۱ / ۴
شرطهاى بيعت دوم عقبه
۳۹۶۷.امام صادق عليه السلام : گواهى مىدهم كه پدرم از پدرش از جدّش حسين بن على عليه السلام برايم حديث كرد و فرمود : «انصار براى بيعت با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به عقبه آمدند . پيامبر صلى اللّه عليه و آله فرمود : اى على ! بر خيز و با آنان بيعت كن.
على عليه السلام گفت : بر چه با آنان بيعت كنم، اى پيامبر خدا ؟
فرمود : بر اين كه خدا فرمان برده شود و نافرمانى نشود ، و از پيامبر خدا و خاندان و ذريّه او همانند خود و فرزندان خود ، حمايت كنند» .
۳۹۶۸.مسند ابن حنبلـ به نقل از عباده [پسر صامت]، آن گاه كه ابو هريره با او در باره خيكهاى شرابى كه در زمان معاويه فروخته مىشد ، بحث كرد ـ :اى ابو هريره ! زمانى كه ما با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله بيعت كرديم، تو با ما نبودى . ما با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله بيعت كرديم كه در حال نشاط و سستى، از او حرفشنوى و اطاعت داشته باشيم ، و در روزگار برخوردارى و تنگدستى، انفاق كنيم ، و امر به معروف و نهى از منكر نماييم ، و در راه خداوند ـ تبارك و تعالى ـ حق بگوييم و از سرزنش هيچ سرزنشگرى نهراسيم ، و هر گاه پيامبر صلى اللّه عليه و آله به يثرب نزد ما آمد، او را يارى رسانيم ، و از او چنان دفاع كنيم كه از خود و زنان و فرزندان خود، دفاع مىكنيم ، و [در عوض ]براى ما بهشت باشد . اين، بيعتى بود كه ما با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله بستيم . پس هر كه بيعتشكنى كند ، به زيان خود كرده است ، و هر كس به بيعتى كه با پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله بسته، وفا كند، خداوند ـ تبارك و تعالى ـ هم به آنچه پيامبرش صلى اللّه عليه و آله بر آن بيعت نموده [يعنى بهشت]، در باره آن كس، وفا مىكند .
۳۹۶۹.السيرة النبويّة ، ابن هشامـ به نقل از ابن اسحاق ـ :بيعتِ جنگ ـ كه پس از آن صورت گرفت كه خداوند به پيامبرش اجازه جنگ داد ـ ، بر پايه شرطهايى بود غير از آنچه پيامبر صلى اللّه عليه و آله در بيعت نخستينِ عقبه با آنان گذاشت . بيعت نخست، به سانِ بيعت زنان بود؛ زيرا در آن وقت، هنوز خداى متعال به پيامبر خود، اجازه جنگ نداده بود . چون خداوند، اين اجازه را به او داد و پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله در عقبه دوم با شرط جنگ با سفيد و سياه با آنان بيعت كرد ، براى خودش و پروردگارش با آن عدّه شروطى گذاشت ، و پاداش وفاى آنان به آن شرطها را بهشت قرار داد .