۶۵۸.الطبقات الكبرىـ به نقل از عايشه، در توصيف پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله به هنگام حضور در خانه ـ: پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله نرمخوترين و بزرگوارترينِ مردم بود. او مردى چون مردان شما بود، با اين تفاوت كه همواره خندهرو بود و لبخند به لب داشت.
۱۵ / ۳
مدارا با دشمنان
۶۵۹.امام باقر عليهالسلام: مردى يهودى بر پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله وارد شد و عايشه نزد ايشان بود. يهودى گفت: السّام عليكم (مرگ بر شما باد) ! پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله فرمود: «عليكم (بر شما باد!)».
پس از آن، فرد ديگرى داخل شد و همان را گفت و پيامبر صلىاللهعليهوآله همان پاسخ را به او رد نمود، چنان كه بر همراهش رد نموده بود. پس از آن، فردى ديگر داخل شد و همان را گفت. پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله به او نيز همان پاسخ را داد، چنان كه به دو همراهش پاسخ داده بود. [در اين جا بود كه] عايشه به خشم آمد و گفت: مرگ و خشم و نفرين بر شما باد، اى گروه يهود ! اى برادران ميمون و خوك !
پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله به او فرمود: «اى عايشه ! فحش و دشنام اگر تجسّم يابد، به شكل بدى تجسّم مىيابد ؛ ولى مدارا هرگز بر چيزى گذاشته نشده، مگر آن كه آن را آراسته است، و هرگز از چيزى برداشته نشده، مگر آن كه آن را زشت ساخته است».
عايشه گفت: اى پيامبر خدا! آيا گفتار ايشان را نشنيدى كه مىگويند: السّام عليكم؟
فرمود: «آرى، شنيدم. آيا نشنيدى آنچه را كه به ايشان باز گرداندم و گفتم: عليكم ؟ پس هر گاه مسلمانى بر شما سلام داد، بگوييد: "سلامٌ عليكم"، و چون كافرى بر شما سلام كرد، بگوييد: "عليك (بر تو باد!)"».
۶۶۰.صحيح البخارىـ به نقل از عايشه ـ: يهوديان نزد پيامبر صلىاللهعليهوآله آمدند و گفتند: السام عليك (مرگ بر تو)!پيامبر صلىاللهعليهوآله فرمود: «و بر شما!».
من گفتم: مرگ بر خودتان! خداوند، شما را لعنت كند و بر شما خشم گيرد !
پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله فرمود: «دست نگاه دار، اى عايشه! رفق (مدارا) داشته باش و از درشتى و دشنام، دورى كن».
گفتم: آيا نشنيدى كه چه گفتند ؟
پيامبر صلىاللهعليهوآله فرمود: «تو نشنيدى كه من چه گفتم ؟ سخنشان را به خودشان باز گرداندم و سخن من در باره ايشان مستجاب مىشود؛ ولى سخن ايشان در باره من مستجاب نمىشود».
