ب ـ شرط‌هاى بيعت زنان
قرآن
«اى پيامبر ! چون زنان باايمان نزد تو آيند كه [با اين شرط] با تو بيعت كنند كه چيزى را با خدا شريك نسازند، و دزدى نكنند، و زنا نكنند، و فرزندان خود را نكشند، و بچّه‌هاى نامشروعى را كه پس انداخته‌اند، با بهتان به شوهر نبندند، و در كار نيك، از تو نافرمانى نكنند، با آنان بيعت كن و از خدا برايشان آمرزش بخواه، كه خدا آمرزگار و مهربان است».۱
حديث
۱۵۶۴. صحيح البخارى ـ به نقل از عروة بن زبير ـ: عايشه همسر پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله، به من خبر داد كه: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله زنان مؤمنى را كه به سوى او مهاجرت كرده بودند، با اين آيه مى‌آزمود: «اى پيامبر ! هر گاه زنان مؤمن نزدت آمدند تا با تو بيعت كنند» تا «آمرزگار و مهربان است».
عايشه گفت: پس هر يك از زنان مؤمن كه به اين شرط‌ها اقرار مى‌كرد، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله به او مى‌فرمود: «با تو به گفتار، بيعت كردم». به خدا سوگند كه هرگز دست ايشان در بيعت، دست زنى را لمس نكرد ؛ بلكه با اين جمله با ايشان بيعت مى‌كرد: «بر اين شرط‌ها با تو بيعت كردم».۲
۱۵۶۵. مسند ابن حنبل ـ به نقل از عايشه بنت قدامه ـ: من با مادرم رائطه خزاعى دختر سفيان بودم. پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله با زنان بيعت مى‌كرد و مى‌فرمود: «با شما بيعت مى‌كنم بر اين شرط كه چيزى را
1.. ممتحنه : آيه ۱۲ : «يَـأَيُّهَا النَّبِىُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَـتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَن لاَّ يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْـٔا وَ لاَ يَسْرِقْنَ وَ لاَ يَزْنِينَوَ لاَ يَقْتُلْنَ أَوْلَـدَهُنَّ وَ لاَ يَأْتِينَ بِبُهْتَـنٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَ أَرْجُلِهِنَّ وَلاَ يَعْصِينَكَ فِى مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ» .
2.. إنَّ عائِشَةَ زَوجَ النَّبِيِّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله أخبَرَتهُ : أنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهكانَ يَمتَحِنُ مَن هاجَرَ إلَيهِ مِنَ المُؤمِناتِ بِهذِهِ الآيَةِ ؛ بِقَولِ اللّه‌ِ :«يَـأَيُّهَا النَّبِىُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَـتُ يُبَايِعْنَكَ» إلى قَولِهِ : «غَفُورٌ رَّحِيمٌ» .
قالَ عُروَةُ : قالَت عائِشَةُ : فَمَن أقَرَّ بِهذَا الشَّرطِ مِنَ المُؤمِناتِ قالَ لَها رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : قَد بايَعتُكِ كَلاما . ولا وَاللّه‌ِ ما مَسَّت يَدُهُ يَدَ امرَأَةٍ قَطُّ فِي المُبايَعَةِ ، ما يُبايِعُهُنَّ إلاّ بِقَولِهِ : قَد بايَعتُكِ عَلى ذلِكَ صحيح البخاري : ج ۴ ص ۱۸۵۶ ح ۴۶۰۹ ، مسند ابن حنبل : ج ۱۰ ص ۱۳۷ ح ۲۶۳۸۶ .
