597
تفسير قرآن ناطق

داده است ، بدين گونه كه زائر ، از خدا مى خواهد تا «نيكوْهمنشينِ» اهل بيت عليهم السلام شود و در حلقه دوستانِ ويژه اى قرار گيرد كه در نزد امامان عليهم السلام جايگاهى والا دارند.
بهترين موالى و دوست اهل بيت عليهم السلام ، كسى است كه به همه دستورهاى ايشان ، گردن نهد و اين ، نيازمندِ توجّه الهى است. زائر ، بر اين باور است كه ادّعاى دوستى امامان ، با عمل و پيروى از آنان ، ثابت مى شود .
عبارت «التَّابِعينَ لِمَا دَعَوتُم إلَيه» ، به مهم ترين ويژگى دوستانِ برگزيده امامان عليهم السلام ، اشاره دارد كه همانا پيروى و عمل به فرمان هاست . تبعيّت محض ، با محبّت ، رابطه مستقيم دارد و هر اندازه كه محبّت ، بيشتر شود ، پيروى هم افزون مى شود. از امام باقر عليه السلام روايت شده كه فرمود : «هر كس ما را دوست دارد ، از ما خاندان ، محسوب مى شود» .
راوى ، شگفت زده شد و پرسيد : فدايت شوم ! از شما محسوب مى شود ؟ ! امام عليه السلام فرمود :
مِنّا وَاللّهِ أما سَمِعتَ قَولَ إبراهِيمَ عليه السلام : فَمَن تَبِعَنِي فَإنَّهُ مِنّي ؟ ۱ به خدا سوگند ، از ماست ! آيا سخن ابراهيم عليه السلام را نشنيده اى كه : «هر كس مرا پيروى كند ، از من است» ؟
بنا بر اين ، آدمى با پيروى كردن از آنچه اهل بيت عليهم السلام فرموده اند، به مقامِ عصمت ، نزديك مى شود ، به گونه اى كه گويى يكى از آن بزرگواران شده است و در زمره خاندانِ پاك پيامبر صلى الله عليه و آله قرار مى گيرد.
جمله «وَ جَعَلَنى مِمَّن يَقْتَصُّ آثارَكُم» ، چگونگى تبعيّتِ از امام عليه السلام را تبيين مى نمايد ؛ يعنى فرد در هر زمانى ، در مسير ائمّه عليهم السلام گام بگذارد و زندگى خود را با زندگى آنان تطبيق بدهد ، به گونه اى كه مسير آنان را بپيمايد .

1.. تفسير العيّاشى ، ج ۲ ، ص ۲۳۱ ، ح ۳۲.


تفسير قرآن ناطق
596

۲ . توفيق فرمان بُردارى از اهل بيت عليهم السلام

جمله «وفّقنى لطاعتكم» ، درخواست توفيقِ فرمان بردارى از اهل بيت عليهم السلام است. توفيق ، يعنى اين كه خداوند ، اسباب كار را چنان فراهم آورد كه انسان ، به خواسته نيكويش برسد. ۱ اطاعت از پيشواى معصوم ، نيكوترين خواسته مؤمنان است ؛ امّا شرايط و حوادث روزگار ، پيروى محض از امام را دشوار مى كند. از اين رو ، انسان ، نيازمندِ راه گشايى خداوند است تا بر پيروى از معصوم ، همّت گمارد.

۳ . بهره مندى از شفاعت

در عبارت هاى پيشين ، شفاعت را ميانجيگرى در بارگاه الهى دانستيم ۲ و اينك ، يافتن بهترين ميانجى ، يعنى خاندان رسالت ، آرزوى هر مؤمنى است. در سراى تنهايى ، معتبرترين ميانجى ، مايه آرامش است و تنها خداوند مى تواند چنين آرزويى را برآورده سازد. براى همين ، زائر ، شفاعتِ اهل بيت عليهم السلام را به عنوان روزىِ معنوى خود ، از او درخواست مى كند و از او مى خواهد تا از شفاعت آن بزرگواران ، بهره مند شود : «وَ رَزَقَنى شَفَاعَتَكُم» ؛ يعنى : « [ خداوند ، ] شفاعت شما را روزىِ من گرداند!» .

۴ . بهترين دوستان و پيروان اهل بيت عليهم السلام

زائر ، فرصتى يافته است تا فهرستى از نيازهاى خويش را به درگاه خداوند متعال ، عرضه دارد و اينك ، درخواست بزرگ ترى را طلب مى كند و مى گويد : «وَ جَعَلنى مِن خِيارِ مَوالِيكُم ؛ و مرا از بهترين پيروان شما قرار دهد » . «خِيار» ، جمع «خَيّر» ، به معناى برگزيدگان و انتخاب شدگان است . اكنون ، مؤمن از خدا مى خواهد كه او را در زمره دوستانِ برگزيده ائمه عليهم السلام قرار دهد.
به راستى امام هادى عليه السلام در اين زيارت نامه ، ادبِ خواستن را به مؤمنان ، آموزش

1.. ر . ك : مجمع البحرين ، ج ۵ ، ص ۲۴۷.

2.ر . ك : ص ۴۸۹ : «وشفعاء دار البقاء» .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4392
صفحه از 684
پرینت  ارسال به