از نظر اخلاقى و عملى ، به گونه اى رفتار كند كه شرايط پيش گفته ، براى او فراهم آيد و بتواند به آسانى ، سرانجامِ فعّاليت هاىِ خود را به خدا وا گذارد .
اين واگذارى ، نفى تصميم گيرى نيست ؛ زيرا انسان متّقى ؛ هوشمند است ۱ و براى هر گام خود مى انديشد و برنامه ريزى مى كند و در هر تغيير و تحوّلى ، نقش مى آفريند ؛ ۲ امّا نگاه او به آفريننده هستى ، نگاهى مددجويانه است و از آن يگانه ، مى خواهد كه تدبير اَحسن را فرا روى او قرار دهد و زواياى پنهان حادثه ها را برايش آشكار سازد .
اهل تقوا ، پُر كار و كم هزينه
اينك به پرسشى بايد پاسخ گفت و آن اين كه : اگر بنده ، خود را مالك نداند و همه سرگرمى و اشتغالش به انجام دادن دستورهاى خداوند معطوف گردد ، چه انگيزه اى براى كار و فعّاليت ، خواهد داشت ؟
در پاسخ ، بايد گفت : انگيزه متّقين ، بسيار فراتر از انسان هاى عادى است ؛ زيرا انسان هاى باتقوا ، كار و تلاش و ... را عبادت مى دانند و هرگز كم كارى نخواهند كرد ؛ چرا كه هماره ناظر واقعى را حاضر مى بينند و كار آنان ، با عشقى وصف ناشدنى پيوسته است . ويژگى متّقين در نزد امام باقر عليه السلام ، چنين است :
إنَّ أهلَ التَّقوى أيسَرُ أهلِ الدُّنيا مَؤونَةً وَ أكثَرُهُم لَكَ مَعُونَةً . ۳ تقواپيشگان ، كم خرج و زحمت ترين مردم دنيايند ، و كمك كارترينِ آنان نسبت به تو .
كم هزينه بودن و پُركارى ، از خصوصيات اهل تقواست . آنان ، پُرتلاش و كم توقّع هستند و آفتِ كم كارى و پُرتوقّعى ، از آنِ ديگران است .
صَعصَعة بن صوحان ، از ياران نيك امام على عليه السلام و از كسانى بود كه سعى داشت
