۴ . هنگام ولادت فرزندان و نواده‏ها

اين فصل در باره سيره پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله هنگام تولّد فرزندان و نواده‏هاست ، مانند : كام نوزاد را با خرما برداشتن ، گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ ، ختنه ، تراشيدن موى سر نوزاد در روز هفتم و هموزن آن نقره صدقه دادن ، عقيقه كردن ، نام نيك نهادن قبل از ولادت و پس از آن .

۵ . تعامل با فرزندان و نواده‏ها

اين فصل در باره نكاتى است كه از پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در برخورد با فرزندان و نواده‏ها گزارش شده است ، مانند : اظهار محبّت ، بوسيدن ، دست بر سر آنها كشيدن ، بازى كردن با آنها ، اجازه دادن به آنها براى بازى با او حتّى در نماز ، تشويق به كُشتى و مسابقه، و دعا براى محافظت آنها از شرور .

۶ . تعامل با خويشاوندان

تكريم ، نيكى كردن به خويشاوندان ـ بدون دادن امتياز ويژه‏اى به آنها و با رعايت حقوقى كه خداوند سبحان براى آنها قرار داده ـ ، رعايت عدالت در بهره‏بردارى آنها از غنائم ، مقدّم داشتن نيازمندان بر نزديكان ، و تحريم صدقه بر خويشاوندان، برجسته‏ترين نكات سيره نبوى در برخورد با آنهاست .

۷ . تعامل با خدمتكاران

پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در برخورد با خدمتكاران ، نمى‏گذاشت آنها اظهار نياز كنند ؛ بلكه خود، نيازمندىِ آنها را جويا مى‏شد . با آنها هم‏غذا مى‏شد ، به آنها احترام مى‏گذاشت ، در خوراك و پوشاك با آنها مواسات مى‏نمود ، با آنها تندى نمى‏كرد ، به آنها دشنام نمى‏داد ، از اخم كردن و ترش‏رويى به آنها اجتناب مى‏نمود ، به آنها نمى‏گفت «چرا فلان كار را كردى يا نكردى؟!» از خطاى آنها مى‏گذشت و آنها را سرزنش نمى‏نمود .

سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول

بخش چهارم : ويژگى‏هاى پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در امور خانوادگى

در اين بخش ، برجسته‏ترين ويژگى‏هاى رفتارى پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در مورد مسائل خانوادگى مانند : ازدواج خود ، ازدواج فرزندان ، برخورد با همسر ، فرزندان ، نواده‏ها ، خويشاوندان و خدمت‏گزاران در هفت فصل، گزارش مى‏شوند :

۱ . ازدواج خود و دختران خويش

در اين فصل ، سيره پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در ازدواج با خديجه عليها السلام و علاقه‏مندى ايشان به وى گزارش شده است. همچنين تحليلى در باره «مَهر السنّه» ارائه گرديده است . سنّت وليمه دادن در شب عروسى و نيز اجازه گرفتن از دختر براى تزويج، از مسائلى است كه در اين فصل بِدانها پرداخته مى‏شود .

۲ . ازدواج فاطمه عليها السلام

سيره پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله در مورد ازدواج فاطمه عليها السلام، با ساير دخترهايش بسيار متفاوت بود؛ بلكه قابل قياس نبود. به همين جهت، فصل دوم از بخش چهارم به اين موضوع اختصاص يافت و نكات بسيار آموزنده‏اى از ازدواج امام على عليه السلام و فاطمه عليها السلام در اين فصل بررسى شده است .

۳ . رعايت حقوق خانواده

در اين فصل، نكات بسيار مهمّى در رابطه با حقوق خانواده مطرح شده ، مانند : اختصاص دادن وقت خاص براى خانواده ، اظهار مهر و محبّت ، اجتناب از خشونت ، احترام و مشورت ، كمك كردن در كارهاى منزل ، رعايت عدالت ، اهمّيت دادن به آراستگى ، تربيت خانواده و فرزندان ، تشويق به ساده‏زيستى ، اهمّيت دادن به حجاب و عفاف ، همراه بودن همسر در مسافرت .