543
تفسير قرآن ناطق

امّا طاب و طيّب ، به معناى تزكيه و پاكى درونى است كه در برابر خُبث و خبيث به كار مى روند. در كوتاه سخن ، مى توان طهارت را پاكىِ جسم و طيّب را پاكىِ درون دانست . به كسى كه خود را از خباثت هاى درونى ، نظير : شرك ، نفاق، دروغ، تهمت، كينه و... پاك كرده باشد، «طيّب» مى گويند ، و به كسى كه خود را از آلودگى هاى ظاهرى پيراسته باشد، «طاهر» مى گويند .
بنا بر اين ، چه بسا كسانى كه ظاهرى آراسته دارند و از آلودگى پيراسته اند ؛ امّا طيّب نيستند. طيّب بودن ، نيازمندِ تلاش براى زُدودنِ خباثت هاى باطنى است و پيراستن خباثت ، در گِرو عمل به دستورهاى دينى است. امامان عليهم السلام ، در زُدودن آلودگى هاى ظاهرى و باطنى ، سرآمد بوده اند و گَرد آلودگى بر جسم و جان ، آنان ننشسته است ، و اين پاكى را از يكديگر ، به ارث برده اند. شايد اين عبارت ، تلميحى به اين آيه قرآن در باره نسل ابراهيم عليه السلام باشد كه فرموده است :
«ذُرِّيَّةَ بَعْضُهَا مِن بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ. ۱ فرزندانى كه برخى شان ، از برخى ديگرند ؛ و خدا ، شنوا و داناست» .

1.سوره آل عمران ، آيه ۳۴.


تفسير قرآن ناطق
542

عارفان به مقام آنان و به حقّ آنان ، قرار دهى .
با اعتراف به اين كه نمى توان حقيقت ذاتِ اهل بيت عليهم السلام را دريافت ، آنچه براى ما مهم است و در اين عبارت «زيارت جامعه» كاربرد دارد، يكسانىِ آفرينش اهل بيت عليهم السلام است و چون نور و سرشت آنان ، يكى است، هيچ گونه اختلافى در ميان آن بزرگواران ، مشاهده نمى شود و سخن همه آنان ، براى ما يكسان است و چونان برهانى خلل ناپذير، عقايد ما بر آن ، استوار است. انسان ، بايد از همين معرفت علمى سود بجويد و با التماس به درگاه خداوند بى نياز، از او بخواهد كه معرفت شهودى را به وى ارزانى دارد تا حقيقتِ سرشت اهل بيت عليهم السلام را دريابد و نورانيت آنان را مشاهده كند. در روايتى آمده كه امير مؤمنان على عليه السلام ، دعايى را به يارِ عارفِ خود ، نوف بِكالى ، آموخت تا او بتواند حقيقت را آن چنان كه هست ، ببيند:
وَ ألْحِظْنِي بِلَحظَةٍ مِن لَحَظاتِكَ تُنَوّرُ بِها قَلبِي بِمَعرِفَتِكَ خاصَّةً وَ مَعرِفَةِ أولِيائِكَ ، إنَّكَ عَلى كُلِّ شَى ءٍ قَدِيرٌ . ۱ گوشه چشمى به من كن تا بدان سبب ، دلم را به شناخت خودت و شناخت دوستانت ، روشن گردانى . همانا تو بر هر كارى ، توانايى . ۲
پس از آن كه نور، سرشت و روح امامان عليهم السلام را يكى دانستيم، پاكىِ آنان را نيز از يكديگر مى دانيم ، به گونه اى كه طهارت و طيّب بودن را از هم به ارث برده اند و اين نيز در شمارِ عظمت ذاتى ايشان است.

تفاوت «طاهر» و «طيّب»

واژه هاى «طاهر» و «طيّب» در زبان عربى ، به معناى پاكى و پاكيزگى است ؛ ولى معادلِ دقيقى براى اين دو واژه در زبان فارسى وجود ندارد . «طاهر» و «طهارة» در زبان عربى ، در برابر «رِجْس» ، يعنى آلودگى به كار مى روند و شايد معادلِ نظافت باشند ؛

1.بحار الأنوار ، ج ۹۴ ، ص ۹۶ ، ح ۱۲ .

2.مداومت بر اين دعا ، به همگان توصيه مى شود .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4204
صفحه از 684
پرینت  ارسال به