609
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

تبيين احاديث ذخيره كردن آذوقه۱

بيشتر گزارش‌هاى ارائه شده، بر اين نكته تأكيد دارند كه پيامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هيچ چيزى براى فرداى خود نمى‌اندوخت و خدمتكاران و ياران خود را نيز از ذخيره نمودن آذوقه براى فردا پرهيز مى‌داد. اين، در حالى است كه برخى احاديث، ذخيره آذوقه را تجويز كرده و آن را زمينه آسودگى خيال انسان دانسته‌اند.۲

همچنين يك حديث شايان توجّه در اين باره، ذخيره كردن آذوقه را به سه تن از اهل بيت پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نسبت مى‌دهد و ذخيره آن را براى يك سال نيز مجاز مى‌داند. در منابع معتبر، از امام رضا عليه‌السلام نقل شده است كه مى‌فرمايد:

إنَّ الإِنسانَ إذا أدخَلَ طَعامَ سَنَتِهِ خَفَّ ظَهرُهُ وَ استَراحَ، وَ كانَ أبو جَعفَرٍ وَ أبو عَبدِ اللّه‌ِ عليهماالسلام لا يَشتَرِيانِ عُقدَةً حَتّى يُحرِزا طَعامَ سَنَتِهِما.۳

هر گاه انسان خوراك سالش را فراهم آورَد، سبكبار و آسوده‌خاطر مى‌شود. امام باقر عليه‌السلام و امام صادق عليه‌السلام مادام كه به قدر خوراك سالشان تدارك نمى‌ديدند، مِلكى نمى‌خريدند.

اين دسته از احاديث به گونه‌اى صريح، باگزارش‌هاى دسته نخست، در تعارض است و از اين رو به حلّ تعارض آنها نياز است. گفتنى است كه گزارش‌هاى دسته نخست، بيشتر از منابع حديثى درجه دومِ اهل سنّت گرفته شده‌اند، در حالى كه احاديث دسته دوم، در منابع

1.. به قلم فاضل ارجمند ، جناب آقاى عبد الهادى مسعودى .

2.. ر . ك : الكافى : ج ۵ ص ۸۹ باب «إحراز القوت» .

3.. الكافى : ج ۵ ص ۸۹ ح ۳ ، قرب الإسناد : ص ۳۹۲ ح ۱۳۷۳ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
608

۳ / ۲

نيندوختن چيزى براى فردا

۱۴۷۸. سنن الترمذى ـ به نقل از اَنَس ـ: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چيزى براى فردا نمى‌اندوخت.۱

۱۴۷۹. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: ما نه براى گرد آوردنِ مال، بلكه براى انفاقِ آن، برانگيخته شده‌ايم.۲

۱۴۸۰. تاريخ بغداد ـ به نقل از اَنَس بن مالك ـ: سه پرنده براى پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هديه آوردند. يك پرنده را خورد و خدمت‌گزارش دو پرنده را ذخيره كرد. صبح [فردا]خدمت‌گزارش، دو پرنده ديگر را آورد. پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «اينها چيست ؟». گفت: دو پرنده كه برايتان ذخيره كرده‌ام، اى پيامبر خدا ! فرمود: «مگر تو را نهى نكردم كه چيزى را براى روز بعد، ذخيره نكنى ؟ ! خداوند متعال، روزىِ هر روز را مى‌رساند».۳

1.. كانَ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لا يَدَّخُِر شَيئا لِغَدٍ سنن الترمذي : ج ۴ ص ۵۸۰ ح ۲۳۶۲ ، صحيح ابن حبّان : ج ۱۴ ص ۲۷۰ح ۶۳۵۶ .

2.. لَم نُبعَث لِجَمعِ المالِ ، ولكِن بُعِثنا لاِءِنفاقِهِ مشكاة الأنوار : ص ۳۲۱ ح ۱۰۱۸ .

3.. اُهدِيَ إلى رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله طَوائِرُ ثَلاثَةٌ ، فَأَكَلَ طَيرا وَاستَخبَأَ خادِمُهُ طَيرَينِ ، فَلَمّا أصبَحَ قَدَّمَ خادِمُهُ إلَيهِ الطَّيرَينِ ،فَقالَ : ما هذانِ ؟ قالَ : طَيرانِ استَخبَأتُهُما لَكَ يا رَسولَ اللّه‌ِ ، قالَ : ألَم أنهَكَ أن تَدَّخِرَ شَيئا لِغَدٍ ؟ ! إنَّ اللّه‌َ تَعالى يَأتي بِرِزقِ كُلِّ غَدٍ تاريخ بغداد : ج ۱۴ ص ۳۱۵ الرقم ۷۶۳۸ ، مسند ابن حنبل : ج ۴ ص ۳۹۴ ح ۱۳۰۴۲ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20874
صفحه از 868
پرینت  ارسال به