پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله گفت: فقيران، چه كسانى هستند ؟
فرمود: «آنان كه به كم رضايت دادند و بر گرسنگى، شكيبايى كردند و در آسايش، سپاس نهادند و از گرسنگى و تشنگى شكايت نكردند و با زبان‌هايشان دروغ نگفتند و از خدايشان خشمگين نشدند و بر آنچه از دستشان رفت، غصّه نخوردند و به آنچه به ايشان رسيد، شادى نكردند.
اى احمد ! دوستى من، [در] دوستى فقيران است. پس آنان را به خود نزديك كن و در كنار خود بنشان و توانگران را دور كن و دور از خود بنشان كه فقيران، دوستان من هستند».^۱

۱۵۹۳. امام باقر عليه‌السلام ـ در حديثى طولانى ـ: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمان داد كه براى مسلمانان، سايه‌بانى درست شود. برايشان درست شد و آن، همان صُفّه[ى مشهور در مسجد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله]است. آن گاه به غريبان و بينوايان فرمان داد كه روز و شبشان را در آن به سر ببرند، و آنها هم در آن جا فرود و گرد هم آمدند، و پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هر گاه گندم و خرما و جو و كشمش داشت، به آنها سر مى‌زد و به ايشان مى‌رساند. مسلمانان نيز به آنها سر مى‌زدند و به خاطر دلسوزى پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله، بر آنها دلسوزى مى‌كردند و صدقه‌هايشان را به مصرف آنها مى‌رساندند.^۲

۱۵۹۴. امام صادق عليه‌السلام: چيزى براى پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله آوردند و آن را قسمت كرد ؛ امّا به همه اهل صُفّه نرسيد و فقط به گروهى از آنها رسيد، و چون پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله بيمناك شد كه در دل آنها كدورتى پديد آيد، به سوى آنان رفت و فرمود: «از خداوند عز و جل و شما ـ اى اهل صُفّه ـ معذرت مى‌خواهم و

۱۵۸۸.تهذيب الأحكام ـ به نقل از حفص بن غياث ـ: شنيدم كه امام صادق عليه‌السلام در پاسخ سؤال از تقسيم بيت المال فرمود: «مسلمانان، فرزندان اسلام هستند و من در عطا ميان آنان، برابرى مى‌نهم. فضايل و برترى‌هايشان ميان خودشان و خداست. من آنها را مانند فرزندان يك مرد به شمار مى‌آورم كه در ميراث، يكى از آنها به دليل فضل و كمالش بر ديگرى كه ضعيف و ناقص است، برترى داده نمى‌شود» و فرمود: «اين، همان شيوه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در آغاز كارش بود».^۱

۱۵۸۹. امام صادق عليه‌السلام: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نگاه‌هاى خود را ميان اصحابش تقسيم مى‌كرد و به اين و آن، يكسان مى‌نگريست.^۲

۳ / ۲

اهتمام به مستضعفان

۱۵۹۰. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: پروردگارم مرا به دوست داشتن مسلمانان مستمند، فرمان داده است.^۳

۱۵۹۱. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ـ در باره صدقه ـ: فرمان يافته‌ام كه آن را از توانگرانتان بگيرم و به فقيرانتان باز گردانم.^۴

۱۵۹۲. امام على عليه‌السلام ـ در يادكرد از حديث معراج پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ـ: خداوند متعال فرمود: «اى احمد ! دوستى خداوند، [در] دوستى فقيران و نزديك شدن به آنان است».