299
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم

بنا بر اين، كسانى كه مى‏خواهند از خاندان رسالت در انتخاب لباس الگو بگيرند، نمى‏توانند از لباسى كه موجب انگشت‏نما شدن آنها مى‏شود، استفاده كنند.

دوم: الگوى مناسب براى انتخاب لباس در هر دوران، لباس متعارفى است كه معمولاً مردم از آن استفاده مى‏كنند:

۰.خَيرُ لِباسِ كُلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ.۱

۰.بهترين جامه براى هر روزگار، جامه مردم همان زمان است.

گفتنى است كه اين معيار، شامل لباس‏هاى سنّتى همه اقوام و اقشار جامعه در دوران‏هاى مختلف مى‏گردد.

سوم: استفاده از لباس‏هاى زيبا و نفيس در زمانى كه عامّه مردم مى‏توانند از اين نوع لباس‏ها استفاده كنند، نه تنها نكوهيده نيست، بلكه سنّت پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و اهل بيت عليهم‏السلام است. به همين جهت، وقتى سفيان ثورى از لباس زيبا و فاخر امام صادق عليه‏السلام انتقاد كرد، امام عليه‏السلام پاسخ او را با اين جمله آغاز فرمود:

۰.اِسمَع مِنّى وَ عِ ما أقولُ لَكَ، فَإِنَّهُ خَيرٌ لَكَ عاجِلاً وَ آجِلاً، إن أنتَ مِتَّ عَلَى السُّنَّةِ وَ الحَقِّ وَ لَم تَمُت عَلى بِدعَةٍ !۲

۰.از من بشنو و آنچه را به تو مى‏گويم، حفظ كن ؛ زيرا اين در دنيا و آخرت به نفع توست، اگر بر سنّت و حق بميرى و بر بدعت، از دنيا نروى.

آن گاه امام عليه‏السلام در ادامه آشكارا بيان نمود كه در شرايط توسعه اقتصادى، مردمِ باايمان در بهره‏گيرى از مواهب دنيا شايسته‏تر از ديگران هستند.

1.. ر . ك : الكافى : ج ۴ ص ۴۱۱ ح ۴ .

2.. دنيا و آخرت : ج ۱ ص ۱۴۶ .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم
298

درهمى داشت و از اين قبيل [اقدامات انجام مى‏داد]؛ ولى اينك جامه نو بر تن شما مى‏بينم !» امام عليه‏السلام در پاسخ او فرمود:

۰.إنَّ عَلِىَّ بنَ أبى طالِبٍ عليه‏السلام كانَ يَلبَسُ ذلِكَ فى زَمانٍ لا يُنكرُ (عَلَيهِ)، وَ لَو لَبِسَ مِثلَ ذلِكَ اليَومَ شُهِرَ بِهِ، فَخَيرُ لِباسِ كلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ.۱

۰.هر آينه على بن ابى طالب عليه‏السلام آن جامه را در روزگارى مى‏پوشيد كه پوشيدنش ناپسند جلوه نمى‏كرد ؛ ولى اگر در اين روزگار، جامه‏اى چنين مى‏پوشيد، انگشت‏نما مى‏شد. پس بهترين جامه براى هر روزگار، جامه مردم همان زمان است.

معيار سيره اهل بيت عليهم‏السلام در انتخاب لباس

با دقّت در احاديثِ ياد شده مى‏توان به دو معيار اساسى انتخاب لباس در سيره اهل بيت عليهم‏السلام دست يافت. اين معيارها در واقع، روح سيره نبوى در پوشيدن لباس اند كه مى‏توانند به عنوان الگو براى همه جوامع در همه زمان‏ها باشند:

۱. مراعات عرف جامعه

نخستين معيار انتخاب لباس در سيره اهل بيت عليهم‏السلام، در نظر گرفتن عرف مردم در لباس پوشيدن است. امام صادق عليه‏السلام در تبيين اين معيار به چند نكته مهم اشاره فرموده است:

اوّل: در دوران حكومت امام على عليه‏السلام، استفاده رهبر جامعه از لباس كهنه و وصله‏دار، در عرف مردم، ناپسند نبوده و عيب شمرده نمى‏شده است ؛ ولى در روزگار زندگى امام صادق عليه‏السلام، آن نوع لباس، لباس شهرت به شمار مى‏آمده و در نتيجه استفاده از آن، ناپسند بوده است.۲

1.. الكافى : ج ۱ ص ۴۱۱ ح ۴ و ج ۶ ص ۴۴۴ ح ۱۵ ، بحار الأنوار : ج ۴۰ ص ۳۳۶ ح ۱۵ .

2.. لباس شهرت ، به لباسى گفته مى‏شود كه موجب انگشت‏نما شدن انسان مى‏شود و پوشيدن اين نوعلباس ، اگر موجب هتك حرمت و خوارى نزد مردم گردد ، حرام است ؛ امّا اگر به اين حد نرسد ، حرمت ويا مكروه بودن آن در ميان فقها اختلافى است ر . ك : فرهنگ فقه مطابق با مذهب اهل بيت عليهم‏السلام : ج ۴ ص ۷۶۲ .

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10052
صفحه از 513
پرینت  ارسال به