فصل سوم: سياست پيامبر صلى اللّه عليه و آله در رفتار با مردم
۳ / ۱
وحدت كلمه
۴۰۵۸.امام على عليه السلام :پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله چون به مدينه هجرت كرد ، ميان ياران مهاجر و انصارش برادرى افكند و ارث بردن را بر پايه برادرى دينى قرار داد ، نه بر پايه پيوند خويشاوندى . اين ، سخن خداى متعال است كه : «كسانى كه ايمان آورده و هجرت كردهاند و در راه خدا با مال و جان خود ، جهاد نمودهاند و كسانى كه [مهاجران را] پناه دادهاند و يارى كردهاند ، آنان ، ياران يكديگرند»تا اين سخن خداى سبحان كه : «و كسانى كه ايمان آوردهاند ، ولى هجرت نكردهاند ، هيچ گونه خويشاوندى [دينى] با شما ندارند ، مگر آن كه هجرت كنند». بدين ترتيب ، خويشاوندان را از ميراث خارج ساخت و آن را ويژه اهل هجرت و اهل دين ، قرار داد . سپس خداوند متعال ، در ادامه سخن فرمود : «و كسانى كه كفر ورزيدند ، ياران يكديگرند . اگر اين [دستور] را به كار نبنديد ، در زمين ، فتنه و فسادى بزرگ ، پديد خواهد آمد». پس هر يك از مسلمانان كه در مىگذشت ، ميراث و ماتَرَكش به برادر دينىاش مىرسيد ، نه به خويشان و بستگان نزديكش .
امّا چون اسلام ، نيرومند شد ، خداوند ، اين آيه را فرو فرستاد : «پيامبر به مؤمنان ، از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است و همسرانش مادران ايشان اند ، و خويشاوندان ، طبق كتاب خدا ، نسبت به هم سزاوارتر از مؤمنان و مهاجران اند ، مگر آن كه بخواهيد به دوستان [مؤمن] خود[ وصيّت يا ]نيكى كنيد ، و اين در كتاب [خدا] نگاشته شده است». اين است معناى منسوخ شدن آيه ميراث .
