797
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۴ / ۱۰

سفارش به پاسداشت ارزش‌هاى اخلاقى

۱۸۰۱. امام صادق عليه‌السلام: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله اين گونه بود كه وقتى فرماندهى از خود را بر سپاهى گسيل مى‌كرد، او را به رعايت تقواى الهى در باره خود و نيز در رفتار با عموم يارانش فرمان مى‌داد و پس از آن مى‌فرمود: «به نام خدا و در راه خدا هجوم بريد. با هر كس كه به خداوند كفر ورزيد، جنگ كنيد و پيمان نشكنيد و خيانت نكنيد و مُثله نكنيد و كودكى را نكشيد و همچنين كسى را كه روى‌گردان از دنيا در يك بلندى، مشغول عبادت است، و نخلستان را آتش نزنيد و آن را در آب غرق نكنيد و درخت ميوه‌اى را قطع نكنيد و زراعتى را آتش نزنيد ـ زيرا شما نمى‌دانيد و شايد نيازمند آن شويد ـ و چيزى را از چارپايانى كه گوشت آنها خوردنى است، پى نكنيد، مگر آنچه را ناگزير به خوردن آن هستيد، و هنگامى كه با دشمنانِ مسلمانان رو به رو شديد، آنان را به يكى از اين سه چيز دعوت كنيد۱ و اگر خواسته شما را اجابت كردند، از آنان بپذيريد و دست بكشيد: [نخست،] آنان را به اسلام دعوت كنيد. پس اگر اسلام را پذيرفتند، از آنان بپذيريد و از ايشان دست بكشيد. ايشان را پس از اسلام آوردن، به هجرت فرا بخوانيد. اگر چنين كردند، بپذيريد و از آنان دست بكشيد ؛ ولى اگر نپذيرفتند كه مهاجرت كنند و سرزمين خود را ترجيح دادند و از ورود به سرزمين هجرت روى بر تافتند، به منزله عرب‌هاىِ صحرانشينِ مسلمان خواهند بود و حكم آنان، همان است كه بر عرب‌هاى

1.. در مرآة العقول ج۱۸ ص۳۵۶ مى‌گويد : «شايد در اين ، نوعى مجازگويى باشد ؛ زيرا پذيرش هجرتِ تنها بدون اسلام و جزيه ، سودى ندارد» .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
796

۱۸۰۰. المغازى ـ در باره روز فتح مكّه ـ: و پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله پرچمش را به سعد بن عباده ـ كه جلودار لشكر بود ـ داد و چون سعد با پرچمِ پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله عبور كرد، ندا داد: اى ابو سفيان ! امروز، روز جنگ و كشتار است ! امروز حرمت‌ها[ى ناروا] شكسته مى‌شود ! امروز، خدا قريش را خوار كرد !
پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله جلو آمد تا رو به روى ابو سفيان رسيد. ابو سفيان به پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ندا داد: اى پيامبر خدا ! آيا به كشتن قومت فرمان داده‌اى ؟ سعد و همراهانش هنگامى كه از كنار ما گذشتند، گفتند: «اى ابو سفيان ! امروز، روز جنگ و كشتار است ! امروز حرمت‌ها شكسته مى‌شود ! امروز، خداوند، قريش را خوار كرد !» و من تو را در باره قومت به خدايت سوگند مى‌دهم، كه تو نيكوكارترينِ مردم، مهربان‌ترينِ مردم، بهترين بر قرار كننده پيوند با مردم هستى.
عبد الرحمان بن عوف و عثمان بن عفّان گفتند: اى پيامبر خدا ! ما قريش را از حمله سعد، در امان نمى‌بينيم.
پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «امروز، روز رحمت است ! امروز، خداوند، قريش را عزيز كرد».
و پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در پى سعد فرستاد و او را عزل كرد و پرچم را به [فرزند او]قيس بن سعد سپرد و پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چنين ديد كه با سپردن پرچم به فرزندش، پرچم را از دست سعد، خارج نكرده است ؛ امّا سعد از سپردن پرچم جز با نشانه‌اى از پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله، خوددارى ورزيد و از اين رو پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله عمامه‌اى را فرستاد و سعد، آن را شناخت و پرچم را به پسرش قيس سپرد.۱

1.. . . . وأَعطى رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله رايَتَهُ سَعدَ بنَ عُبادَةَ وهُوَ أمامَ الكَتيبَةِ ، فَلَمّا مَرَّ سَعدٌ بِرايَةِ النَّبِيِّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهنادى : يا أباسُفيانَ ، اليَومَ يَومُ المَلحَمَه ، اليَومَ تُستَحَلُّ الحُرَمَه ، اليَومَ أذَلَّ اللّه‌ُ قُرَيشا !
فَأَقبَلَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله حَتّى إذا حاذى أبا سُفيانَ ناداهُ : يا رَسولَ اللّه‌ِ ، أمَرتَ بِقَتلِ قَومِكَ ؟ زَعَمَ سَعدٌ ومَن مَعَهُ حينَ مَرَّ بِنا قالَ : «يا أبا سُفيانَ ، اليَومَ يَومُ المَلحَمَه ، اليَومَ تُستَحَلُّ الحُرَمَه ، اليَومَ أذَلَّ اللّه‌ُ قُرَيشا !» ، وإنّي أنشُدُكَ اللّه‌َ في قَومِكَ ، فَأَنتَ أبَرُّ النّاسِ ، وأَرحَمُ النّاسِ ، وأَوصَلُ النّاسِ !
قالَ عَبدُ الرَّحمنِ بنُ عَوفٍ وعُثمانُ بنُ عَفّانَ : يا رَسولَ اللّه‌ِ ، ما نَأمَنُ سَعدا أن يَكونَ مِنهُ في قُرَيشٍ صَولَةٌ .
فَقالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : اليَومَ يَومُ المَرحَمَه ، اليَومَ أعَزَّ اللّه‌ُ فيهِ قُرَيشا .
قالَ : وأَرسَلَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله إلى سَعدٍ فَعَزَلَهُ ، وجَعَلَ اللِّواءَ إلى قَيسٍ بنِ سَعدٍ ، ورَأى رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهأنَّ اللِّواءَ لَم يَخرُج مِن سَعدٍ حينَ صارَ لاِبنِهِ ، فَأَبى سَعدٌ أن يُسَلِّمَ اللِّواءَ إلاّ بِأَمارَةٍ مِنَ النَّبِيِّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ، فَأَرسَلَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهبِعِمامَتِهِ ، فَعَرَفَها سَعدٌ فَدَفَعَ اللِّواءَ إلَى ابنِهِ قَيسٍ المغازي : ج ۲ ص ۸۲۱ ، اُسد الغابة : ج ۲ ص ۴۴۲ الرقم ۲۰۱۲ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20617
صفحه از 868
پرینت  ارسال به