إنَّ اللّه‏َ تَبارَكَ و تَعالى شَرَعَ الإِسلامَ وَ سَهَّلَ شَرائِعَهُ لِمَن وَرَدَهُ .^۱
خداوند ـ تبارك و تعالى ـ اسلام را تشريع كرد و راه‏هاى آن را براى وارد شوندگان، آسان ساخت .

همچنين از ايشان در تفسير «بسم اللّه‏ الرحمان الرحيم» نقل شده كه مى‏فرمايد :
الرَّحمنِ الَّذى يَرحَمُ بِبَسطِ الرِّزقِ عَلَينا ، الرَّحيمِ بِنا فى أديانِنا وَ دُنيانا وَ آخِرَتِنا ، خَفَّفَ عَلَينَا الدّينَ وَ جَعَلَهُ سَهلاً خَفيفا .^۲
[خداى] بخشنده‏اى كه با گستردن روزى ، بر ما رحم مى‏كند . [خداى] مهربان با ما در دين و دنيا و آخرتمان . دين را براى ما سبُك نمود و آن را آسان و سبُك قرار داد .

بر اين اساس ، اطاعت از خداوند سبحان و دورى از گناهان ، براى كسانى كه فطرت پاك انسانى آنان آلوده نشده، آسان است . از امير مؤمنان عليه السلام روايت است كه فرمود :
اِتَّقوا مَدارِجَ الشَّيطانِ وَ مَهابِطَ العُدوانِ ، وَ لا تُدخِلوا بُطونَكُم لُعَقَ الحَرامِ ، فَإِنَّكُم بِعَينِ مَن حَرَّمَ عَلَيكُمُ المَعصيَةَ ، وَ سَهَّلَ لَكُم سَبيلَ الطّاعَةِ .^۳
از [نخستين پلّه‏هاى] نردبان شيطان و از پرتگاه‏هاى تجاوز ، پروا كنيد و لقمه‏هاى حرام را به شكمتان وارد نكنيد، كه شما در پيش‏ديد همان كسى هستيد كه نافرمانى را بر شما حرام كرده و راه اطاعتش را برايتان آسان ساخته است .

بر اين پايه ، سخت‏ترين عبادت‏ها مانند روزه در گرماى طاقت‏فرساى تابستان عربستان ، جهاد در زير تابش مستقيم خورشيد و وظايف دشوارتر از آن ، نزد پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله و همراهان راستينش ، آسان مى‏آمد ، هرچند گفته شد^۴ كه پيامبر خدا صلى اللّه‏ عليه و آله گاه

كه تندرونده پيش‏افتاده ، بِدان بر مى‏گردد و واپس‏مانده ، به آن ملحق مى‏شود ـ ، قرار ده .

بنا بر اين، يكى از برجسته‏ترين اصول حاكم بر سيره نبوى و يكى از ويژگى‏هاى برجسته جامعه آرمانى اسلام كه به دست امام مهدى عليه السلام تحقّق خواهد يافت ، اعتدال (ميانه‏روى) در زندگى و در همه زمينه‏هاى مديريت سياسى ، فرهنگى ، اجتماعى و اقتصادى است .

۸ . آسانى

هشتمين اصل از اصول حاكم بر سبك زندگى پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله، آسانى است . قرآن كريم با صراحت در اين باره مى‏فرمايد :
«يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ .^۱
خداوند براى شما آسانى مى‏خواهد و براى شما دشوارى نمى‏خواهد» .

و از پيامبر خدا صلى اللّه‏ عليه و آله روايت است كه با الهام از آيه ياد شده مى‏فرمايد :
إنَّ الدّينَ يُسرٌ .^۲
همانا دين آسان است .

و در حديثى ديگر از ايشان آمده است :
إنَّ اللّه‏َ فَرَضَ فَرائِضَ وَ سَنَّ سُنَنا ... وَ شَرَعَ الدّينَ فَجَعَلَهُ سَهلاً سَمحا واسِعا وَ لَم يَجعَلهُ ضَيِّقا .^۳
خداوند، فريضه‏هايى را واجب كرد و سنّت‏هايى را پايه نهاد ... و دين اسلام را تشريع كرد و آن را آسان و راحت و وسيع ، و نه تنگ قرار داد .

در حديثى از امام على عليه السلام آمده :