515
تفسير قرآن ناطق

هنگامى كه شما را به چيزى فرا خوانند كه زنده تان مى سازد ، پاسخ دهيد» .
به پيامبر دستور داده شد تا مردم را به بهترين روش ، به سوى خدا فرا خواند :
«ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَـدِلْهُم بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ. ۱ [مردم را] با حكمت و پند نيكو ، به راه پروردگارت بخوان و با آنان ، به شيوه اى كه نيكوتر است ، گفتگو كن» .
خاندان پيامبر خدا عليهم السلام ، همگى دعوت كننده به سوى خدا بوده اند و چگونگىِ دعوت آنان را در عبارت «الدُّعاة إلَى اللّه » ۲ ، بررسى كرديم . امّا در اين عبارت از زيارت ، «إلى اللّه » بر «تَدْعُون» ، مقدّم شده و معناى آن ، چنين است: «شما ، تنها و تنها به سوى خدا دعوت مى كنيد» و به ديگر سخن ، يعنى : شما ، مردم را به سوى خويش نمى خوانيد و براى خود ، هيچ نمى خواهيد و فقط ، تبليغ خدا را مى نماييد.

راه نمايان راستين به سوى خدا

عبارت «وَ عَلَيْهِ تَدُلُّون» ، يعنى : «شما ، تنها به سوى او راه نمايى مى كنيد» . امامان عليهم السلام ، مردم را به سوى خدا دعوت مى كنند و براى دعوت خويش ، دليل و برهان مى آورند ؛ زيرا فرا خواندنِ تنها ، مفيد نيست ؛ بلكه استدلال قوى و ايمان سازى كه بتواند در هنگامه ترديدها ، نجات بخش باشد، روش هميشگىِ پيشوايان دينى است و از اين رو ، آنان ، هيچ پرسشى را بى پاسخ ، رها نكرده اند و همواره به فراخورِ حال مخاطب، پاسخى مناسب داده اند و هيچ گاه از جهل مردم ، براى اثبات معارف الهى بهره نبرده اند ؛ بلكه بهترين روش هاى ايمان سازِ پايدار را به كار برده اند .

كاملان در ايمان

عبارت «وَ بِهِ تُؤمِنون» ، يعنى : شما ، تنها و تنها به خدا ايمان آورديد و در تمام

1.سوره نحل ، آيه ۱۲۵ .

2.ر . ك : ص ۲۳۱ .


تفسير قرآن ناطق
514

شرح

فلسفه انتخاب اهل بيت عليهم السلام به عنوان معيار ارزشيابى مؤمنان چيست؟ چرا آنان ، دروازه آزمون الهى هستند ، به گونه اى كه موفّقيت در اين آزمون ، رهايى و سرافرازى است ، و شكست در آن، نابودى و هلاكت است؟
عبارت هاى «إلَى اللّه تَدْعُون» تا «بِقَوْلِهِ تَحْكُمُون» ، پاسخى به اين پرسش است. در ادبيات عرب ، رُكن اصلى كلام ، مقدّم مى شود و سپس ، موارد توضيحى ، پس از آن قرار مى گيرد. براى نمونه ، همواره فعل بر فاعل ، و جار و مجرور ، مقدّم مى شود ؛ امّا گاهى براى اغراض ويژه، فاعل يا جار و مجرور ، پيش از فعل ، قرار مى گيرند. يكى از مواردى كه تقدّم جار و مجرور بر فعل را جايز مى نمايد، اِفاده حَصر است. در مثال مشهور ، براى آن كه بگوييم : «تو را مى پرستيم» ، بايد جمله «نَعْبُدُكَ» به كار برود ؛ ولى در سوره حمد مى خوانيم: «إيّاكَ نَعْبُدُ» ، كه معناى آنْ چنين است: «تنها و تنها ، تو را مى پرستيم» .
در تمام عبارت هاى اين بخش از زيارت ، جار و مجرور ، بر فعل ، مقدّم شده است و همين امر ، جايگاه ويژه امامان عليهم السلام را نشان مى دهد.

دعوتگران خالص توحيد

دعوت به سوى خدا، هدف ارزشمندى است و از آن در آيات متعدّدى از قرآن كريم ، ياد شده است :
«وَ دَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ . ۱ و خواننده به سوى خدا ، به فرمان او» .
و به مؤمنان ، فرمان داده شده تا دعوت جان فزاى حق را به گوش گيرند.
«اسْتَجِيبُوا... إذا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ. ۲

1.سوره احزاب ، آيه ۴۶ .

2.سوره انفال ، آيه ۲۴ .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3680
صفحه از 684
پرینت  ارسال به