۱۰۵۳.تاريخ الإسلام، ذهبى ـ در باره ورود پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به مدينه ـ: سليط بن قيس و مردانى از بنى عَدى، به پيشواز پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله آمدند و دعوت به فرود آمدن بر آنها و ماندن نزد ايشان كردند. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «شتر را وا نهيد، كه آن [از سوى خدا]مأمور است» و آن [شتر] رفت تا به خانه‏هاى قبيله مالك بن نجّار رسيد و شتر در همين جا كه اكنون مسجد است، آرام گرفت و بر زمين نشست و آن، فضايى خالى براى خشك كردن خرما و از آنِ دو پسر يتيم بود و در آن، نخل و زرع و خرابه و قبرهاى مشركان بود. از اين رو، پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله از پشت شتر پايين نيامد. شتر برخاست و كمى راه رفت و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله آن را تحريك و تهييج نكرد و شتر رو چرخاند و به همان جاى قبلى باز گشت و دوباره همان جا بر زمين نشست. پس پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله از آن پياده شد. ابو ايّوب انصارى، وسايل سفر پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را گرفت و به خانه‏اش برد و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در اتاقى از خانه‏هاى ابو ايّوب فرود آمد و در آن جا ساكن بود تا مسجدش و اتاق‏هاى مسكونى‏اش را در همان جاى خشك كردن خرماها ساخت.

۱۰۵۴.اُسد الغابة: هنگامى كه پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله هجرت نمود و به مدينه وارد شد، در اتاق سعد بن خيثمه فرود آمد ـ و گفته شده: در اتاق كلثوم بن هَدم فرود آمد ـ و براى به حضور پذيرفتن مردم، در خانه سعد مى‏نشست كه خانه‏اش، خانه مجرّدان (و جوانان بى‏همسر) ناميده مى‏شد. از اين رو محلّ سكناى پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر مردم، مشتبه شد. سپس به قبيله بنى نجّار نقل مكان كرد و در خانه ابو ايّوب فرود آمد.

۱۰۵۵.السيرة النبويّة، ابن هشام ـ به نقل از ابو ايّوب ـ: هنگامى كه پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله [در ابتداى ورود به مدينه] در خانه من فرود آمد، به طبقه پايين رفت و من و [همسرم] اُمّ ايّوب در بالا بوديم. به پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله گفتم: اى پيامبر خدا! پدر و مادرم فدايت باد ! من خوش نمى‏دارم و اين را [بر خود] گران مى‏بينم كه من بالاى شما و شما [در طبقه] زير من باشيد. شما به بالا بياييد و ما به پايين مى‏رويم. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «اى ابو ايّوب ! براى ما و كسى كه بر ما وارد مى‏شود، راحت‏تر است كه در پايين خانه باشيم». سپس پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در طبقه پايين بود و ما بالاى او در خانه بوديم كه سبوى بزرگ آبمان شكست و من و اُمّ ايّوب برخاستيم و با بالاپوشى كه جز همان لحافى نداشتيم، آب را كشيديم، مبادا كه چيزى از آن بر پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله چكّه كند و ايشان را بيازارد.

۱۰۵۳.تاريخ الإسلام للذهبيـ في وُرودِ رَسولِ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله إلَى المَدينَةِ ـ: فَتَلَقّاهُ سَليطُ بنُ قَيسٍ، ورِجالٌ مِن بَني عَدِيٍّ، فَدَعَوهُ إلَى النُّزولِ وَالبَقاءِ عِندَهُم، فَقالَ: دَعوها فَإِنَّها مَأمورَةٌ، ومَشى حَتّى أتى دورَ بَني مالِكِ بنِ النَّجّارِ، فَبَرَكَتِ النّاقَةُ في مَوضِعِ المَسجِدِ، وهُو مِربَدُ^۱ تَمرٍ لِغُلامَينِ يَتيمَينِ، وكانَ فيهِ نَخلٌ وحَرثٌ وخِرَبٌ، وقُبورٌ لِلمُشرِكينَ، فَلَم يَنزِل عَن ظَهرِها، فَقامَت ومَشَت قَليلاً، وهُوَ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله لا يَهيجُها، ثُمَّ التَفَتَت فَكَرَّت إلى مَكانِها وبَرَكَت فيهِ، فَنَزَلَ عَنها.
فَأَخَذَ أبو أيّوبَ الأَنصارِيُّ رَحلَها فَحَمَلَهُ إلى دارِهِ، ونَزَلَ النَّبِيُّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله في بَيتٍ مِن دارِ أبي أيّوبَ، فَلَم يَزَل ساكِنا عِندَ أبي أيّوبَ حَتّى بَنى مَسجِدَهُ وحُجَرَهُ في المِربَدِ.^۲

۱۰۵۴.اُسد الغابة: لَمّا وَرَدَ رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله إلَى المَدينَةِ مُهاجِرا نَزَلَ في بَيتِ سَعدِ بنِ خَيثَمَةَ، وقيلَ: نَزَلَ في بَيتِ كُلثومِ بنِ الهَدمِ، وكانَ يَجلِسُ لِلنّاسِ في بَيتِ سَعدٍ، وكانَ بَيتُهُ يُسمّى بَيتَ العُزّابِ، فَلِهذَا اشتَبَهَ عَلَى النّاسِ، ثُمَّ انتَقَلَ إلى بَنِي النَّجّارِ فَنَزَلَ في بَيتِ أبي أيّوبَ.^۳

۱۰۵۵.السّيرة النّبويّة لابن هشام عن أبي أيّوب: لَمّا نَزَلَ عَلَيَّ رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله في بَيتي نَزَلَ فِي السُّفلِ، وأَنا واُمُّ أيّوبَ فِي العُلوِ، فَقُلتُ لَهُ: يا نَبِيَّ اللّهِ، بِأَبي أنتَ واُمّي، وإنّي لَأَكرَهُ واُعظِمُ أن أكونَ فَوقَكَ وتَكونَ تَحتي، فَاظهَر أنتَ فَكُن فِي العُلوِ، ونَنزِلُ نَحنُ فَنَكونُ فِي السُّفلِ.
فَقالَ: يا أبا أيّوبَ، إنَّ أرفَقَ بِنا وبِمَن يَغشانا أن نَكونَ فِي سُفلِ البَيتِ.
قالَ: فَكانَ رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله في سُفلِهِ، وكُنّا فَوقَهُ فِي المَسكَنِ، فَقَدِ انكَسَرَ حِبٌّ لَنا فيهِ ماءٌ، فَقُمتُ أنَا واُمُّ أيّوبَ بِقَطيفَةٍ لَنا، ما لَنا لِحافٌ غَيرُها، نُنَشِّفُ بِهَا الماءَ، تَخَوُّفا أن يَقطُرَ عَلى رَسولِ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مِنهُ شَيءٌ فَيُؤذِيَهُ.^۴