155
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد چهارم

براى استحباب نام‏گذارىِ پيش از روز هفتم ، گاه به اين عبارت استدلال مى‏شود و ممكن است اين گونه بگوييم كه اگر پيش از تولّد كودك ، نامى برايش انتخاب نكردند ، مستحب است روز هفتم اين كار را بكنند ؛ زيرا آن ، انتهاى فرصت نام‏گذارى است .۱

همچنين مى‏توان نام‏گذارى در دوره جنينى را امرى توصيه شده دانست كه لزومى بر استمرار آن نيست ؛ يعنى بر جنين نام مى‏نهند و تا هفت روز پس از تولّدش ، او را به همان مى‏نامند ؛ امّا در روز هفتم مى‏توانند آن اسم را تغيير دهند و نام ديگرى بر كودك بنهند . گفتنى است كه برخى فقيهان بزرگ شيعى مانند شيخ يوسف بحرانى و محمّدحسن نجفى ، به اين نظر گرايش دارند۲و حديث مرسل احمد بن محمّد از امام صادق علیه السلام را مؤيّد آن دانسته‏اند . متن حديث، چنين است :
لا يُولَدُ لَنا وَلَدٌ إلاّ سَمَّيناهُ مُحَمَّدا فَإِذا مَضى لَنا سَبعَةُ أيّامٍ فَإِن شِئنا غَيَّرنا وَ إن شِئنا تَرَكنا .۳
پسرى براى ما متولّد نمى‏شود ، مگر آن كه او را محمّد مى‏ناميم و چون هفت روز بر ما بگذرد ، اگر خواستيم ، نامش را تغيير مى‏دهيم و اگر خواستيم ، به همان حال وا مى‏نهيم .

1.مرآة العقول : ج ۲۱ ص ۳۲ . نيز ، ر .ك : جواهر الكلام : ج ۳۱ ص ۲۵۶ .

2.ر . ك : الحدائق الناضرة : ج ۲۵ ص ۴۰ ـ ۴۱ و جواهر الكلام : ج ۳۱ ص ۲۵۵ ـ ۲۵۶ .

3.الكافى : ج ۶ ص ۱۸ ح ۴ .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد چهارم
154

تبيين گزارش‏هاى مربوط به نام‏گذارى امام حسن علیه السلام و امام حسين علیه السلام ۱

در احاديثِ ارائه شده ، يك حديث۲بر نام‏گذارى امام حسن علیه السلام و امام حسين علیه السلام در هفتمين روز تولّدشان از سوى پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله دلالت دارند و در يك حديث هم پيامبر دستور داده كه در روز هفتم نامگذارى شود۳و در حديثى صحيح السند به نقل از امام رضا علیه السلام ،۴اين كار پيامبر صلى اللّه عليه و آله به فرمان الهى دانسته شده است . اين ، در حالى است كه دو حديث۵بر توصيه اهل بيت عليهم السلام به نام‏گذارى پيش از تولّد كودك دلالت دارند .

اگر چه هر دو سوى اين اختلاف اندك ، ناظر به آداب مستحب اند و هيچ كدام الزام‏آور نيستند ، امّا مى‏توان چنين گفت كه زمان نام‏گذارى ، از دوره جنينى آغاز مى‏شود و همچنان تا هفت روز پس از تولّد ادامه مى‏يابد . به سخن ديگر ، اين كار ، هر چه زودتر انجام گيرد ، بهتر است ؛ امّا اگر انجام نپذيرفت ، انتهاى فرصتش روز هفتم تولّد است . علاّمه مجلسى ضمن بيان اين مطلب ، در تبيين عبارت پايانى حديث («وَ قَد سَمّى»)۶مى‏گويد :

1.به قلم فاضل ارجمند ، جناب آقاى عبد الهادى مسعودى .

2.ر . ك : ص ۱۵۱ ح ۲۳۵۲ .

3.ر . ك : ص ۱۵۱ ح ۲۳۵۳ .

4.ر . ك : الكافى : ج ۶ ص ۳۳ ح ۶ .

5.ر . ك : ص ۱۴۹ ح ۲۳۵۰ و ص ۱۵۱ ح ۲۳۵۱ .

6.ر . ك : ص ۱۵۰ ح ۲۳۵۰ .

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6552
صفحه از 541
پرینت  ارسال به