۱۴۳.مكارم الأخلاق، ابن ابى الدنيا ـ به نقل از عطاء بن يسار ـ: گروهى نزد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله آمدند و از او چيزى مى‌خواستند. هنگامى كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله آنها را ديد و فهميد كه چه مى‌خواهند، چون چيزى نداشت، برخاست تا داخل خانه‌اش شود كه يكى از آنها خود را به او رساند و به لباس ايشان آويخت و آن را دريد ؛ امّا پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به درون خانه رفت.
پس از چند روز كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مالى برايش رسيده بود، نزدش آمدند و درخواستى كردند و پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمان داد كه چيزى به آنها بدهند.
آنها گفتند: اى پيامبر خدا ! ما را از اين كه لباست را كشيديم، حلال كن.
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «آن بر من، گران نيست».^۱

۱۴۴. تفسير ابن كثير ـ به نقل از ابو هريره ـ: عربى صحرانشين نزد پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله آمد تا كمكى از ايشان بگيرد.^۲ پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چيزى به او بخشيد و سپس فرمود: «آيا به تو نيكى كردم ؟».
عرب گفت: نه، كار مهمّى نكردى !
برخى از مسلمانان خشمگين شدند و خواستند كه به سويش برخيزند [و ادبش كنند]كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به آنها اشاره كرد كه دست نگه دارند.
هنگامى كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله برخاست و به خانه‌اش رسيد، عرب را به خانه‌اش فرا خواند و به او فرمود: «تو نزد ما آمدى و چيزى از ما خواستى و عطايى به تو كرديم و آن سخن را گفتى». سپس پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چيزى بر آن افزود و فرمود: «حال به تو نيكى كردم؟».
عرب گفت: آرى. خداوند از جانب خاندان [من] جزاى خيرت بدهد !
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «تو نزد ما آمدى و درخواست كردى و ما هم به تو عطايى نموديم و تو

۱۳۹.امام صادق عليه‌السلام: شكيبايى، نيكى، بردبارى و خوش‌خويى، از اخلاق پيامبران است.^۱

۷ / ۲

بردبارى، خوى پيامبر صلّی الله علیه و آله و خاندان او

۱۴۰. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: به ما خانواده، هفت امتياز داده شده كه به هيچ كس پيش از ما داده نشده و پس از ما نيز به كسى داده نخواهد شد: خوب‌رويى،... و بردبارى.^۲

۱۴۱. امام زين العابدين عليه‌السلام ـ در سخنرانى ايشان در مجلس يزيد ـ: اى مردم ! به ما شش سرشت بخشيده شده و به هفت چيز، فضيلت داده شده‌ايم. به ما علم و بردبارى...، بخشيده شده است.^۳

۷ / ۳

نمونه‌هايى از بردبارى پيامبر صلّی الله علیه و آله

۱۴۲. صحيح البخارى ـ به نقل از اَنَس ـ: من با پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله راه مى‌رفتم و ايشان بُردى نجرانى، با حاشيه‌اى زبر و درشت، بر تن داشت. باديه‌نشينى از راه رسيد و رداى ايشان را محكم كشيد. من به گردن پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نگاه كردم و ديدم كه حاشيه ردا، از شدّت كشيدن، روى گردن ايشان رد انداخته است. آن باديه‌نشين سپس گفت: اى محمّد ! دستور بده از مال خدا كه نزد توست، به من بدهند.
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به طرف او بر گشت و خنده‌اى كرد و سپس دستور داد به او چيزى عطا كنند.^۴