355
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم

۱۰۵۹.الأدب المفردـ به نقل از داوود بن قيس ـ: حجره‏هاى همسران پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را ديدم كه از چوب بى‏برگ نخل بودند و از بيرون با پارچه‏هاى مويى [و پلاس] پوشيده شده بودند و گمان مى‏كنم عرض اتاق از درِ حجره تا درِ اتاق۱ حدود شش يا هفت ذراع بود و داخل اتاق را ده ذراع تخمين مى‏زنم و گمان مى‏كنم ارتفاع سقف آن هم حدود هفت هشت ذراع بود، و كنار در اتاق عايشه ايستادم. رو به مغرب بود.

۱۰۶۰.إمتاع الأسماع: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله اتاق‏ها را براى همسرانش در كنار مسجد ساخت و آنها را نُه اتاق قرار داد. برخى از آنها بر سنگ‏هايى محكم شده در زمين بنا شدند و سقف آنها از چوب بى‏برگ نخل بود كه گل‏اندود شده بود و هر اتاقى، يك حياط خلوت داشت و حياط خلوت، روپوش‏هايى مويى بودند كه به وسيله چوب درخت سرو، به هم متّصل شده بودند.

۱۰۶۱.الأدب المفردـ به نقل از محمّد بن ابى فديك ـ: محمّد بن هلال، حجره‏هاى همسران پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را ديده بود كه از چوب بى‏برگ نخل، بنا و با پلاس و پارچه‏هاى مويى پوشيده شده بودند.
از او در باره خانه عايشه پرسيدم. گفت: درش رو به روى شام [در شمال غربى مدينه] بود. گفتم: يك لنگه بود يا دو لنگه ؟ گفت: يك در بود. گفتم: از چه چيزى بود ؟ گفت: از درخت سرو يا ساج.

1.. گمان مى‏كنم كه راوى مى‏خواهد بگويد حجره چيزى غير از اتاق بوده است . اين كه گونه‏اى حياط خلوت كوچك ، جلو يا پشت هر يك از اتاق‏هاى همسران پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بوده است ؛ با معناى لغوى حجره ـ يعنى گونه‏اى محدود كردن زمين با ديوارى ، هر چند از گليم و گونى با درى ساده ـ ، سازگار است .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم
354

۱۰۵۹.الأدب المفرد عن داود بن قيس: رَأَيتُ الحُجُراتِ مِن جَريدِ النَّخلِ۱ مُغَشّاةً مِن خارِجٍ بِمُسوحِ الشَّعرِ، وأَظُنُّ عَرضَ البَيتِ مِن بابِ الحُجرَةِ إلى بابِ البَيتِ نَحوا مِن سِتِّ أو سَبعِ أذرُعٍ، وأَحزُرُ۲ البَيتَ الدّاخِلَ عَشرَ أذرُعٍ، وأَظُنُّ سَمكَهُ بَينَ الثَّمانِ وَالسَّبعِ نَحو ذلِكَ، ووَقَفتُ عِندَ بابِ عائِشَةَ فَإِذا هُوَ مُستَقبِلَ المَغرِبِ۳.۴

۱۰۶۰.إمتاع الأسماع: بَنَى [رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله] الحُجَرَ لِأَزواجِهِ بِجانِبِ المَسجِدِ وجَعَلَها تِسعا: بَعضُها مَبنِيٌّ بِحِجارَةٍ قَد رُصَّت، وسَقفُها مِن جَريدٍ مُطَيَّنٍ بِطينٍ، ولِكُلِّ بَيتٍ حُجرَةٌ، وكانَت حُجرَتُهُ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله أكسِيةً مِن شَعرٍ مَربوطَةً في خَشَبٍ مِن عَرعَرٍ۵.۶

۱۰۶۱.الأدب المفرد عن محمّد بن أبي فديك عن محمّد بن هلال: أنَّهُ رَأى حُجَرَ أزواجِ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مِن جَريدٍ، مَستورَةً بِمُسوحِ الشَّعرِ.
فَسَأَلتُهُ عَن بَيتِ عائِشَةَ، فَقالَ: كانَ بابُهُ مِن وِجهَةِ الشّامِ، فَقُلتُ: مِصراعا كانَ أو مِصراعَينِ ؟ قالَ: كانَ بابا واحِدا، قُلتُ مِن أيِّ شَيءٍ كانَ ؟ قالَ: مِن عَرعَرٍ أو ساجٍ.۷

1.. الجريد : الذي يُجرد عنه الخوص ، ولا يسمّى جريدا مادام عليه الخوص وإنّما يسمّى سعفا ، الواحدة جريدة الصحاح : ج ۲ ص ۴۵۵ «جرد» .

2.. حَزَرت الشيءَ : قدّرت المصباح المنير : ص ۱۳۳ «حزر» .

3.. في إمتاع الأسماع للمقريزي ج ۱ ص ۹۳ : إنّ أبواب النّبيّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله كانت تقرع الأطاشي ، أي : لا خلف لها ، ولمّاتوفّي أزواجه رضي اللّه‏ تبارك وتعالى عنهنّ خلط البيوت والحجر بالمسجد ، وذلك في زمن الوليد بن عبد الملك بن مروان ، فلمّا ورد كتابه بذلك فجّ أهل المدينة بالبكاء كيوم وفاته .

4.. الأدب المفرد : ص ۱۳۹ ح ۴۵۱ ، إمتاع الأسماع : ج ۱۰ ص ۹۲ و ۹۸ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۳ ص ۳۴۹ و ج ۱۲ ص ۵۱ .

5.. العرعر : هو شجر جبلي تسمّيه الفرس السّرو لسان العرب : ج ۴ ص ۵۶۰ «عرر» .

6.. إمتاع الأسماع : ج ۱ ص ۶۷ وراجع : السيرة النبويّة لابن كثير : ج ۲ ص ۳۱۳ ، البداية والنهاية : ج ۳ ص ۲۲۱ .

7.. الأدب المفرد : ص ۲۳۲ ح ۷۷۶ ، إمتاع الأسماع : ج ۱۰ ص ۹۸ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۳ ص ۳۴۹ و ج ۱۲ص ۵۱ كلاهما نحوه .

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10512
صفحه از 513
پرینت  ارسال به