارت، میزان تأثیرگذارى آن است و بر این مبنا، حکمتِ این همه فضیلت و برکتى را که براى زیارت امام حسین علیه السلام گزارش شده، باید در نقش آن در سازندگى جامعه توحیدى جستجو کرد.

به بیان روشن‌تر، حکمت زیارت سیّد الشهدا علیه السلام، با حکمت تداوم عزادارى براى او و حکمت شهادتش، یکى است؛ زیرا اصلی‌ترین دلیل استقبال امام حسین علیه السلام از شهادت، جهل زدایی از جامعه اسلامى بوده است.^۲ نکته شایان توجّه، این است که این دلیل در ضمن زیارت اربعین امام حسین علیه السلام، از امام صادق علیه السلام گزارش شده است:

۰.وَبَذَلَ مُهجَتَهُ فیكَ، لِیَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ، وَحَیرَةِ الضَّلالَةِ.^۳

۰.و خونش را به خاطر تو بذل کرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانىِ گمراهى، بیرون آورد.