مگر آن كه به حاجت خود رسيده يا به بيان خوشى از او دل‌خوش گشته بود.۱
۱۶۰۷. المناقب، ابن شهرآشوب: هيچ كس، آزاد يا بنده، غلام يا كنيزى، نزد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نمى‌آمد، جز آن كه ايشان همراه او در پى حاجتش بر مى‌خاست.۲
۱۶۰۸. المناقب، ابن شهرآشوب: نمى‌شد كه در حال نماز، كسى نزد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله بنشيند، مگر اين كه نمازش را كوتاه مى‌ساخت و به او روى مى‌كرد و مى‌فرمود: «آيا نيازى (كارى) دارى ؟».۳
۳ / ۸
مبارزه با اتّهام و بهتان
۱۶۰۹. السنن الكبرى ـ به نقل از حسن ـ: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به اتّهام، كارى نداشت و [كسى را به خاطر آن، دستگير نمى‌كرد و سخن] كسى را بر ضدّ كسى تصديق نمى‌كرد.۴
۱۶۱۰. شعب الإيمان ـ به نقل از عايشه ـ: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به يارانش فرمود: «به من بگوييد كه بدترين ربا چيست ؟».
اصحاب گفتند: خدا و پيامبر او داناترند.
فرمود: «بدترين ربا نزد خداى عز و جل، روا شمردنِ [هتك] آبروى مسلمان است» و سپس اين آيه را خواند: «و كسانى كه مردان و زنان مؤمن را بى آن كه مرتكب [عمل زشتى]شده باشند، آزار مى‌رسانند، قطعا بهتان و گناهى آشكار به گردن گرفته‌اند»۵.۶
1.. مَن سَأَلَهُ حاجَةً لَم يَرجِع إلاّ بِها ، أو بِمَيسورٍ مِنَ القَولِ (عيون أخبار الرضا عليه‌السلام : ج ۱ ص ۳۱۸ ح ۱ ، معاني الأخبار :ص ۸۲ ح ۱) .
2.. كانَ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله . . . لا يَأتيهِ أحَدٌ حُرٌّ وعَبدٌ وأَمَةٌ إلاّ قامَ مَعَهُ في حاجَتِهِ المناقب لابن شهرآشوب : ج ۱ ص ۱۴۷ ،بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۲۲۸ ح ۳۴ .
3.. كانَ [النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله] لايَجلِسُ إلَيهِ أحَدٌ وهُوَ يُصَلّي إلاّ خَفَّفَ صَلاتَهُ وأَقبَلَ عَلَيهِ ، وقالَ : ألَكَ حاجَةٌ ؟ المناقب لابنشهرآشوب : ج ۱ ص ۱۴۷ ، بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۲۲۸ ح ۳۴ .
4.. كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لا يَعرِفُ القَرَفَ ، ولا يُصَدِّقُ أحَدا عَلى أحَدٍ السنن الكبرى : ج ۸ ص ۲۸۸ ح ۱۶۶۷۶ ، تهذيبالكمال : ج ۳۰ ص ۴۴۰ الرقم ۶۶۸۶ .
5.. احزاب : آيه ۵۸ .
6.. قالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لِأَصحابِهِ : أخبِروني ما أربَى الرِّبا ؟ قالوا : اللّه‌ُ ورَسولُهُ أعلَمُ . قالَ : فَإِنَّ أربَى الرِّبا ، عِندَ اللّه‌ِ عز و جل استِحلالُ عِرضِ المُسلِمِ ، ثُمَّ قَرَأَ : « وَ الَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَـتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُواْ فَقَدِ احْتَمَلُواْ بُهْتَـنًا وَ إِثْمًا مُّبِينًا » شعب الإيمان : ج ۵ ص ۲۹۸ ح ۶۷۱۱ ، مسند أبي يعلى : ج ۴ ص ۳۵۹ ح ۴۶۷۰ .
