517
تفسير قرآن ناطق

«قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ. ۱ ره يابى [به راه راست] ، از بيراهه ، [جدا شده و] ، نموده شده است» .
يكى از مشتقّات پُركاربرد اين واژه، «ارشاد» به معناى راه نمايى و هدايت كردن است. در اين عبارت ، به امامان عليهم السلام مى گوييم: «و تنها به راه حق ، هدايت مى كنيد و هر كس از شما راه نمايى بخواهد، بى ترديد، هموارترين راه به سوى حق را به او نشان مى دهيد و او را به سرمنزل مقصود مى رسانيد» .

داوران بر مبناى سخن خدا

مبناى داورى اهل بيت عليهم السلام ، وحى است : «وَ بِقَولِهِ تَحْكُمُونَ» . امامان عليهم السلام ، بارها تأكيد كرده اند كه هيچ سخنى را از جانب خويش نمى گويند و هر آنچه مى گويند ، از جانب حقّ است. ۲ در اين عبارت نيز زائر ، خطاب به امام مى گويد : تنها بر مبناى سخن خداوند متعال ، داورى مى كنيد و حكم شما، ترجمانِ سخن پروردگار است .
اكنون ، فلسفه انتخاب اهل بيت عليهم السلام به عنوان معيار ارزشيابى ، مشخّص شد. مهم ترين دليل اين گزينش، «خدامحورى» پيشوايان دينى است. آنان ، در تبليغ و راه نمايى، استدلال ، رفتار ، ارشاد و داورى ، تنها و تنها ، خدا را در نظر مى گرفتند و غير خدا را در انديشه و رفتار خود ، راه نمى دادند. از همين رو ، به عنوان معيار ارزيابى مسلمانان ، انتخاب شده اند و آن كه به اهل بيت عليهم السلام نزديك تر باشد ، بى ترديد ، به خدا نزديك تر است .

1.سوره بقره ، آيه ۲۵۶ .

2.ر . ك : ص ۸۰ : «حديثى حديث أبى ، و حديث أبى ...» .


تفسير قرآن ناطق
516

عمرتان ، لحظه اى از اين باور قلبى ، جدا نشديد و هيچ موجودى را در باطن خويش ، همتاىِ او نيافتيد و هر چه را كه از سوى حق نازل شد ، تصديق كرديد و در اين جهان ، جز خدا هيچ نديديد.

تسليم محض خداوند

عبارت «وَ لَهُ تُسَلِّمُونَ» ، با توجّه به اِعرابى كه در نسخه هاى موجود «زيارت جامعه» برايش گذاشته شده ، «تُسَلِّمُون» ، از باب تفعيل ، خوانده مى شود ؛ امّا با عنايت به عبارت هاى بعدى، فعل «تُسْلِمُون» از باب افعال ، روان تر و زيباتر به نظر مى رسد. به هر روى ، مفهوم اين عبارت ، آن است كه : شما ، تنها در برابر خدا ، تسليمِ محض شديد و در برابر فرمان هيچ كس ، سر فرو نياورديد .

خدامحوران در رفتار

عبارت «وَ بِأمْرِهِ تَعْمَلُون» ، يعنى : امامان عليهم السلام ، در ميان مردم مى زيستند و نيازهاى ايشان نيز مانند نيازهاى ساير مردم بود ؛ امّا براى رسيدن به خواسته هايشان ، فرمان خدا را در نظر مى گرفتند و تنها به دستورهاى او عمل مى كردند. بنا بر اين ، مفهوم «وَ بِأمْرِهِ تَعْمَلُون» ، بيانگر خدامحورى اهل بيت عليهم السلام در رفتار است كه ايشان ، در زندگى روزمرّه هم فرمان حق را بر خواسته هاى نفسانى ، مقدّم مى كردند و لحظه اى بر اساسِ فرمان نفسِ خويش ، رفتار نكردند.

ارشاد كنندگان به راه حق

در باره عبارت «وَ إلى سَبيلِهِ تُرشِدُون» ، بايد گفت : معناى اصلى رشد، استوارى در راه و داشتن مقصد صحيح است و آن گاه ، براى «هدايت» ، استعمال مى شود و در برابر «غَىّ» ، به معناى گم راهى به كار مى رود:

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3707
صفحه از 684
پرینت  ارسال به