و با ايشان بيعت نمودند و اين چنين، نخستين حركت سياسى براى تشكيل حكومت اسلامى آغاز شد .

اسعد بن زراره و عبادة بن صامت، برجسته‏ترين چهره‏ها در اين بيعت بودند . عبادة بن صامت، ماجراى اين بيعت را چنين گزارش مى‏كند :
كُنتُ فيمَن حَضَرَ العَقَبَةَ الاُولى ، وَ كُنَّا اثنَى عَشَرَ رَجُلاً ، فَبايَعنا رَسولَ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله عَلى بَيعَةِ النِّساءِ ، وَ ذلِكَ قَبلَ أن يُفتَرَضَ الحَربُ ، عَلى أن لا نُشرِكَ بِاللّهِ شَيئا ، وَ لا نَسرِقَ ، وَ لا نَزنِىَ ، وَ لا نَقتُلَ أولادَنا ، وَ لا نَأتِىَ بِبُهتانٍ نَفتَريهِ بَينَ أيدينا وَ أَرجُلِنا ، وَ لا نَعصِيَهُ فى مَعروفٍ ؛ فَإِن وَفَيتُم فَلَكُمُ الجَنَّةُ ، وَ إن غَشيتُم مِن ذلِكَ شَيئا فَأَمرُكُم إلَى اللّهِ إن شاءَ عَذَّبَكُم وَ إن شاءَ غَفَرَ لَكُم .^۱
من هم با كسانى كه در بيعت اوّل عقبه حضور داشتند ، بودم . ما دوازده مرد بوديم و با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به بيعت زنان، بيعت كرديم^۲ـ و اين در آن زمانى بود كه هنوز جنگ [و جهاد]، واجب نگشته بود ـ ، با اين شروط كه: چيزى را شريك خدا قرار ندهيم ، دزدى نكنيم ، زنا نكنيم ، فرزندانمان را نكشيم ، بچّه‏هاى نامشروعى را كه پس انداخته‏ايم، به ديگرى نسبت ندهيم ، و در كار نيك از او (پيامبر صلى اللّه عليه و آله ) نافرمانى نكنيم . [و پيامبر صلى اللّه عليه و آله فرمود :] اگر به اين شرط‏ها عمل كرديد، بهشت براى شما خواهد بود ، و اگر چيزى از اين كارها را مرتكب شديد، سر و كارتان با خداست . اگر خواست، عذابتان مى‏كند و اگر خواست، شما را مى‏بخشد .

اين بيعت ، در اصطلاح سيره‏نويسان، «بيعة النساء» نيز ناميده مى‏شود ؛ زيرا پيامبر صلى اللّه عليه و آله در فتح مكّه از زنان نيز با همين شروط، بيعت گرفت .

۴ . بيعت دوم در عقبه

نخستين بيعت كنندگان با پيامبر در عَقَبه، پس از بازگشت به مدينه، نامه‏اى به

در ادامه اين حديث آمده كه اين نخستين بيعتى كه در سيره نبوى تحقّق يافت، توسّط جبرئيل، «بيعت اسلام» نام‏گذارى شد . گفتنى است پس از آن، اين اصطلاح براى هر تازه‏مسلمانى كه با پيامبر صلى اللّه عليه و آله بيعت مى‏كرد، استفاده مى‏شده است .^۱

۲ . بيعت عشيره

نخستين بيعت آشكار و رسمى در تاريخ اسلام، «بيعت عشيره» است كه در سال سوم بعثت پس از نزول آيه « وَ أَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ؛^۲و خويشان نزديكت را اندرز ده »در روزى كه «يوم الدار»^۳ناميده شد ، صورت گرفت . در اين روز ، پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به فرمان الهى، خواستار پذيرش اسلام و بيعت با او از سوى بنى هاشم شد و بر اساس احاديث شيعه و اهل سنّت ، تنها امام على عليه السلام كه كم‏سن‏ترين افراد آن خاندان بود ، با پيامبر صلى اللّه عليه و آله بيعت كرد .^۴

۳ . بيعت نخست در عقبه

پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله پس از اعلام رسمى رسالت ، فعّاليت‏هاى جدّى تبليغى خويش را آغاز كرد . اوج اين فعّاليت، در ايّام حج بود كه مردم از شهرهاى مختلف در مكّه حضور پيدا مى‏كردند . از جمله در سال يازدهم بعثت ، پيامبر صلى اللّه عليه و آله با شش تن از قبيله خزرج ـ كه در شهر مدينه ساكن بودند ـ ديدار و آنها را به اسلام دعوت نمود . آنها پس از پذيرفتن اسلام و بازگشت به مدينه، به تبليغ دين اسلام پرداختند . تبليغات پيگير آنها سبب شد كه گروهى از مردم مدينه اسلام را پذيرفتند و در سال دوازدهم بعثت، دوازده نفر از اهل مدينه به مكّه آمدند و در عَقَبه^۵با پيامبر صلى اللّه عليه و آله ملاقات كردند