259
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۱۱۵۴.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: هيچ گروهى در خانه‏اى از خانه‏هاى خدا جمع نمى‏شوند كه كتاب خدا را بخوانند و آن را با هم مطالعه كنند ، مگر آن كه بر ايشان آرامش فرود مى‏آيد، و رحمت ، آنان را فرا مى‏گيرد، و فرشتگان ، آنان را احاطه مى‏كنند، و خدا از ايشان در جمع كسانى كه نزد او هستند، ياد مى‏كند .

۱ / ۴

مجسّم شدن قرآن در روز قيامت‏

۱۱۵۵.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: در روز قيامت، قرآن به صورت مردى مجسّم مى‏شود. پس شخصى را كه حافظ آن بوده ، ولى با دستورهايش مخالفت كرده است، مى‏آورند. قرآن از او شكايت مى‏كند و مى‏گويد: اى پروردگار من! او را حامل من قرار دادى ؛ امّا او بد حاملى بود ! از حدود و احكام من تعدّى كرد، واجباتم را پايمال ساخت ، گناهانم را مرتكب شد، و طاعاتم را ترك نمود !
قرآن ، پيوسته بر ضدّ او حجّت مى‏آورد تا آن كه گفته مى‏شود: خود دانى با او.
پس قرآن ، دست او را مى‏گيرد و رهايش نمى‏كند تا اين كه او را به صورت در آتش پرتاب مى‏كند.
سپس مردى شايسته را مى‏آورند كه حافظ قرآن بوده و حرمت آن را پاس مى‏داشته است . قرآن در برابر او مجسّم مى‏شود و به دفاع از او مى‏پردازد و مى‏گويد: اى پروردگار من! او را حامل من قرار دادى و حامل خوبى بود . او حدود [و احكامِ ]مرا حفظ كرد، به فرايضم عمل كرد، از گناهانم دورى كرد، و از طاعاتم پيروى نمود. پس پيوسته در تأييد او دليل مى‏آورد تا آن كه گفته مى‏شود: خود دانى با او.
آن گاه قرآن ، دست او را مى‏گيرد و رهايش نمى‏كند تا آن كه جامه‏اى از ديباى ستبر بر وى مى‏پوشاند و تاج پادشاهى بر سرش مى‏نهد و جام باده‏۱ به او مى‏نوشاند.

1.در دو منبع ، «كأس الخلد» يعنى «جام جاويدان» آمده است .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
258

۱۱۵۴.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : مَا اجتَمَعَ قَومٌ في بَيتٍ مِن بُيوتِ اللَّهِ ، يَتلونَ كِتابَ اللَّهِ ويَتَدارَسونَهُ بَينَهُم ، إلّا نَزَلَت عَلَيهِمُ السَّكينَةُ ، وغَشِيَتهُمُ الرَّحمَةُ ، وحَفَّتهُمُ المَلائِكَةُ ، وذَكَرَهُمُ اللَّهُ فيمَن‏عِندَهُ .۱

۱ / ۴

تَمَثُّلُ القُرآنِ فِي القِيامَةِ

۱۱۵۵.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : يُمَثَّلُ القُرآنُ يَومَ القِيامَةِ رَجُلاً ، فَيُؤتى‏ بِالرَّجُلِ قَد حَمَلَهُ فَخالَفَ أمرَهُ ، فَيَتَمَثَّلُ خَصماً لَهُ فَيَقولُ: يا رَبِّ ، حَمَّلتَهُ إيّايَ فَشَرُّ حامِلٍ ؛ تَعدّى‏ حُدودي ، وضَيَّعَ فَرائِضي ، ورَكِبَ مَعصِيَتي ، وتَرَكَ طاعَتي ، فَما يَزالُ يَقذِفُ عَلَيهِ بِالحُجَجِ حَتّى‏ يُقالَ: فَشَأنَكَ بِهِ ، فَيَأخُذُ بِيَدِهِ فَما يُرسِلُهُ حَتّى‏ يُكِبَّهُ عَلى‏ مِنخَرِهِ فِي النّارِ.
ويُؤتى‏ بِرَجُلٍ صالِحٍ قَد كانَ حَمَلَهُ وحَفِظَ أمرَهُ ، فَيَتَمَثَّلُ خَصماً لَهُ دونَهُ فَيَقولُ: يا رَبِّ حَمَّلتَهُ إيّايَ فَخَيرُ حامِلٍ ؛ حَفِظَ حُدودي ، وعَمِلَ بِفَرائِضي ، وَاجتَنَبَ مَعصِيَتي ، وَاتَّبَعَ طاعَتي ، فَما يَزالُ يَقذِفُ لَهُ بِالحُجَجِ حَتّى‏ يُقالُ: شَأنَكَ بِهِ ، فَيَأخُذُ بِيَدِهِ فَما يُرسِلُهُ حَتّى‏ يُلبِسَهُ حُلَّةَ الإِستَبرَقِ ، ويَعقِدَ عَلَيهِ تاجَ المُلكِ ، ويَسقِيَهُ كَأسَ الخَمرِ۲ .۳

1.صحيح مسلم: ج ۴ ص ۲۰۷۴ ح ۳۸ ، سنن أبي داوود: ج ۲ ص ۷۱ ح ۱۴۵۵ ، سنن ابن ماجة: ج ۱ ص ۸۲ ح ۲۲۵ ، مسند ابن حنبل : ج ۳ ص ۵۷ ح ۷۴۳۱ ، سنن الترمذي: ج ۵ ص ۱۹۵ ح ۲۹۴۵ نحوه ، الفردوس: ج ۴ ص ۵۶ ح ۶۱۷۵ كلّها عن أبي هريرة ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۱۸ ح ۲۳۲۰ .

2.في عوالى اللآلي وتأويل مختلف الحديث لابن قتيبة ص ۲۴۰: «بِكأس الخلد» .

3.المصنّف لابن أبي شيبة: ج ۷ ص ۱۶۹ ح ۱ ، فضائل القرآن لابن الضريس : ص ۵۵ ح ۹۱ كلاهما عن عمرو بن شعيب عن أبيه عن جدّه ، مجمع الزوائد: ج ۷ ص ۳۳۴ ح ۱۱۶۳۸ نقلاً عن البزّار عن عبداللَّه بن عمرو ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۴۶ ح ۲۴۴۴ ؛ عوالي اللآلي : ج ۱ ص ۶۵ ح ۱۰۸ عن عمرو بن شعيب عن أبيه عن جدّه نحوه .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8667
صفحه از 442
پرینت  ارسال به