215
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول

كه مى‏گويد : «يَتَصَدَّقُ بِوَزنِ شَعرِهِ وَرَقا أو ذَهَبا» ،۱ آن را تأييد مى‏كند ؛ زيرا «ورق» ، پول نقره‏اى يا همان درهم است و در لغت ، به اين معنا تصريح شده۲ و كاربرد قرآنى آن در ماجراى اصحاب كهف نيز مؤيّد همين معناست .۳شايان ذكر است كه فيض كاشانى ، اين معنا و دليل آن را ارائه داده و در كلام علاّمه محمّدتقى مجلسى نيز به آن اشاره شده است .۴

1.ر . ك : ص ۲۱۲ ح ۱۸۰ .

2.ر . ك : العين و الصحاح : مادّه «ورق» .

3.كهف : آيه ۱۹ .

4.الوافى : ج۲۳ ص ۱۳۳۹ ، روضة المتّقين (چاپ قديم) : ج ۸ ص ۶۲۳ .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول
214

نكته

مى‏دانيم كه درهم ، همان نقره ريخته شده و مسكوك است . از اين رو بر پايه ظاهر ابتدايى حديث ، اين پرسش رخ مى‏نمايد كه : چه تفاوتى ميان درهم و نقره هست كه توزين موى نوزاد ، تنها با درهم ، سنّت است ؟

در پاسخ مى‏گوييم : دست كم ، دو احتمال متصوّر است :

احتمال نخست ، آن كه پاسخ امام عليه السلام را تأييد كار راوى و نه ردّ او بشمريم؛ زيرا درهم از نقره ريخته مى‏شود و بدين جهت نيز نقره و درهم بر هم اطلاق مى‏شوند ، همان گونه كه در زبان پارسى ، مقصود از زر و سيم ، گاه همان سكّه پول طلا و نقره است . به سخن ديگر ، امام عليه السلام فرموده است : تو كار درستى كرده‏اى كه هم‏وزن موى نوزاد را به درهم داده‏اى و نبايد هم‏وزن آن را جز نقره و طلا كه قيمتى هستند ، داد .

احتمال دوم ، اين كه چون پيامبر صلى اللّه‏ عليه و آله موى نوزاد را تنها با نقره غير مسكوك ، توزين مى‏نموده است ، محافظت تام و تمام بر اين سنّت ، اقتضا مى‏نمايد كه با چيز ديگرى توزين نشود ، هر چند در اصل مادّه همسان باشند .

گفتنى است كه احتمال نخست ، مقبول‏تر مى‏نمايد ؛ زيرا حديث ۱۸۰ همين باب

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9326
صفحه از 523
پرینت  ارسال به