۳۹۶۶.تفسير القمّى :آيه شريف: «و آن گاه [را ياد كن] كه كافران در باره تو نيرنگ مىكردند تا تو را به بند كشند يا بكشند يا[از مكّه] اخراج كنند ، و نيرنگ مىزدند و خدا تدبير مىكرد و خدا بهترين تدبير كنندگان است»، پيش از هجرت در مكّه نازل شد و سبب نزولش آن بود كه چون پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله دعوت را در مكّه آشكار نمود، اوس و خزرج نزد او آمدند . پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به ايشان فرمود : «از من حمايت مىكنيد و پناهم مىدهيد تا كتاب پروردگارم را براى شما بخوانم و پاداش خداوند به شما بهشت باشد ؟».
گفتند : آرى ، هر پيمانى كه مىخواهى، براى خودت و پروردگارت [از ما] بگير .
پيامبر صلى اللّه عليه و آله به آنان فرمود : «وعده من و شما در عقبه در شب دوم از شبهاى تشريق» .
پس ، اوس و خزرج، حج گزاردند و به مِنا باز گشتند . در ميان آنان، حجگزاران بسيارى بودند . چون دومين روز از ايّام تشريق فرا رسيد ، پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به ايشان فرمود : «شب كه شد، در خانه عبد المطّلب در عقبه حاضر شويد و مراقب باشيد كه كسى بيدار نشود و يكى يكى، مخفيانه بياييد» .
پس هفتاد مرد از اوس و خزرج آمدند و وارد خانه شدند . پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله به ايشان فرمود : «آيا از من حمايت مىكنيد و پناهم مىدهيد تا كتاب پروردگارم را برايتان بخوانم و پاداش خداوند به شما بهشت باشد ؟».
اسعد بن زُراره و بَراء بن معرور و عبد اللّه بن حِزام گفتند : آرى ، اى پيامبر خدا ! هر شرطى كه مىخواهى، براى پروردگارت و خودت بگذار .
فرمود : «امّا آن شرطى كه براى پروردگارم [بر شما] مىگذارم، اين است كه تنها او را بپرستيد و چيزى را شريكش قرار ندهيد ، و شرطى كه براى خودم مىگذارم، اين است كه از من و خانوادهام همانند خودتان و زنان و فرزندانتان حمايت كنيد» .
گفتند : در عوض آن، ما را چه خواهد بود ؟
فرمود : «بهشت در آخرت ، و حكومت بر عرب و فرمانبردارى غير عرب از شما در دنيا» .
گفتند : قبول است .
فرمود : «اينك از ميان خود، دوازده نقيب (مِهتر) بر گزينيد كه گواه اين پيمان بر شما باشند ، چنان كه موسى از ميان بنى اسرائيل، دوازده نقيب بر گزيد» .
پس ، جبرئيل به آنان اشاره كرد و گفت : «اين، يك نقيب . اين، يك نقيب» [و سرانجام ، ]نُه تن از خزرج و سه تن از اوس [برگزيده شدند]، از خزرج : اسعد بن زراره ، و براء بن معرور ، و عبد اللّه بن حزام ـ كه همان ابو جابر بن عبد اللّه است ـ ، و رافع بن مالك ، و سعد بن عباده ، و منذر بن عمر ، و عبد اللّه بن رواحه ، و سعد بن ربيع ، و عبادة بن صامت ، و از اوس : ابو هيثم بن تيّهان از يمن ، و اُسَيد بن حُصَين ، و سعد بن خَثيمه .