تبيين مكان احرام پيامبر صلى اللّه عليه و آله ۱
به اتّفاق محدّثان و فقيهان شيعه و اهل سنّت، ميقات حاجيان و عمرهگزارانى كه از مدينه به سوى مكّه حركت مىكنند، «ذو الحُلَيفه» است .۲ اين مكان ـ كه مسجد شجره نيز ناميده مىشود ـ از سوى پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به عنوان ميقات كسانى اعلام شد كه از مدينه عازم مكّه هستند.۳احاديث فراوانى بر اين نكته تأكيد دارند؛ امّا دو روايت از اهل سنّت۴ و يك روايت از شيعه ـ كه تنها شيخ صدوق آن را نقل كرده ـ ،۵
1.به قلم فاضل ارجمند ، جناب آقاى عبد الهادى مسعودى .
2.ر . ك : تذكرة الفقهاء (ط . ج) : ج ۷ ص ۱۸۸ ، الاُمّ ، شافعى : ج ۲ ص ۱۵۰ ، الموطّأ : ج ۱ ص ۳۳۰ ، المجموع ، نووى : ج ۷ ص ۱۹۳ باب «المواقيت» ، المبسوط ، سرخسى : ج ۴ ص ۱۶۶ .
3.ر . ك : الكافى : ج ۴ ص ۳۱۸ ـ ۳۱۹ باب «مواقيت الإحرام» ، كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۲ ص ۳۰۳ باب «مواقيت الإحرام» ، تهذيب الأحكام : ج ۵ ص ۵۴ ـ ۵۶ .
4.يك . جابر مىگويد : «لَمّا أرادَ النَّبىُّ صلى اللّه عليه و آله الحَجَّ ، أذَّنَ فِى النّاسِ فَاجتَمَعوا ، فَلَمّا أتَى البَيداءَ أحرَمَ ؛ هنگامى كه پيامبر صلى اللّه عليه و آله آهنگ حج كرد ، ميان مردم ندا داد و مردم گرد آمدند و چون به صحراى بيداء رسيد ، مُحرم شد» (سنن الترمذى : ج ۳ ص ۱۸۱ ح ۸۱۷) .
دو . ابن عبّاس مىگويد : «اغتَسَلَ رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله ثُمَّ لَبِسَ ثِيابَهُ ، فَلَمّا أتى ذَا الحُلَيفَةِ صَلّى رَكعَتَينِ ، ثُمَّ قَعَدَ عَلى بَعيرِهِ ، فَلَمّا استَوى بِهِ عَلَى البَيداءِ أحرَمَ بِالحَجِّ ؛ پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله غسل كرد . آن گاه لباسش را پوشيد و چون به ذو الحليفه رسيد ، دو ركعت نماز خواند و سپس روى شترش نشست و چون در بيداء قرار گرفت ، به حج مُحرم شد» (المستدرك على الصحيحين : ج ۱ ص ۶۱۵ ح ۱۶۳۸) .
5.شيخ صدوق آورده است «فإذا خرج صلى اللّه عليه و آله من المسجد فسار و استوت به البيداء حين يحازى الميل الأوّل ، أحرم ؛ چون پيامبر صلى اللّه عليه و آله از مسجد شجره بيرون آمد ، حركت كرد تا بيداء در برابرش قرار گرفت ، رو به روى ميل (نشان) نخست آن ، و در آن جا مُحرم شد (كتاب من لايحضره الفقيه : ج ۲ ص ۳۰۳ ح ۲۵۲۲) .
