1.مقصود ، عرب‏ها هستند ؛ زيرا «ضاد» از حروف ويژه عربى است و شيوه بيان آن ، آسان نيست .

1.عوالي اللآلي : ج ۴ ص ۱۲۰ ح ۱۹۳ ، الاختصاص : ص ۱۸۷ ، المسترشد : ص ۱۴۰ وليس فيهما «والعجم» ، بحار الأنوار : ج ۱۷ ص ۱۵۸ ح ۲ ؛ إحياء العلوم : ج ۲ ص ۵۲۹ وليس فيه «والعجم» .

2.تأتي «بَيد» بمعنى «غير» ، يقال : رجل كثير المال بَيد أنّه بخيل ؛ معناه : غير أنّه بخيل . ويأتي بَيد بمعنى «من أجل» ، ذكره ابن هشام ومثّله بحديث : «أنا أفصح العرب بَيد أنّي من قريش» (اُنظر : تاج العروس : ج ۴ ص ۳۶۸ «بيد») .

3.المعارف لابن قتيبة : ص ۱۳۲ ، الشفا : ج ۱ ص ۸۰ ، مغني اللبيب : ج ۱ ص ۱۵۵ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۱ ص ۴۲۹ وفيهما «من نطق بالضاد» بدل «العرب» .

4.تفسير القرطبي : ج ۱۱ ص ۲۱۸ .

5.ومعنى «أنا أفصح من نطق بالضاد» ؛ أي أفصح العرب ؛ لأنّهم هم الذين ينطقون بها وليست في لغة غيرهم (سبل الهدى والرشاد : ج ۱ ص ۴۲۹) .

6.تفسير الفخر الرازي : ج ۱ ص ۷۰ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۲ ص ۱۰۳ .