293
تفسير قرآن ناطق

در قرآن كريم ، واژه «حزب» به صورت مفرد ، هشت بار ۱ و به صورت تثنيه ، يك بار ، ۲ به صورت مُطلق ، ۳ دو بار و با افزوده شدن «اللّه » به آن ، ۴ سه بار و با افزوده شدن «شيطان» به آن ۵ نيز سه بار به كار رفته است . بنا بر اين ، از نگاه قرآن ، دو حزب ، پيوسته در جهان وجود دارند : حزب خدا و حزب شيطان .
حزب خدا ، حزب رستگاران است :
«أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ . ۶ آگاه باشيد كه حزب خدا ، رستگاران اند!» .
و حزب شيطان ، حزب زيانكاران است :
«أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطَـنِ هُمُ الْخَـسِرُونَ . ۷ آگاه باشيد كه حزب شيطان ، زيانكارن اند!» .

۱ . حزب خدا

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله ، امامان عليهم السلام را به عنوان حزب خدا ، شناسانده و بر اساس روايتى فرموده است :
هر كس دوست دارد بر كشتى نجات ، سوار شود و به دستگيره محكم الهى چنگ زند و به ريسمان ناگسستنى خداوند بياويزد ، پس از من ، با على دوستى ورزد و با دشمنش دشمنى كند و از امامان هدايتگر از نسل او ، پيروى كند ؛ زيرا كه آنان ، جانشين و وصىّ من هستند . ۸

1.سوره مائده ، آيه ۵۶ ؛ سوره مؤمنون ، آيه ۵۳ ؛ سوره روم ، آيه ۳۲ ؛ سوره مجادله ، آيه ۱۹ و ۲۲ ؛ سوره فاطر ، آيه ۶ .

2.سوره كهف ، آيه ۱۲ .

3.سوره مؤمنون ، آيه ۵۳ ؛ سوره روم ، آيه ۳۲ .

4.سوره مائده ، آيه ۵۶ ؛ سوره مجادله ، آيه ۲۲ .

5.سوره فاطر ، آيه ۶ ؛ سوره مجادله ، آيه ۱۹ .

6.سوره مجادله ، آيه ۲۲ .

7.سوره مجادله ، آيه ۱۹ .

8.عيون أخبار الرضا عليه السلام ، ج ۱ ، ص ۲۹۲ ، ح ۴۳ .


تفسير قرآن ناطق
292

( ۴۵ )

۰.وَ حِزْبِهِ وَ عَيْبَةِ عِلْمِهِ وَ حُجَّتِهِ وَ صِراطِهِ وَ نُورِهِ وَ بُرهانِهِ ، وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكاتُهُ .

۰.و گروه او و گنجينه دانش او و حجّت او و راه او و نور او و دليل روشن او ، و رحمت خدا و بركاتش [ بر شما باد ! ] .

توضيح واژه ها

حِزْب : گروه ، دسته ؛ گروهى كه با يكديگر ، همبستگى دارند . ۱
عَيْبَة : گنجينه ، خزانه ، جاى قرار دادنِ لباس و غيره . ۲
حُجَّة : دليل ، برهان . ۳
صراط : راه ، مسير ، طريق ، جاده . ۴

شرح

در اين مجال ، تنها مفهوم «حزب» را بررسى مى نماييم و ساير مفاهيم ، در عبارت هاى مرتبط با آنها ، بررسى شده است . ۵ اين عبارت زيارت ، ويژگى در حزب خداوند بودنِ امامان عليهم السلام ، بيان شده است و از آن جا كه تعابير «حزب اللّه » و «حزب اللّهى» در روزگار ما بسيار پُركاربرد است ، بررسى ويژگى هاى «حزب خدا» ، ضرور مى نمايد .

واژه «حزب» در قرآن

واژه «حزب» ، به «گروه» يا «گروهى از مردم كه داراى مرام و مسلك معيّنى باشند» و «گروهى كه با يكديگر ، همبستگى دارند» ، معنا شده است .

1.«كلّ قوم تشاكلت قلوبهم و أعمالهم فهم أحزاب و إن لم يلق بعضهم بعضا» (لسان العرب ، ج ۱ ، ص ۳۰۸) .

2.«العيبة : وعاء من أدم ، يكون فيها المتاع ... و العيبة : ما يجعل فيه الثياب» (لسان العرب ، ج ۱ ، ص ۶۳۴) .

3.«الحجّة : الدليل و البرهان» (لسان العرب ، ج ۲ ، ص ۲۲۸) .

4.«الصراط : الطريق» (لسان العرب ، ج ۷ ، ص ۳۴۰) .

5.براى نمونه ، ذيل عبارت «خزّان العِلمِ» توضيح داده شد .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3828
صفحه از 684
پرینت  ارسال به