55
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول

اكنون بايد ديد فاصله جوامع اسلامى ، با اين فرهنگ غنى ، تا كجاست ! بى ترديد اگر آنان تنها از اين سيره نبوى پيروى كرده بودند ، امروز، مسلمانان در ساخت انواع صنايع، سرآمد جهانيان بودند .

۱۱ . مداومت

يازدهمين اصل حاكم بر سيره نبوى ، مداومت بر كار نيك و پيوستگى در آن است . محبوب‏ترين عبادت نزد پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله، عبادتى بود كه بتواند بر آن مداومت نمايد، هر چند اندك باشد .۱ به بيان ديگر ، پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله مايل نبود كه در كارهاى خير، افراط و تفريط كند . مثلاً يك شب زياد عبادت كند ؛ امّا شب ديگر بخوابد يا به اندكى عبادت اكتفا نمايد . پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله دوست داشت عبادتى را انتخاب كند كه مداومت بر آن امكان‏پذير باشد . ايشان در تبيين و تأكيد بر اين معنا مى‏فرمايد :
المُداوَمَةُ عَلَى العَمَلِ فِى اتِّباعِ الآثارِ وَ السُّنَنِ وَ إن قَلَّ ، أرضى للّهِ وَ أَنفَعُ عِندَهُ فِى العاقِبَةِ مِنَ الاِجتِهادِ فِى البِدَعِ وَ اتِّباعِ الأَهواءِ .۲
مداومت بر عمل بر اساس آثار و سنّت ، هر چند اندك ، نزد خدا پسنديده‏تر و خوش‏فرجام‏تر است از سختكوشى در عبادت بر اساس بدعت و هوس .

ايشان در حديثى ديگر مى‏فرمايد :
أفضَلُ العَمَلِ أدوَمُهُ وَ إن قَلَّ .۳
برترين عمل، با دوام‏ترينِ آنهاست، هر چند اندك باشد.

احاديث فراوان ديگرى نيز بر اين اصل حاكم بر سيره پيامبر خدا صلى اللّه‏ عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام تأكيد دارند .۴

1.ر . ك : ص ۱۵۵ ح ۶۳ .

2.ر . ك : ص ۱۵۴ ح ۶۲ (المداومة) .

3.تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۶۳ .

4.ر . ك : ميزان الحكمة : ج ۱۰ ص ۱۵۲ (مداومت در عمل) .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول
54

حكمت اقدام خود فرمود :
إذا عَمِلَ أحَدُكُم عَمَلاً فَليُتقِن .۱
هر گاه كسى از شما كارى كرد ، محكم‏كارى كند .

و نيز همان جا فرمود :
أما إنَّها لا تَضُرُّ وَ لا تَنفَعُ ، وَ لكِن تُقِرُّ عَينَ الحَىِّ ، وَ إنَّ العَبدَ إذا عَمِلَ عَمَلاً أحَبَّ اللّه‏ُ عز و جل أن يُتقِنَهُ .۲
هان ! آن ، سود و زيانى نمى‏رساند ؛ امّا اين كار [مرتّب و استوار] چشم زندگان را روشن مى‏كند . خداوند، دوست دارد كه بنده چون كارى مى‏كند ، آن را استوار (محكم) انجام دهد .

گزارش دوم ، در باره دفن يكى از ياران بزرگ پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله به نام سعد بن مُعاذ است . پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله خود وارد قبر شد و او را به خاك سپرد . همراهان ديدند كه پيامبر خدا صلى اللّه‏ عليه و آله با دقّت، خشت‏هاى لحد را چيد و فواصل آنها را پر نمود . ايشان پس از پايان كار ، در باره حكمت كار خود فرمود :
إنّى لَأَعلَمُ أنَّهُ سَيَبلى وَ يَصِلُ إلَيهِ البِلى ، وَ لكِنَّ اللّه‏َ تَعالى يُحِبُّ عَبدا إذا عَمِلَ عَمَلاً فَأَحكَمَهُ .۳
من مى‏دانم كه او به زودى مى‏پوسد و پوسيدگى به سراغش مى‏آيد ؛ امّا خداوند متعال ، بنده‏اى را دوست دارد كه هر گاه كارى انجام مى‏دهد ، محكم‏كارى كند .

پيامبر خدا صلى اللّه‏ عليه و آله با اين رفتار خود ، در حقيقت، بر اين اصل كلّى تأكيد دارد كه همه كارهاى خداباوران بايد از اتقان و استحكام لازم برخوردار باشد ، حتّى ساختن خانه براى مردگان .

1.ر . ك : ص ۱۵۲ ح ۶۰ (الاتقان) .

2.ر . ك : ص ۱۵۴ ح ۶۱ (الاتقان) .

3.ر . ك : ص ۱۵۲ ح ۵۹ (الاتقان) .

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9351
صفحه از 523
پرینت  ارسال به