71
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

آن امر شده، آن است كه مردان آن را حمل كنند.۱

۹۰. امام صادق عليه‌السلام: سنّت در آب پاشيدن به روى قبر، آن است كه رو به قبله بِايستد و از سر، آغاز كند و تا پايين پا برود. آن گاه از سمت ديگر، قبر را دور بزند و سپس به وسط قبر آب بپاشد. سنّت در آب پاشيدن، چنين است.۲

۴ / ۲۵

در رويارويى با مصيبت‌ديده

۹۱. امام صادق عليه‌السلام: غذا خوردن نزد مصيبت‌زدگان، از كارهاى جاهلى است. سنّت، در فرستادن غذا براى آنان است، همان گونه كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هنگامى كه خبر مرگ جعفر بن ابى طالب را شنيد، دستور داد براى خاندان او غذا ببرند.۳

۹۲. امام صادق عليه‌السلام: هنگامى كه جعفر بن ابى طالب كشته شد، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به فاطمه عليهاالسلامفرمان داد كه تا سه روز براى اسماء بنت عميس [همسر جعفر] غذا تهيّه كند و با زن‌ها پيش او برود و سه روز نزد او بماند. چنين شد كه تهيّه غذا تا سه روز براى صاحبان عزا سنّت شد.۴

1.. وعَنهُ [عَلِيٍّ عليه‌السلام] أنَّهُ رَخَّصَ في حَملِ الجَنازَةِ عَلَى الدّابَّةِ ، هذا إذا لَم يوجَد مَن يَحمِلُها ، أو كانَ عُذرٌ ، فَأَمَّا السُّنَّةُوَالَّذي يُؤمَرُ بِهِ أن يَحمِلَهَا الرِّجالُ دعائم الإسلام : ج ۱ ص ۲۳۳ ، بحار الأنوار : ج ۸۱ ص ۲۸۳ ح ۴۰ .

2.. السُّنَّةُ في رَشِّ الماءِ عَلَى القَبرِ أن يَستَقبِلَ القِبلَةَ ، ويَبدَأَ مِن عِندِ الرَّأسِ إلى عِندِ الرِّجلِ ، ثُمَّ يَدورَ عَلَى القَبرِ مِنَالجانِبِ الآخَرِ ، ثُمَّ يَرُشَّ عَلى وَسَطِ القَبرِ ، فَكَذلِكَ السُّنَّةُ فيهِ تهذيب الأحكام : ج ۱ ص ۳۲۰ ح ۹۳۱ ، الدعوات : ص ۲۶۹ ح ۷۶۸ .

3.. الأَكلُ عِندَ أهلِ المُصيبَةِ مِن عَمَلِ أهلِ الجاهِلِيَّةِ ، وَالسُّنَّةُ البَعثُ إلَيهِم بِالطَّعامِ ، كَما أمَرَ بِهِ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهفي آلِ جَعفَرِبنِ أبي طالِبٍ عليه‌السلام لَمّا جاءَ نَعيُهُ كتاب من لايحضره الفقيه : ج ۱ ص ۱۸۲ ح ۵۴۸ ، وسائل الشيعة : ج ۲ ص ۸۸۹ ح ۳۵۰۲ .

4.. لَمّا قُتِلَ جَعفَرُ بنُ أبي طالِبٍ عليه‌السلام أمَرَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فاطِمَةَ عليهاالسلام أن تَتَّخِذَ طَعاما لِأَسماءَ بِنتِ عُمَيسٍ ثَلاثَةَ أيّامٍ ،وتَأتِيَها ونِساءَها فَتُقيمَ عِندَها ثَلاثَةَ أيّامٍ ، فَجَرَت بِذلِكَ السُّنَّةُ أن يُصنَعَ لِأَهلِ المُصيبَةِ طَعامٌ ثَلاثا الكافي : ج ۳ ص ۲۱۷ ح ۱ ، المحاسن : ج ۲ ص ۱۹۳ ح ۱۵۶۰ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
70

۴ / ۲۳

در كفن كردن

۸۸. الكافى ـ به نقل از زراره و محمّد بن مسلم ـ: به امام باقر عليه‌السلام گفتيم: عمامه براى مرده، جزء كفن است ؟
فرمود: «نه. كفن واجب، سه جامه است و دست كم، جامه‌اى كامل۱ كه همه پيكرش را بپوشاند، و هر چه بيشتر از سه جامه باشد، تا پنج جامه، سنّت (مستحب) است و بيش از پنج جامه، بدعت است و عمامه سنّت است».
و فرمود: «پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله دستور داد كه عمامه برايش ببندند و بر سر پيكر پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله عمامه نهادند» و هنگامى كه ابو عبيده حذّاء در گذشت، ما در مدينه بوديم كه بزرگ راستگو۲ يك دينار برايمان فرستاد و به ما فرمان داد كه براى او حنوط۳ و عمامه بخريم و خريديم.۴

۴ / ۲۴

در مردگان

۸۹. دعائم الإسلام: از على عليه‌السلام نقل شده كه اجازه داد جنازه را روى مركب حمل كنند. اين براى وقتى است كه كسى يافت نشود كه آن را حمل كند و يا عذرى هست ؛ امّا سنّت و نيز آنچه به

1.. در فقه شيعه ، كفن ، دست كم، سه جامه است. از اين رو ، اين نسخه صحيح نيست و يا حمل بر تقيّه مى‌شود ، همان گونه كه برخى شارحان و فقيهان گفته‌اند . گفتنى است برخى نسخه‌ها ، عبارت «جامه‌اى كامل» را ندارند كه صحيح مى‌نمايد . م

2.. مقصود، امام صادق عليه‌السلام است و اين تعبير ، احتمال تقيّه‌اى بودن حديث را تقويت مى‌كند . م

3.. حنوط ، مادّه خوش‌بويى است كه به كفن يا اجساد مردگان مى‌زنند .

4.. قُلنا لِأَبي جَعفَرٍ عليه‌السلام : العِمامَةُ لِلمَيِّتِ مِنَ الكَفَنِ ؟ قالَ : لا ، إنَّمَا الكَفَنُ المَفروضُ ثَلاثَةُ أثوابٍ وثَوبٌ تامٌّ لا أقَلَّمِنهُ يُواري جَسَدَهُ كُلَّهُ ، فَما زادَ فَهُوَ سُنَّةٌ إلى أن يَبلُغَ خَمسَةَ أثوابٍ ، فَما زادَ فَهُوَ مُبتَدَعٌ ، وَالعِمامَةُ سُنَّةٌ .
وقالَ : أمَرَ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله بِالعِمامَةِ ، وعُمِّمَ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ، وبَعَثَ إلَينَا الشَّيخُ الصّادِقُ عليه‌السلامونَحنُ بِالمَدينَةِ لَمّا ماتَ أبو عُبَيدَةَ الحَذّاءُ بِدينارٍ ، وأَمَرَنا أن نَشتَرِيَ لَه حَنوطا وعِمامَةً ، فَفَعَلنا الكافي : ج ۳ ص ۱۴۴ ح ۵ ، تهذيب الأحكام : ج ۲۱ ص ۲۹۲ ح ۸۵۴ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20988
صفحه از 868
پرینت  ارسال به