383
سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد هفتم

۵ / ۴

نقشه‏هاى نظامى و نگهدارى اطّلاعات

۴۶۲۰.صحيح البخارىـ به نقل از كعب بن مالك ـ :پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله در كمتر جنگى مى‏شد كه [دشمن را نفريبد و] جايى ديگر غير از مقصد اصلى خود را به عنوان مقصد حركتش نشان ندهد تا آن كه جنگ تبوك در رسيد و پيامبر صلى اللّه عليه و آله در گرمايى سوزان و براى رويارويى با دشمنانى فراوان ، سفرى دور و دراز و از دل بيابان را در پيش گرفت . از اين رو ، وضعيت و مقصدش را براى مسلمانان آشكار كرد تا براى جنگ با دشمن ، خوب آماده شوند .

۴۶۲۱.السيرة النبويّة، ابن هشامـ در يادكرد از جنگ اُحُد و پس از بازگشت قريش ـ :سپس پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله على بن ابى طالب عليه السلام را فرستاد و فرمود : «در پىِ [اين ]گروه ، بيرون برو و بنگر كه چه تصميمى دارند . اگر اسب‏ها را از خود ، دور كرده‏اند و بر شترها سوار شده‏اند ، قصد [بازگشت به] مكّه را دارند ، و اگر بر اسب‏ها سوار شده‏اند و شترها را رانده‏اند ، قصد مدينه را دارند ، و سوگند به آن كه جانم در دست اوست ، اگر قصد مدينه را داشته باشند ، به سوى آنها مى‏روم و با آنان مى‏جنگم» .
على عليه السلام گفت : در پىِ آنان بيرون رفتم تا بنگرم كه چه مى‏كنند . آنان ، اسب‏ها را از خود دور كردند و بر شتران سوار شدند و به مكّه رو نمودند .


سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد هفتم
382

۵ / ۴

الخِطَطُ العَسكَرِيَّةُ وحِفظُ المَعلوماتِ

۴۶۲۰.صحيح البخاري عن كعب بن مالك :كانَ رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله قَلَّما يُريدُ غَزوَةً يَغزوها إلاّ وَرّى بِغَيرِها ، حَتّى كانَت غَزوَةُ تَبوكَ ، فَغَزاها رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله في حَرٍّ شَديدٍ واستَقبَلَ سَفَرا بَعيدا ومَفازا ، وَاستَقبَلَ غَزوَ عَدُوٍّ كَثيرٍ ، فَجَلّى۱لِلمُسلِمينَ أمرَهُم لِيَتَأَهَّبوا اُهبَةَ عَدُوِّهِم ، وأَخبَرَهُم بِوَجهِهِ الَّذي يُريدُ .۲

۴۶۲۱.السيرة النبويّة لابن هشامـ في ذِكرِ غَزوَةِ اُحُدٍ بَعدَما انصَرَفَت قُرَيشٌ ـ :ثُمَّ بَعَثَ رَسولُ اللّهِ صلى اللّه عليه و آله عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ عليه السلام فَقالَ : اُخرُج في آثارِ القَومِ ، فَانظُر ماذا يَصنَعونَ وما يُريدونَ ؛ فَإن كانوا قَد جَنَّبُوا الخَيلَ وَامتَطَوُا الإِبِلَ ، فَإِنَّهُم يُريدونَ مَكَّةَ ، وإن رَكِبُوا الخَيلَ وساقُوا الإِبِلَ ، فَإِنَّهُم يُريدونَ المَدينَةَ . وَالَّذي نَفسي بِيَدِهِ ! لَئِن أرادوها لَأَسيرَنَّ إلَيهِم فيها ، ثُمَّ لاَُناجِزَنَّهُم .
قالَ عَلِيٌّ عليه السلام : فَخَرَجتُ في آثارِهِم أنظُرُ ماذا يَصنَعونَ ، فَجَنَّبُوا الخَيلَ ، وَامتَطَوُا الإِبِلَ ووَجَّهوا إلى مَكَّةَ .۳

1.جلى : أي كشف (لسان العرب : ج ۱۴ ص ۱۵۲ «جلى») .

2.صحيح البخاري : ج ۳ ص ۱۰۷۸ ح ۲۷۸۸ و ج ۴ ص ۱۶۰۳ ح ۴۱۵۶ ، صحيح مسلم : ج ۴ ص ۲۱۲۱ ح ۵۳ ، السنن الكبرى : ج ۹ ص ۵۸ ح ۱۷۸۷۱ كلّها نحوه ، مسند ابن حنبل : ج ۵ ص ۳۴۹ ح ۱۵۷۸۲ ، المغازي : ج ۳ ص ۹۹۰ نحوه ، وفيه بزيادة «لئلاّ تذهب الأخبار بأنّه يريد كذاكذا» بعد «بغيرها» ، الدرّ المنثور : ج ۴ ص ۳۱۰ .

3.السيرة النبوية لابن هشام : ج ۳ ص ۱۰۰ ، السيرة النبوية لابن كثير : ج ۳ ص ۷۶ ، البداية والنهاية : ج ۴ ص ۳۸ ، عيون الأثر : ج ۱ ص ۴۲۵ كلّها نحوه ؛ شرح الأخبار : ج ۱ ص ۲۸۰ ح ۲۷۹ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۳۸ ص ۳۰۲ ذيل ح ۴ .

  • نام منبع :
    سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله - جلد هفتم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    7
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6660
صفحه از 625
پرینت  ارسال به