153
تفسير قرآن ناطق

احساس حضور خداوند در زندگى و اطاعت از امامان عليهم السلام ، به معناى انجام دادن دستورهايى كه امامان براى هدايت بشر ، بازگو مى كنند ، و نيز دست كشيدن از آنچه نهى مى كنند ، دو عامل اساسى براى همنشينى با ائمّه عليهم السلام است . بنا بر اين ، كسانى كه خدا را در زندگى غايب مى پندارند و به جاى پيروى از امامِ معصوم ، از پيشواى ديگرى اطاعت مى كنند ، در سراى قيامت ، پشيمان خواهند شد و دوستى دنيايى شان به دشمنى تبديل مى شود :
«إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُواْ مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُواْ وَ رَأَوُاْ الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ . ۱ آن گاه كه پيشوايان ، از پيروان خود بيزارى بجويند و عذاب را ببينند و همه پيوندها از آنها بُريده شود» .
امام سجّاد عليه السلام ، در دعاى زيبايى كه در صحيفه سجّاديه آمده است ، امام را نشانه راه و چراغى فروزان مى داند كه هماره بايد به او چشم دوخت :
أللَّهُمَّ إنَّكَ أيَّدتَ دِينَكَ فِى كُلِّ أوانٍ بِإمامٍ أقَمتَهُ عَلَما لِعِبادِكَ وَ مَنارَا فِى بِلادِكَ ... وَ أمَرتَ بِإمتِثالِ أوامِرِهِ وَ الْاءنتِهاءِ عِندَ نَهيِهِ وَ ألّا يَتَقَدَّمَهُ مُتَقَدِّمٌ وَ لا يَتَأَخَّرَ عَنهُ مُتَأَخِّرٌ . ۲ بار خدايا ! تو در هر زمان ، از دين خود به وسيله پيشوايى پشتيبانى كردى كه او را براى بندگانت ، نشانه راه و چراغ فروزان در سرزمين هايت ، قرار دادى ... و فرمان دادى كه دستورهايش را به كار ببندند و در آنچه از آن نهى مى كند ، باز ايستند و كسى بر او پيشى نگيرد و كسى از او ، وا پس نمانَد .
امام عليه السلام ، راه پيروى از اين پيشوا را سرمشق قرار دادن و همراهى او مى داند . در منطق ايشان ، تندروى و كُندروى ، پسنديده نيست و اطاعت بدون عمل هم ممكن نيست ؛ يعنى همانى را به جاى آور كه پيشوايت مى خواهد .

1.سوره بقره ، آيه ۱۶۶ .

2.الصحيفة السجّادية ، دعاى ۴۷ .


تفسير قرآن ناطق
152

بِإمامِهِم وَ هُوَ ضَبٌّ ، وَ لَو شِئتُ أن اُسَمِّيهِم لَفَعَلتُ . اى مردم ! پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، هزار حديث به گوش من گفت كه براى هر حديثى ، هزار در است و براى هر درى ، هزار كليد است و من ، اين سخن خداى عز و جل را كه مى فرمايد : «روزى كه هر گروهى را با پيشوايشان ، فرا مى خوانيم» ، شنيدم . براى شما به خدا سوگند ياد مى كنم كه به يقين ، در روز قيامت ، هشت نفر به همراه پيشوايشان كه سوسمارى باشد ، برانگيخته خواهند شد و اگر مى خواستم كه آنان را نام ببرم ، نام مى بردم .
اصبغ مى گويد : عمرو بن حُرَيث را ديدم كه از خجالت و ترس سرزنش ، همچون شاخه نخل ، سر فرو افكنده است . ۱
در اين روايت ، اهمّيت پيروى از امامان و تأثير آن در زندگى آن جهانى را دانستيم . اينك امام دوران ما ، بقية اللّه الأعظم است و همه ما در روز قيامت ، در صورت پيروى از امامان ، با او محشور خواهيم شد . اكنون ، بايسته است كه راه پيروى از او را بياموزيم .

روش پيروى

براى دست يافتن به آثار ياد شده ، بايد چگونگى اطاعت از امامان عليهم السلام را آموخت . امام صادق عليه السلام ، در روايتى ، راه رسيدن به امامان عليهم السلام و همنشينى با آنان را اين گونه بيان مى كند :
إنْ كُنتُم تُريدُونَ أنْ تَكونُوا مَعَنا يَومَ القِيامَةِ ، لا يَلعَنَ بَعضٌ بَعضَا فَاتّقوا اللّهَ وَ أطِيعُوا ؛ فَإنَّ اللّهَ يَقولُ : «يَوْمَ نَدْعُواْ كُلَّ أُنَاسِ بِإِمَـمِهِمْ» . ۲ اگر مى خواهيد كه روز واپسين ، همنشين ما باشيد و برخى [از شما] برخى ديگر را نفرين نكنند ، پرواى الهى پيشه كنيد و اطاعت نماييد كه خداوند مى فرمايد : «روزى كه هر گروهى را با پيشوايشان ، فرا مى خوانيم» .
در مجموعه متون دينى ، پرواى از خداوند ، به معناى نوعى خويشتندارى از

1.الخصال ، ص ۶۴۴ ، ح ۲۶ ؛ دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام ، ج ۱۰ ، ص ۴۹۳ ، ح ۴۷۹۲ .

2.تفسير العيّاشى ، ج ۲ ، ص ۳۰۵ ، ح ۱۲۶ ؛ بحار الأنوار ، ج ۸ ، ص ۱۴ ، ح ۱۸ .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3787
صفحه از 684
پرینت  ارسال به