نيكوكارىها تشويق كردهاند، به دو نكته مهم اشاره دارد :
نكته اوّل . نيكوكار، كسى است كه كار نيكو را نيكو انجام مىدهد . به بيان ديگر ، صدق مفهوم «نيكوكارى» ، دو شرط دارد : يكى اين كه نفس كارى كه انجام مىشود، صحيح و نيكو باشد . بنا بر اين نيكوكارى در كار زشت ، بىمعناست . شرط دوم، اين كه علاوه بر نيكو بودنِ كار ، چگونگى و شكل انجام آن نيز نيكو باشد؛ بدين معنا كه كار نيكو اگر درست انجام نشود ، انجام دهنده آن ، نيكوكار نخواهد بود ؛ مثلاً اگر خدمت به كسى همراه با منّت باشد ، نيكوكارى صدق نمىكند .
در حديثى از امام صادق عليه السلام نقل شده كه ايشان در تبيين معناى احسان (نيكوكارى) مىفرمايد :
إذا صَلَّيتَ فَأَحسِن رُكوعَكَ وَ سُجودَكَ ، وَ إذا صُمتَ فَتَوَقَّ كُلَّ ما فيهِ فَسادُ صَومِكَ ... وَ كُلُّ عَمَلٍ تَعمَلُهُ للّهِ فَليَكُن نَقيّا مِنَ الدَّنَسِ .۱
[نيكوكارى، اين است كه] چون نمازى مىگزارى ، ركوع و سجودت را نيكو به جاى آور[ى] و هر گاه روزه مىگيرى، از هر آنچه روزه را تباه [و باطل ]مىكند، دورى كن[ى] ... و هر كارى كه براى خدا مىكنى ، بايد از آلودگى پاك باشد .
اين سخن، بدين معناست كه هر چند نماز و روزه و ساير اعمالى كه عبادت محسوب مىشوند و انسان آنها را براى خدا انجام مىدهد ، ذاتا نيكو هستند ، ليكن انجام دهنده آنها ، در صورتى نيكوكار است كه آن را نيكو و پاك از هر نوع آلودگى انجام دهد.
نكته دوم . نيكوكارى، داراى گستره مفهومىِ بسيار وسيعى است كه شامل انواع فعّاليتهاى انسان مىشود . انسان در هر حركت و سكون مىتواند نيكوكار باشد و مىتواند نيكوكار نباشد . حتّى آن گاه كه مىخواهد حيوانى را براى مصرف خود
