فصل يكم: سياست پيامبر صلى اللّه عليه و آله در تأسيس حكومت و تداوم آن

۱ / ۱

دعوت از خاندان

قرآن

«و خويشاوندان نزديكت را هشدار بده» .

حديث

۳۹۵۱.مسند ابن حنبلـ به نقل از ربيعة بن ناجذ ، از امام على عليه السلام ـ :پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله فرزندان عبد المطّلب را گرد آورد ـ يا آنان را [به ميهمانى ]دعوت كرد ـ . در ميان آنان ، كسانى بودند كه هر كدام [به تنهايى ]يك بز را مى‏خورد و يك پيمانه بزرگ نوشيدنى مى‏آشاميد ؛ امّا پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله ده سير گندم [به همراه يك ران گوسفند ]براى آنان پخت و آنها خوردند و سير شدند ، و غذا هم باقى ماند ، چنان كه گويى دست نخورده است .
سپس پياله‏اى طلبيد و آن عدّه آشاميدند ، چندان كه سيراب شدند ، و نوشيدنى هم باقى ماند ، چنان كه گويى دست نخورده يا نوشيده نشده است . سپس فرمود : «اى فرزندان عبد المطّلب ! من به سوى شما خصوصاً و به سوى ديگر مردمان عموماً فرستاده شده‏ام ، و شما اين معجزه را مشاهده كرديد . پس اينك ، كدام يك از شما با من بيعت مى‏كند تا برادر و يار من باشد ؟» .
هيچ كس پاسخى نداد . من كه كوچك‏ترين عضو آن جمع بودم ، [به نشانه اعلام آمادگى] از جا برخاستم . پيامبر صلى اللّه عليه و آله فرمود : «بنشين» . پيامبر صلى اللّه عليه و آله سپس سه بار ، آن جمله‏اش را تكرار كرد و هر بار من بر مى‏خاستم و او مى‏فرمود : «بنشين» ، تا آن كه بار سوم ، دستش را [به نشانه بيعت] بر دست من زد .

سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد ششم

252

الفَصلُ الأوّل: سِياسَةُ النَّبِيِّ صلى اللّه عليه و آله في تَأسيسِ الدَّولَةِ وَاستِمرارِها

۱ / ۱

دَعوَةُ العَشيرَةِ

الكتاب

« وَ أَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ »^۱.

الحديث

۳۹۵۱.مسند ابن حنبل عن ربيعة بن ناجذ عن الإمام عليّ عليه السلام :جَمَعَ رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله ـ أو دَعا رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله ـ بَني عَبدِ المُطَّلِبِ ، فيهِم رَهطٌ كُلُّهُم يَأكُلُ الجَذَعَةَ ويَشرَبُ الفَرَقَ ! قالَ : فَصَنَعَ لَهُم مُدّا مِن طَعامٍ ، فَأَكَلوا حَتّى شَبِعوا . قالَ : وبَقِيَ الطَّعامُ كَما هُوَ كَأَنَّهُ لَم يُمَسَّ ، ثُمَّ دَعا بِغُمَرٍ^۲، فَشَرِبوا حَتّى رَوُوا ، وبَقِيَ الشَّرابُ كَأَنَّهُ لَم يُمَسَّ ، أو لَم يُشرَبَ . فَقالَ :
يا بَني عَبدِ المُطَّلِبِ ! إنّي بُعِثتُ لَكُم خاصَّةً وإلَى النّاسِ بِعامَّةٍ ، وقَد رَأَيتُم مِن هذِهِ الآيَةِ ما رَأَيتُم ، فَأَيُّكُم يُبايِعُني عَلى أن يَكونَ أخي وصاحِبي ؟
قالَ : فَلَم يَقُم إلَيهِ أحَدٌ ، فَقُمتُ إلَيهِ ، وكُنتُ أصغَرَ القَومِ . قالَ : فَقالَ : اِجلِس ، قالَ ثَلاثَ مَرّاتٍ ، كُلُّ ذلِكَ أقومُ إلَيهِ فَيَقولُ لي : اِجلِس ، حَتّى كانَ فِي الثّالِثَةِ ضَرَبَ بِيَدِهِ عَلى يَدي .^۳

1.الشعراء : ۲۱۴ .

2.الغُمَر ـ بضمّ الغين وفتح الميم ـ : القدح الصغير (النهاية : ج ۳ ص ۳۸۵ «غمر») .

3.مسند ابن حنبل : ج ۱ ص ۳۳۵ ح ۱۳۷۱ ، السنن الكبرى للنسائي : ج ۵ ص ۱۲۶ ح ۸۴۵۱ ، تاريخ الطبري : ج ۲ ص ۳۲۱ كلاهما نحوه ، كنز العمّال : ج ۱۳ ص ۱۷۴ ح ۳۶۵۲۰ ؛ علل الشرائع : ص ۱۷۰ ح ۱ ، سعد السعود : ص ۱۰۴ عن أبي ربيعة بن ماجد وكلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج ۱۸ ص ۱۷۸ ح ۶ .