تبيين روايات مسابقه و جايزه آن۱
احاديث فراوانى در دست داريم كه نشان از تشويق پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله به مسابقه دادن و حتّى شركت جستن در آنها دارد .۲ موارد گزارش شده اين مسابقهها ، به سواركارى با اسب و شتر ، تيراندازى و دويدن ، منحصرند . افزون بر اين ، حديثى خاص در اين باره به نقل از پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله مىگويد :
لا سَبَقَ إلاّ فى حافِرٍ أو نَصلٍ أو خُفٍّ .۳
جايزه گذاشتن براى مسابقه نيست ، مگر براى اسبدوانى ، تيراندازى و شتردوانى .
بر اين پايه چنين به ذهن مىآيد كه مقصود اصلى از مسابقه ، آمادگى رزمى و نيرومند شدن در مهارتهاى بايسته نبرد بوده است . در صورت پذيرش اين مطلب ، ديگر نمىتوان از اين باب به استحباب هر مسابقهاى حكم داد . افزون بر اين ، اگر در روزگارى مانند عصر ما ، به جاى اسب و شتر ، موتورسيكلت و ماشين و هواپيما و ديگر ابزارها را در جنگ به كار ببرند ، تشويق به برگزارى مسابقه در
1.به قلم فاضل ارجمند ، جناب آقاى عبد الهادى مسعودى .
2.ر . ك : ص ۴۱۷ (روايات باب مسابقه سواركارى) .
3.ر . ك : ص ۴۲۶ ح ۲۱۰۴ . روايت اوّل باب . گفتنى است كه واژه «سبق» در اين حديث ، اگر به فتح حرف «باء» خوانده شود ، به معناى انحصار جايزه نهادن در اين سه مسابقه است و اگر به سكون خوانده شود ، به اصل مسابقه دادن دلالت دارد (ر . ك : الخلاف ، طوسى ، مرآة العقول و . . .) .