781
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۱۷۷۸. المغازى ـ به نقل از ابو واقد ليثى ـ: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله را [در حفر خندق] مى‌بينم كه گاه كلنگ مى‌زند و گاه با بيل، خاك‌ها را بر مى‌دارد و گاه، خاك‌ها را با ظرف حمل مى‌كند، و روزى ديدم كه اين كارها را كرد و نشست و سپس با سمت چپش به سنگى تكيه داد و خوابش برد. ابو بكر و عمر را ديدم كه بالاى سرش ايستاده و مردم را دور مى‌كنند تا مبادا از كنار او بگذرند و بيدارش كنند، و من نيز نزديك پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله بودم كه ناگهان از خواب پريد و برخاست و گفت: «چرا مرا بيدار نكرديد ؟» و سپس تيشه را گرفت و با آن شروع به كار كرد و مى‌فرمود:
خدايا! زندگى، جز زندگى آخرت نيست
انصار و مهاجران را بيامرز.
خدايا! [دو قبيله] عَضَل و قاره۱ را لعنت كن
كه مرا وادار به بردن سنگ كرده‌اند!۲

۳ / ۱۳

بر حذر داشتن از ترك جهاد

قرآن

«بگو: اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و خاندانتان و اموالى كه به دست آورده‌ايد و تجارتى كه از كساد شدنش مى‌ترسيد و خانه‌هايى كه مى‌پسنديد، از خداوند و پيامبرش و جهاد در راهش برايتان

1.. اين دو قبيله ، از دسته‌هاى مهمّ احزابِ هجوم آورنده به مدينه بوده‌اند .

2.. أرى رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله وإنَّهُ لَيَضرِبُ مَرَّةً بِالمِعوَلِ ، ومَرَّةً يَغرِفُ بِالمِسحاةِ التُّرابَ ، ومَرَّةً يَحمِلُ التُّرابَ فِي المِكتَلِ ،ولَقَد رَأَيتُهُ يَوما بَلَغَ مِنهُ فَجَلَسَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ، ثُمَّ اتَّكَأَ عَلى حَجَرٍ عَلى شِقِّهِ الأَيسَرِ فَذَهَبَ بِهِ النَّومُ ، فَرَأَيتُ أبا بَكرٍ وعُمَرَ واقِفَينَ عَلى رَأسِهِ يُنَحِّيانِ النّاسَ أن يَمُرّوا بِهِ فَيُنَبِّهوهُ ، وأَنا قَريبٌ مِنهُ ، فَفَزِعَ ووَثَبَ فَقالَ : «ألا أفزَعتُموني ؟» فَأَخَذَ الكَرزَنَ يَضرِبُ بِهِ ، وإنَّهُ لَيَقولُ :
اللّهُمَّ إنَّ العَيشَ عَيشَ الآخِرَة فَاغفِر لِلأَنصارِ وَالمُهاجِرَةاللّهُمَّ العَن عَضَلاً وَالقارَة فَهُم كَلَّفوني أنقُلُ الحِجارَة المغازي : ج ۲ ص ۴۵۳ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۴ ص ۳۶۶ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
780

آبادى است، به تو پناه مى‌برم. به نام خدا، به پيش».
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به هر آبادى‌اى كه وارد مى‌شد، اين دعا را مى‌خواند.۱

۱۷۷۶. امام على عليه‌السلام: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در جنگ احزاب، چنين دعا كرد: «بار خدايا ! اى فرو فرستنده كتاب ! اى پديد آورنده ابرها ! اى گذارنده ترازو ! اى حسابگر سريع ! اين احزاب [و قبايل به هم پيوسته بر ضدّ ما] را در هم شكن و خوارشان گردان».۲

۳ / ۱۲

هميارى سازنده با سپاه

۱۷۷۷.صحيح مسلمـ به نقل از بَراء ـ: در جنگ احزاب، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به همراه ما خاك مى‌كشيد و در حالى كه گَرد و غبار، سفيدى شكم ايشان را پوشانده بود، مى‌فرمود:
«به خدا سوگند، اگر تو نبودى، ما هدايت نمى‌شديم
و زكات نمى‌داديم و نماز نمى‌خوانديم.
پس بر ما آرامش فرو فرست
همانا آنان (مشركان) از ما نپذيرفتند».
گاهى هم مى‌فرمود:
«همانا اين جماعت، از ما نپذيرفتند.
اگر خواهان فتنه و گم‌راهى باشند، ما نمى‌پذيريم».
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله اين اشعار را با صداى بلند مى‌خواند.۳

1.. إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لَمّا أشرَفَ عَلى خَيبَرَ قالَ لِأَصحابِهِ وأَنا فيهِم : قِفوا . ثُمَّ قالَ : «اللّهُمَّ رَبَّ السَّماواتِ وما أظلَلنَ ،ورَبَّ الأَرَضينَ وما أقلَلنَ ورَبَّ الشَّياطينِ وما أضلَلنَ ، ورَبَّ الرِّياحِ وما ذَرَينَ ، أسأَلُكَ خَيرَ هذِهِ القَريَةِ وخَيرَ أهلِها ، وأَعوذُ بِكَ مِن شَرِّها وشَرِّ أهلِها وشَرِّ ما فيها ، قَدِّموا بِسمِ اللّه‌ِ» . وكانَ يَقولُها صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهلِكُلِّ قَريَةٍ يَدخُلُها المعجم الكبير : ج ۲۲ ص ۳۵۹ ح ۹۰۲ ، السيرة النبوية لابن هشام : ج ۳ ص ۳۴۳ .

2.. إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله دَعا يَومَ الأَحزابِ : اللّهُمَّ مُنزِلَ الكِتابِ ، مُنشِئَ السَّحابِ ، واضِعَ الميزانِ ، سَريعَ الحِسابِ ، اِهزِمِالأَحزابَ عَنّا وذَلِّلهُم الجعفريات : ص ۲۱۸ ، مستدرك الوسائل : ج ۱۱ ص ۱۰۹ ح ۱۲۵۵۵ .

3.. كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله يَومَ الأَحزابِ يَنقُلُ مَعَنَا التُّرابَ ، ولَقَد وارَى التُّرابُ بَياضَ بَطنِهِ ، وهُوَ يَقولُ :
وَاللّه‌ِ لَولا أنتَ مَا اهتَدَينا ولا تَصَدَّقنا ولا صَلَّينافَأَنزِلَن سَكينَةً عَلَينا إنَّ الاُلى قَد أبَوا عَلَينا قالَ : ورُبَّما قالَ :
إنَّ المَلَأَ قَد أبَوا عَلَينا إذا أرادوا فِتنَةً أبَينا ويَرفَعُ بِها صَوتَهُ صحيح مسلم : ج ۳ ص ۱۴۳۰ ح ۱۲۵ ، صحيح البخاري : ج ۶ ص ۲۶۴۴ ح ۶۸۰۹ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20822
صفحه از 868
پرینت  ارسال به