679
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۲ / ۲

بيعت غدير

قرآن

«امروز، دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم و اسلام را برايتان [به عنوان] آيين برگزيدم».۱

حديث

۱۵۸۲. امام صادق عليه‌السلام: چون اين آيه در باره ولايت نازل شد، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله دستور داد در درخت‌زار (درختزار غدير خُم) فرود آيند. زير درخت‌ها را جارو كردند و سپس صلاى «جمع شويد» سر داده شد. آن گاه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «اى مردم ! آيا من بر مؤمنان، بيشتر از خود آنان، ولايت ندارم ؟».
همگى گفتند: چرا.
فرمود: «پس هر كه من مولاى اويم، على هم مولاى اوست. پروردگارا ! دوست بدار هر آن كس را كه على را دوست دارد، و دشمن بدار هر آن كس را كه على را دشمن دارد». سپس به مردم فرمود تا با او بيعت كنند و مردم با على عليه‌السلام بيعت كردند. هيچ كس نمى‌آمد، مگر اين كه با او بيعت مى‌كرد و سخن نمى‌گفت.۲

۱۵۸۳. امام هادى عليه‌السلام ـ در زيارتى كه آن را در روز غدير خواند، در سالى كه معتصم، ايشان را تبعيد كرد ـ: سلام بر تو ـ اى سَروَر مسلمانان، و سالار مؤمنان، و پيشواى پرهيزگاران، و جلودار ارجمندان بى‌همتا ـ و رحمت و بركات خدا بر تو باد ! گواهى مى‌دهم كه برادر و وصىّ پيامبر، و وارث علم او، و امين او بر شريعتش، و جانشين او در ميان امّتش، و نخستين كسى هستى كه به خدا ايمان آورْد و آنچه را بر پيامبرش فرو فرستاد، تصديق كرد و گواهى مى‌دهم كه او پيام خدا را كه در باره تو نازل فرمود، ابلاغ، و فرمان او را اجرا نمود، و فريضه ولايت تو را بر امّتش واجب ساخت، و براى تو از آنان بيعت

1.. مائده : آيه ۳ : « الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَرَضِيتُ لَكُمُ الاْءِسْلَـمَ دِينًا» .

2.. لَمّا نَزَلَت هذِهِ الآيَةُ بِالوِلايَةِ ، أمَرَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله بِالدَّوحاتِ ـ دَوحاتِ غَديرِ خُمٍّ ـ فَقُمَّت ، ثُمَّ نُودِيَ الصَّلاةَجامِعَةً ، ثُمَّ قالَ : أيُّهَا النّاسُ ، ألَستُ أولى بِالمُؤمِنينَ مِن أنفُسِهِم ؟ قالُوا : بَلى .
قالَ : فَمَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِيٌّ مَولاهُ ، رَبِّ والِ مَن والاهُ وعادِ مَن عاداهُ . ثُمَّ أمَرَ النّاسَ بِبَيعَتِهِ ، وبايَعَهُ النّاسُ ، لا يَجيءُ أحَدٌ إلاّ بَايَعَهُ ، ولا يَتَكَلَّمُ تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۵۸ ح ۱۳۰۳ ، بحار الأنوار : ج۳۷ ص۱۳۸ ح۳۰ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
678

۱۵۸۰.تاريخ دمشق ـ به نقل از ابن عبّاس ـ: به زودى، فتنه‌اى بر پا مى‌شود. پس هر كه آن را در يافت، به دو چيز بچسبد: كتاب خدا و على بن ابى طالب ؛ چرا كه شنيدم پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در حالى كه دست على عليه‌السلام را گرفته بود، فرمود: «اين، نخستين كسى است كه به من ايمان آورد و دست در دست من نهاد. او فاروق اين امّت است كه حق و باطل را جدا مى‌سازد. او سَرور مؤمنان است و مال، سَرور ظالمان است. او صدّيق اكبر و دريچه ارتباط با من و جانشين من پس از من است».۱

۱۵۸۱. مسند ابن حنبل ـ به نقل از عمرو بن ميمونه، از ابن عبّاس ـ: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در جنگ تبوك با مردم به راه افتاد. على عليه‌السلام به وى گفت: من هم با شما بيايم ؟ پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «نه». على گريست. پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به او فرمود: «آيا خشنود نيستى كه نسبت به من، چون هارون نسبت به موسى عليه‌السلام باشى، جز آن كه تو پيامبر نيستى ؟ آگاه باش كه سزاوار نيست من بروم، جز آن كه تو جانشين من باشى».
و پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به او فرمود: «تو پس از من، ولىّ هر مؤمنى».۲

1.. سَتكَونُ فِتنَةٌ ، فَمَن أدرَكَها مِنكُم فَعَلَيهِ بِخَصلَتَينِ : كِتابِ اللّه‌ِ ، وعَلِيِّ بنِ أبي طالِبٍ ؛ فَإِنّي سَمِعتُ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهيَقولُ ـ وهُوَ آخِذٌ بِيَدِ عَلِيٍّ ـ : هذا أوَّلُ مَن آمَنَ بي ، وأَوَّلُ مَن يُصافِحُني ، وهُوَ فاروقُ هذِهِ الاُمَّةِ ، يُفَرِّقُ بَينَ الحَقِّ وَالباطِلِ ، وهُوَ يَعسوبُ المُؤمِنينَ ، وَالمالُ يَعسوبُ الظَّلَمَةِ ، وهُوَ الصِّدّيقُ الأَكبَرُ ، وهُوَ بابِيَ الَّذي اُوتى مِنهُ ، وهُوَ خَليفَتي مِن بَعدي تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۴۲ ح ۸۳۷۱ ، الإصابة : ج ۷ ص ۲۹۴ الرقم ۱۰۴۸۴ .

2.. خَرَجَ[ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله] بِالنّاسِ في غَزوَةِ تَبوكَ ، فَقالَ لَهُ عَلِيٌّ عليه‌السلام : أخرُجُ مَعَكَ ؟ قالَ : فَقالَ لَهُ نَبِيُّ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : لا ، فَبَكى عَلِيٌّ ،فَقالَ لَهُ : أما تَرضى أن تَكونَ مِنّي بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسى إلاّ أنَّكَ لَستَ بِنَبِيٍّ ؟ إنَّهُ لا يَنبَغي أن أذهَبَ إلاّ وأَنتَ خَليفَتي .
قالَ : وقالَ لَهُ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : أنتَ وَلِيّي في كُلِّ مُؤمِنٍ بَعدي مسند ابن حنبل : ج ۱ ص ۷۰۹ ح ۳۰۶۲ ، السنن الكبرى للنسائي : ج ۵ ص ۱۱۳ ح ۸۴۰۹ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 26196
صفحه از 868
پرینت  ارسال به