۱۰ / ۱۳
فروتنى در همه كارها
قرآن
«و بال و پر خود را براى مؤمنانى كه از تو پيروى مىكنند، بگستر » .
«و بال [عطوفت] خود را براى مؤمنان، فرود آر» .
حديث
۵۲۲.امام هادى عليه السلام : پيامبر ما ، برترينِ پيامبران است ... و فروتنترينِ مردم است .
۵۲۳.امام على عليه السلام ـ در يكى از سخنرانىها ـ : در پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله براى تو ، الگويى كافى ، و دليلى بر نكوهيدگى و عيبناكى دنياست ... . او با دست خود از پوست درخت خرما زنبيل مىبافت و به يارانش مىگفت : «كدامتان آنها را براى من مىفروشد ؟» و از بهاى آنها نان جوين [مىخريد و ]مىخورد ... .
ايشان صلى اللّه عليه و آله روى زمين غذا مىخورد ، و همچون برده مىنشست ، و با دست خود ، كفشش را وصله مىزد ، و با دست خويش جامهاش را پينه مىكرد ، و بر الاغِ برهنه سوار مىشد و يك نفر را هم پشت سر خويش مىنشاند .
۵۲۴.شرح نهج البلاغة ، ابن ابى الحديد ـ به نقل از ابو سعيد خُدرى ـ : پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به شتر علف مىداد و خانه را جارو مىكرد و كفش خود را پينه مىزد و لباسش را وصله مىكرد و گوسفند مىدوشيد و همراه خدمتكار ، غذا مىخورد و چون او خسته مىشد، در آرد كردن همراهىاش مىكرد و از اين كه كالا و موادّ مورد نياز خانوادهاش را از بازار به خانه ببرد، خجالت نمىكشيد و با بىنياز و نيازمند، دست مىداد و ابتدا سلام مىكرد و دعوت به هر غذايى، حتّى خرماى خشكيده را كوچك نمىشمرد [و رد نمىكرد] ، و كمهزينه ، نرمخو ، بزرگمنش ، خوشمعاشرت و گشادهرو بود . لبخند مىزد ، بى آن كه بخندد . اندوهناك بود، بى آن كه رو ترش كند . فروتن بود، بى آن كه خوار باشد . بخشنده بود، بى آن كه زيادهروى كند . دلنازك و با هر مسلمانى مهربان بود . هيچ گاه از سرِ سيرى ، آروغ نزد و به كارهاى ننگين، دست نيالود .