۳۲.صحيح البخارى ـ به نقل از علقمه ـ: به عايشه گفتم: آيا پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در برخى روزها عمل اختصاصى [و بيشترى] داشت ؟ گفت: نه. عملش [يكسان و] مداوم بود، و كدام يك از شما، طاقت آنچه را پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مى‌كرد، دارد ؟۱
۲ / ۱۰
بى‌تكلّفى
قرآن
«[اى پيامبر !] بگو: «من براى دعوت نبوّت، هيچ پاداشى از شما نمى‌طلبم و من از متكلّفان نيستم».۲
حديث
۳۳. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: بار خدايا !... به من لطف فرما كه كارهاى بيهوده بر خود تحميل نكنم.۳
۳۴. امام على عليه‌السلام: مسلمانان به پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله گفتند: اى پيامبر خدا ! اگر كسانى را كه بر آنان چيره گشتى، به پذيرش اسلام مجبور مى‌ساختى، شمارِ ما افزون مى‌گشت و در برابر دشمنان، نيرومند مى‌شديم.
پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: «من حاضر نيستم خداوند عز و جل را با بدعتى كه در باره آن به من سخن و فرمانى نرسيده است، ديدار كنم «و من، از متكلّفان نيستم%«$.۴
1.. قُلتُ لِعائِشَةَ : هَل كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله يَختَصُّ مِنَ الأَيّامِ شَيئا ؟ قالَت : لا ، كانَ عَمَلُهُ ديمَةً ، وأَيُّكُم يُطيقُ ما كانَرَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهيُطيقُ ؟! صحيح البخاري : ج ۲ ص ۷۰۱ ح ۱۸۸۶ ، صحيح مسلم : ج ۱ ص ۵۴۱ ح ۲۱۷ .
2.. ص : آيه ۸۶ : « قُلْ مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ » .
3.. وَارحَمني مِن تَكَلُّفِ ما لا يَعنيني (الكافي : ج ۲ ص ۵۷۷ ح ۲ ، الأمالي للمفيد : ص ۲۴۲ ح ۳) .
4.. إنَّ المُسلِمينَ قالوا لِرَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : لَو أكرَهتَ ـ يا رَسولَ اللّه‌ِ ـ مَن قَدَرتَ عَلَيهِ مِن النّاسِ عَلَى الإِسلامِ لَكَثُرَعَدَدُنا وقَوينا عَلى عَدُوِّنا !
فَقالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : ما كُنتُ لِأَلقَى اللّه‌َ عز و جل بِبِدعَةٍ لَم يُحدِث إلَيَّ فيها شَيئا « وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ »التوحيد : ص ۳۴۲ ح ۱۱ ، عيون أخبار الرضا عليه‌السلام : ج ۱ ص ۱۳۵ ح ۳۳ .
