سخنى در باره بيعت در سيره نبوى
همزمان با بعثت پيامبر خاتم صلىاللهعليهوآله و نزول قرآن، سنّتهاى نادرست جاهليت، به وسيله آموزههاى وحى، منسوخ گرديدند؛۱ امّا سنّتهاى نيكو مورد تأييد قرار گرفتند. يكى از سنّتهاى نيكوى جاهليت كه با اصلاحات مىتوانست در جهت تأمين حقوق مردم مورد بهرهبردارى جامعه واقع شود، سنّت بيعت بوده و به همين جهت مورد تأييد پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله قرار گرفت و در قرآن و سيره نبوى بازتاب يافت، بيعتهاى دوران حيات پيامبر صلىاللهعليهوآله عبارت اند از:
۱. بيعت اسلام
نخستين بيعتى كه با پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله صورت گرفت و گسترش آيين اسلام با آن آغاز شد، بيعت على عليهالسلام و خديجه عليهاالسلام بود. در حديثى آمده كه پيامبر صلىاللهعليهوآله به آنها فرمود: «جبرئيل، نزد من است و شما را به بيعت با اسلام فرا مىخواند. پس اسلام آوريد تا سالم بمانيد، و فرمان بريد تا هدايت شويد».
و آن دو، در پاسخ گفتند: چنين كنيم و فرمانبرداريم، اى پيامبر خدا !۲
در ادامه اين حديث آمده كه اين نخستين بيعتى كه در سيره نبوى تحقّق يافت، توسّط جبرئيل، «بيعت اسلام» نامگذارى شد. گفتنى است پس از آن، اين اصطلاح براى هر تازهمسلمانى كه با پيامبر صلىاللهعليهوآله بيعت مىكرد، استفاده مىشده است.۳