۶ / ۳

نامه پيامبر صلّی الله علیه و آله به هِرَقل، فرمان‌رواى روم^۱

۱۶۵۴. صحيح البخارى ـ به نقل از ابو سفيان ـ: زمانى كه در شام بودم، نامه‌اى از پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله براى هِرَقل آورده شد.... هِرَقل گفت: آيا از قوم اين مردى كه مى‌گويد پيامبر است، كسى در اين جا هست ؟ گفتند: آرى. من با چند نفر از قريش احضار شديم. وقتى بر هِرَقل وارد شديم، او ما را در برابر خود نشاند... و همراهانم را پشت سرم نشاندند....^۲ آن گاه به مترجم خود گفت: از او بپرس كه حَسَب و نَسَب وى (پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله) در ميان شما چگونه است ؟ من گفتم: او در ميان ما از حَسَب و نَسَب، برخوردار است.
پرسيد: آيا از پدران او، كسى پادشاه بوده است ؟
گفتم: نه.
پرسيد: آيا پيش از آن كه ادّعاى نبوّت كند، او را به دروغگويى، متّهم مى‌كرده‌ايد ؟
گفتم: نه. پرسيد: چه كسانى از او پيروى مى‌كنند: اشراف، يا مردمان فرودست ؟
گفتم: مردمان فرودست.
پرسيد: آيا روز به روز بر تعداد آنها افزوده مى‌شود، يا كاسته مى‌گردند ؟
گفتم: نه ؛ بلكه افزوده مى‌شوند.
پرسيد: آيا پيش آمده است كه فردى از آنها پس از پذيرفتن دين او، به علّت خشم و نارضايتى از وى، دينش را ترك كند ؟ گفتم: نه.

ششم، از صلح حديبيه باز گشت، سفيرانى نزد پادشاهان فرستاد و براى ايشان نامه نوشت و به اسلام دعوتشان كرد. به ايشان گفته شد: اى پيامبر خدا ! پادشاهان، نامه بدون مُهر را نمى‌خوانند. پس، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله همان روز، يك انگشتر نقره‌اى با نگين نقره‌اى تهيّه كرد كه نقش آن، «محمّد رسول اللّه‌» در سه سطر بود و نامه‌ها را با آن، مُهر زد.
شش سفير در يك روز [از مدينه] بيرون رفتند و اين، در ماه محرّم سال هفتم بود. هر يك از آن فرستادگان، به زبان همان مردمى سخن مى‌گفتند كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله او را به سوى ايشان فرستاد.
نخستين سفيرى كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله اعزام كرد، عمرو بن اُميّه ضَمرى بود كه او را با دو نامه نزد نجاشى روانه كرد. در يكى از آن دو نامه، نجاشى را به اسلام دعوت كرده و برايش آياتى را از قرآن نوشته بود. نجاشى، نامه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله را گرفت و بر ديدگان خود نهاد و براى ابراز تواضع، از تخت فرود آمد و روى زمين نشست و سپس اسلام آورد و شهادتين بر زبان راند و گفت: اگر مى‌توانستم به حضورش بيايم، حتما مى‌آمدم. آن گاه به دست جعفر بن ابى طالب، نامه‌اى به پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نوشت كه حاكى از اجابت حق و تصديق و سر فرود آوردن در برابر خداوند جهانيان بود.
در نامه دوم...^۱